Khuyến cáo thói quen nhai kẹo cao su có thể giải phóng hàng nghìn hạt vi nhựa vào nước bọt

Vi nhựa (microplastics) là những hạt nhựa có kích thước rất nhỏ, thường dưới 5mm. Theo thông tin từ tạp chí Health, hạt vi nhựa được tìm thấy trong không khí, nước và các vật dụng hàng ngày như túi đựng trà (loại trà túi lọc) và một số loại nông sản. Thế nhưng mới đây, những hạt vi nhựa nhỏ xíu còn được tìm thấy trong một sản phẩm khác, đó là kẹo cao su.

Nghiên cứu của các nhà khoa học của Đại học California, Los Angeles (Mỹ) được trình bày trong cuộc họp của Hiệp hội Hóa học Mỹ phát hiện thói quen nhai kẹo cao su có thể giải phóng hàng trăm, thậm chí hàng nghìn hạt vi nhựa vào nước bọt. 

Những người tham gia nghiên cứu được cho nhai từng loại kẹo cao su, bao gồm 5 loại làm từ polyme tổng hợp và 5 loại tự nhiên, trong 4 phút. Một số người nhai trong vòng 20 phút. Mẫu nước bọt được lấy vào nhiều thời điểm khác nhau và các nhà khoa học sẽ thu thập hạt vi nhựa có trong các mẫu này.

Thói quen nhai kẹo cao su có thể giải phóng hàng trăm, thậm chí hàng nghìn hạt vi nhựa vào nước bọt.  Ảnh minh họa

Kết quả cho thấy, 1g kẹo cao su có thể giải phóng tới 637 hạt vi nhựa (một miếng kẹo cao su thông thường nặng từ 2-6g). Một điểm đáng lưu ý đó là lượng vi nhựa được tìm thấy ở kẹo cao su tổng hợp và kẹo cao su tự nhiên gần như tương đương nhau, trung bình lần lượt là 104 và 96 hạt cho mỗi miếng kẹo. Kích thước trung bình của các hạt vi nhựa là 82 micromet và khoảng 56% các hạt có kích thước nhỏ hơn 50 micromet. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng rất khó để xác định các hạt có kích thước nhỏ hơn và có thể những hạt nhỏ hơn 20 micromet đã bị bỏ sót.

Các nhà nghiên cứu đặt giả thuyết, nếu một người nhai từ 160-180 miếng kẹo cao su mỗi năm, họ có thể nuốt tới 30.000 hạt nhựa siêu nhỏ vào cơ thể. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng 94% hạt vi nhựa được giải phóng trong 8 phút đầu tiên sau khi nhai. Sau thời điểm đó, lượng hạt vi nhựa được giải phóng giảm dần và cuối cùng ổn định trong suốt 20 phút.

Theo các nhà nghiên cứu, hạt vi nhựa đã được phát hiện trong khắp các cơ quan của cơ thể của con người bao gồm phổi, máu, nhau thai, não và ruột. Không những thế, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia công nghệ thực phẩm cho biết, hiện nay sản xuất nông nghiệp sử dụng nhiều sản phẩm từ nhựa như màng phủ đất, bao bì đựng hạt giống và phân bón...Nguyên nhân là do các sản phẩm từ nhựa có nhiều ưu điểm nhẹ, bền, giá thành rẻ. Điều này khiến vi nhựa dần tích tụ vào đất nông nghiệp và thông qua chuỗi thức ăn tiến vào cơ thể con người. Việc quản lý, xử lý rác thải nhựa đang là thách thức với cơ quan chức năng.

Báo cáo của các nhà khoa học về ảnh hưởng của vi nhựa tới sức khỏe mới đây cho thấy hiện tượng phù và tắc nghẽn ở não là hậu quả của hạt vi nhựa tích tụ. Hạt vi nhựa gây stress oxy hóa và có độc tính trên tế bào con người, gây độc tế bào ở não bộ và tế bào biểu mô. Hạt vi nhựa còn gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chuyển hóa bằng cách làm biến đổi enzyme chuyển hóa hoặc gây mất cân bằng năng lượng. Ngoài ra, các bệnh liên quan đến hệ thần kinh, rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ, chứng tự kỷ, tâm thần, các bệnh tim mạch cũng được chứng minh là có liên quan tới vi nhựa.

Thông tin thêm về tác hại của hạt vi nhựa, PGS Lisa Patel của Stanford Medicine thuộc Đại học Stanford (Mỹ) cho biết: “Hạt vi nhựa có thể gây ra tình trạng viêm và gây tổn thương các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể”.

Các nghiên cứu còn cho thấy hạt vi nhựa có thể làm hỏng DNA và gây ra stress oxy hóa, rối loạn chuyển hóa và rối loạn chức năng nội tạng. Khi hạt vi nhựa tích tụ trong ruột, nguy cơ mắc bệnh viêm ruột tăng lên. Tương tự, nếu chúng tích tụ trong máu, nguy cơ mắc bệnh tim mạch sẽ gia tăng. Các hạt vi nhựa cũng có thể dẫn đến giảm khả năng sinh sản, gây hại cho thần kinh và dẫn tới các vấn đề về chuyển hóa như kháng insulin.

An Dương (T/h)