Người dân cần cẩn trọng khi tự điều trị đau mắt đỏ tại nhà

Enterovirus từng gây dịch đau mắt đỏ tại nhiều nước

Dẫn ý kiến từ các chuyên gia của Bệnh viện Mắt TP.HCM và các tài liệu khoa học hiện nay trên thế giới, bệnh đau mắt đỏ (viêm kết mạc cấp) thường do các tác nhân vi rút gây ra (adenovirus, enterovirus, coxsackie…). Bệnh lây truyền do tiếp xúc trực tiếp với nước mắt và các chất tiết của mắt có mang vi rút gây bệnh từ người bệnh. Việc cho rằng bệnh lây lan qua đường nước uống là không chính xác. Về mức độ ảnh hưởng của enterovirus, Sở Y tế cho hay tác nhân này gây ra viêm kết mạc mắt và vẫn có thể có bệnh cảnh nặng, nhưng thông thường là bệnh cấp tính, khác với tác nhân adenovirus có thể gây ra viêm giác mạc mạn tính.

Enterovirus được ghi nhận đã gây ra những đợt dịch viêm kết mạc tại nhiều nước trên thế giới. Theo tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới công bố năm 1973, enterovirus type 70 đã gây đại dịch tại các nước châu Phi, châu Á và Vương quốc Anh trong giai đoạn 1969 - 1971. Năm 2014, nhóm vi rút này cũng gây viêm kết mạc mắt xuất huyết tại Thái Lan với hơn 300.000 trường hợp nhiễm trong vòng 3 tháng. Bệnh nhân đau mắt đỏ có cảm giác cộm, xốn tại mắt giống như có "cát", mắt khó chịu, đau nhẹ. Mắt đỏ, có ghèn, mí dính lại khi thức dậy, thường đỏ một mắt trước sau đó lan qua mắt thứ hai. Mí mắt sưng và chảy nước mắt. Một số ít trường hợp có thể có xuất huyết dưới kết mạc hoặc có giả mạc. Đôi khi có đau hạch trước tai, viêm họng, sốt nhẹ và mỏi mệt.

Tự ý sử dụng thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ảnh minh họa

Khuyến cáo đối với bệnh nhân bị đau mắt đỏ

Về thuốc nhỏ mắt sử dụng điều trị bệnh đau mắt đỏ, cơ quan chức năng khuyến cáo người mắc bệnh có thể dùng nước muối sinh lý (natri clorua 0,9%) hoặc nước cất để rửa mắt. Khi người bệnh có dấu hiệu nghi bội nhiễm vi khuẩn (mắt đau nhức, giảm thị lực, sợ ánh sáng...), bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc nhỏ mắt có chứa kháng sinh. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc nhỏ mắt có chứa kháng sinh, trong đó có Tobrex. Sở Y tế TP.HCM cho biết ngoài Tobrex, có nhiều loại thuốc nhỏ mắt có chứa kháng sinh có thể dùng cho bệnh đau mắt đỏ như ofloxacin, levofloxacin, ciprofloxacin, neomycin, tobramycin… Hiện nay, nguồn thuốc nhỏ mắt có chứa kháng sinh trên thị trường là rất lớn và không thể xảy ra tình trạng khan hiếm thuốc.

Người mắc bệnh đau mắt đỏ tuyệt đối không tự ý dùng các thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid, vì không những không có tác dụng mà còn làm tổn thương nặng hơn, kéo dài thời gian bệnh và lây lan của bệnh, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bệnh đau mắt đỏ lây lan tương đối nhanh, đa số trường hợp bệnh tự hết sau 7-14 ngày. Trung gian truyền bệnh là nước mắt hoặc dịch hầu họng của người bệnh đau mắt đỏ có chứa virus. Nhìn nhau không lây đau mắt đỏ. Nếu có dấu hiệu bệnh nên đi thăm khám và tuân thủ theo dõi, điều trị bệnh ở cơ sở y tế có chuyên khoa mắt.

Bệnh nhân cần dùng đúng thuốc theo toa, làm sạch ghèn trước khi nhỏ thuốc. Rửa tay trước và sau khi rửa, nhỏ mắt. Dùng bông gòn (loại dùng một lần) lau mắt, không dùng khăn. Chườm lạnh sẽ giúp giảm sưng và mang lại cảm giác dễ chịu. Đeo kính mát bảo vệ mắt và nên vệ sinh kính mỗi ngày. Cách ly người bệnh 5-7 ngày. Không đưa vật lạ vào mắt như xông hơi lá trầu, nặn chanh, đắp lá cây, lá nha đam, đắp thuốc, giã thịt ếch nhái, côn trùng, mật gấu, nước tiểu, sữa mẹ... vì có thể làm mắt bệnh bị nhiễm trùng nặng hơn. Hiện chưa có thuốc nhỏ ngừa bệnh.

Phòng ngừa bệnh bằng cách rửa tay với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Vệ sinh những vật dụng như nắm tay cửa, điện thoại, bàn phím, chăn gối, khăn... khi người bệnh có tiếp xúc. Người bệnh nên đeo khẩu trang nếu có triệu chứng hô hấp vì bệnh lây truyền qua những hạt tiết tố nhỏ li ti khi ho hoặc nhảy mũi. Hạn chế đi học, đi làm khi mắt còn đỏ và chảy nước mắt từ 5-7 ngày.

Khánh Mai (t/h)