Loét giác mạc, bội nhiễm nặng nếu tự mua thuốc chứa corticoid, xông lá điều trị đau mắt đỏ

Theo báo cáo nhanh của các bệnh viện, trong 8 tháng qua, TP.HCM ghi nhận 71.740 trường hợp viêm kết mạc (đau mắt đỏ) đến thăm khám và điều trị. Khoảng 1/3 trong số đó là trẻ em ở tuổi đi học. Số ca mắc trong những ngày gần đây có xu hướng tăng so với những tháng đầu năm. Tại Bệnh viện Mắt TP.HCM, bác sĩ ghi nhận một số trường hợp bị viêm kết - giác mạc (một dạng nặng của bệnh đau mắt đỏ), tuy nhiên chưa phổ biến.

Theo thống kê tại khoa Khám bệnh, Bệnh viện Mắt Hà Nội, trung bình mỗi ngày tiếp nhận 20-30 bệnh nhân tới khám do đau mắt đỏ, trong đó có từ 5-7 bệnh nhân gặp biến chứng nặng. Theo các bác sĩ, trong số các ca biến chứng nặng, nhiều trường hợp do tự ý sử dụng thuốc.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh, Phụ trách khoa Khám bệnh, Bệnh viện Mắt Hà Nội thông tin thêm, bệnh nhân đau mắt đỏ thường không đi khám và đều tự ra nhà thuốc mua thuốc về dùng. Các loại thuốc này đều chứa corticoid, dễ dẫn đến biến chứng loét giác mạc, bội nhiễm nặng nếu lạm dụng.

Theo Th.S-BS Phùng Thị Thúy Hằng, Phó trưởng Khoa Mắt, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), bệnh viêm kết mạc cấp (gọi là bệnh đau mắt đỏ) dù khá lành tính, ít khi để lại di chứng, nhưng bệnh rất dễ lây tại những nơi tập trung đông người như trường học, bệnh viện, công sở, bể bơi… và có thể thành các vụ dịch lớn.

Sau thời gian ủ bệnh (tính từ khi tiếp xúc với nguồn lây) 2 - 3 ngày, sẽ xuất hiện các dấu hiệu ngứa mắt, cộm đỏ, chói, sợ ánh sáng, chảy nước mắt và có nhiều ghèn. Buổi sáng ngủ dậy, người bệnh ra ghèn nhiều, làm cho hai mi dính vào nhau, rất khó mở mắt. Ghèn cũng làm người bệnh nhìn khó, vướng, nhưng thị lực thường không giảm. Lúc đầu chỉ bị một bên mắt, sau vài ngày xuất hiện sang mắt còn lại. Các biểu hiện tiếp theo là mi mắt sưng nề đỏ, kết mạc nhãn cầu cương tụ, phù nề, nhiều ghèn ở bờ mi và bề mặt kết mạc, một số trường hợp có thể có xuất huyết (chảy máu) dưới kết mạc.

Nếu nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn (liên cầu, phế cầu, bạch hầu…) thì kết mạc mi thường có lớp giả mạc che phủ. Những trường hợp nặng có thể gây tổn thương giác mạc như viêm giác mạc chấm nông, viêm giác mạc đốm làm cho giác mạc bị mờ đục, khi đó thị lực giảm nhiều và kéo dài dai dẳng hàng tháng.

BS Phùng Thị Thúy Hằng lưu ý, nếu nguyên nhân là adenovirus thì người bệnh có thể bị sốt nhẹ, chảy nước mũi, có sưng hạch trước tai hoặc hạch góc hàm, viêm họng, amidan sưng viêm. Với đau mắt đỏ do dị ứng, người bệnh tiếp xúc tác nhân gây dị ứng dẫn đến đỏ nhanh, 2 mắt ngứa nhiều, làm cho người bệnh dụi tay lên mắt, gây bội nhiễm.

Đau mắt đỏ có nhiều nguyên nhân khác nhau, do đó người bị đau mắt đỏ cần đến các cơ sở nhãn khoa khám để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị thích hợp. Người bị đau mắt đỏ cần chữa trị theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa. Không nên tự ý mua thuốc về nhỏ mắt để tránh gây ra một số biến chứng nguy hiểm.

Đặc biệt, không sử dụng các thuốc lá cây để đắp hoặc xông mắt vì có thể gây ra những tổn thương khác cho mắt như bỏng do nhiệt hoặc tinh dầu, một số loài nấm và vi khuẩn ở lá cây có thể xâm nhập qua vết xước giác mạc gây ra một bệnh lý rất nguy hiểm là viêm loét giác mạc. Khi đó, việc điều trị sẽ vô cùng khó khăn, tốn kém kinh phí mà di chứng để lại là sẹo giác mạc gây nhìn mờ vĩnh viễn, một số trường hợp nặng phải khoét bỏ mắt.

Để phòng lây lan bệnh đau mắt đỏ, người bị viêm kết mạc cần nghỉ học, nghỉ làm, hạn chế đến nơi đông người để tránh lây cho người khác; sử dụng đồ vật riêng, không dụi tay lên mắt; rửa tay trước và sau khi tra thuốc.

Khi bắt buộc sử dụng đồ vật chung, phải rửa tay bằng xà phòng trước. Sau khi khỏi bệnh, cần rửa sạch kính đeo mắt bằng xà phòng để tránh tái nhiễm. Không sử dụng một lọ thuốc tra mắt cho nhiều người. Không sử dụng nước muối tự pha để nhỏ mắt vì không đảm bảo vô trùng. Nồng độ muối và độ pH cũng không thích hợp với mắt. Ngoài ra, nước muối tự pha còn thường lẫn những tạp chất có hại cho mắt. Không vứt bừa bãi bông gạc sau khi sử dụng thấm rửa mắt. Thường xuyên giặt khăn mặt bằng xà phòng và phơi nắng. Các phòng khám cần vệ sinh tay và sát trùng dụng cụ đúng quy trình.

An Dương