Nguy cơ mất sản phẩm đường thốt nốt vì Trung Quốc thu mua cây

Theo thống kê của Sở NN&PTNT tỉnh An Giang, 2 huyện biên giới Tri Tôn, Tịnh Biên hiện có khoảng 60.000 cây thốt nốt đang cho thu hoạch trái và nước để làm đường với sản lượng hơn 5.000 tấn/năm, tạo việc làm cho hàng nghìn hộ dân. 

Tuy nhiên, nhiều ngày qua, trên địa bàn hai huyện này đã xuất hiện nhiều nhóm người đến mua cây thốt nốt. Trước lời gạ gẫm bùi tai của nhóm người này, không ít người dân vì khó khăn trước mắt, đã không ngần ngại đào cây đem bán với giá rẻ mạt.

Nguy cơ mất sản phẩm đường thốt nốt vì Trung Quốc thu mua cây

Được biết, cây càng nhiều tuổi càng cao giá. Giá mỗi cây thốt nốt trên 10 năm là 200.000 – 300.000 đồng/cây; cây trên 20 năm là trên 500.000 đồng/cây. Cây thốt nốt được bán cho giới nhà giàu Trung Quốc làm cảnh. Thay vì phải trồng cây nhỏ, mất hàng chục năm mới lớn, họ lùn mua cây đã có nhiều năm tuổi về trồng. 

Theo nhiều người dân trồng thốt nốt, cây này chỉ có thể bắt đầu cho khai thác khi nó có độ tuổi trên 18 năm. Với mỗi cây thốt nốt như vậy, mỗi năm, người dân có thể thu lợi từ trái thốt nốt, nước thốt nốt để làm đường. Cứ 10 lít nước thốt nốt có thể cô được 1 kg đường ăn vừa ngon vừa mát. Riêng việc thu hoạch lá thốt nốt mỗi năm cũng được 500.000 đồng/cây. Thế nhưng, vì cái lợi trước mắt mà người dân sẵn sàng bán cây đang đến kỳ thu hoạch cũng chỉ với giá 500.000 đồng.

Rõ ràng, việc nhiều nhóm thu mua tới địa bàn thuyết phục người dân đào thốt nốt bán để xuất sang Trung Quốc là hiện tượng bất thường. Tình trạng này, về lâu dài sẽ gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng vì thấy có người mua, do cái lợi trước mắt, người dân sẽ đua nhau đào thốt nốt lên để bán.

Về vấn đề này, các cơ quan chức năng tỉnh An Giang thừa nhận hiện tượng đồng bào Khmer đào thốt nốt bán cho thương lái có tác hại khôn lường vì nó là loại cây đặc trưng, chủ lực của ngành tiểu thủ công nghiệp tại địa phương. Thế nhưng, hiện nay, lực lượng kiểm lâm chưa thể áp dụng chế tài để xử lý việc này vì thốt nốt không nằm trong danh mục cây thực vật cấm buôn bán. Theo đó, ông Hồ Văn Đức - Phó chủ tịch UBND xã Văn Giáo (huyện Tịnh Biên), việc cần làm ngay là ngành kiểm lâm và Sở NN&PTNN tỉnh An Giang cần đưa cây thốt nốt vào danh mục cấm mua bán để bảo vệ loài cây xóa đói giảm nghèo này. Nếu không làm được như vậy, không những gây lãng phí về trước mắt mà thiệt hại kinh tế về lâu về dài đối với hàng ngàn cây thốt nốt sẽ rất lớn.

Trước tình hình đó, UBND huyện Tịnh Biên đã gửi văn bản lên tỉnh đề nghị đưa cây thốt nốt vào diện cấm khai thác để có căn cứ xử lý những trường hợp mua bán, vì đây là loại cây đặc sản. UBND huyện Tri Tôn cũng có văn bản chỉ đạo 15 xã, thị trấn trong địa bàn là không được bán cây thốt nốt cho người ngoài huyện...

Cho đến ngày 28/9, Sở NN&PTNT đã có cuộc họp với Sở Công Thương, Sở Tài nguyên Môi trường, Công an tỉnh, Chi cục Kiểm lâm tỉnh An Giang, 2 huyện Tịnh Biên và Tri Tôn để đưa ra biện pháp tháo gỡ, ngăn chặn tình trạng mua bán cây thốt nốt ồ ạt đã và đang xảy ra tại vùng Bảy Núi. Tại cuộc họp, các sở, ban, ngành đã thống nhất đề nghị UBND tỉnh lập danh mục gửi Bộ NN&PTNT xin chủ trương bổ sung cây thốt nốt vào danh mục cấm, cần bảo vệ để trình Chính phủ.

Trong khi chờ chấp thuận của Bộ NN&PTNT, địa phương sẽ tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ tác hại ảnh hưởng việc đào, bán cây thốt nốt đến đời sống kinh tế, môi trường, cảnh quan và truyền thống văn hóa.

Phương Trà (T/h)