Nhức nhối tình trạng giả mạo sách giáo khoa: Cần xử lý nghiêm

Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường, Công an tỉnh Hậu Giang phối hợp Đội Quản lý thị trường số 1 - Cục Quản lý thị trường kiểm tra điểm tập kết, lưu trữ, kinh doanh sách giáo khoa tại đường số 1, khu dân cư Tây Đô Ecopark, xã Tân Phú Thạnh, huyện Châu Thành A. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện hơn 79.100 quyển sách giáo khoa các loại từ lớp 1-12 có dấu hiệu giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa của NXB Giáo dục Việt Nam. Tổng trị giá hàng hóa hơn 1,3 tỷ đồng.

Làm việc với cơ quan chức năng, chủ cơ sở là Nguyễn Phong Lai không cung cấp được giấy tờ liên quan đến hoạt động kinh doanh và hóa đơn chứng từ có liên quan đến số sách nói trên.

Qua xác minh, đoàn kiểm tra nhận định Lai có dấu hiệu hành vi buôn bán hàng giả, từ đó chuyển hồ sơ sang Cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Hậu Giang.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Chí Bính, Phó Tổng Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) cho hay, trên thực tế, in lậu và buôn bán sách lậu kém chất lượng ở Việt Nam đã nhức nhối nhiều năm qua, thậm chí ngày càng tinh vi, phát triển ở quy mô lớn. Sách giả, sách lậu. kém chất lượng đang được bày bán ở nhiều nơi, nhất là các thành phố lớn. Sự phát triển của thương mại điện tử cũng có thể tạo động cơ cho vấn nạn buôn bán sách lậu, sách giả xảy ra trên không gian mạng. Chế tài xử lý vi phạm trong buôn bán, sử dụng sách lậu còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe đối tượng vi phạm. Cần có chế tài xử lý mạnh hơn về nạn buôn bán sách lậu, sách giả hay gọi chung là xuất bản phẩm lậu.

Gần đây, vấn nạn sách giả trên không gian mạng ngày càng phát triển. Bên cạnh mặt tích cực do công nghệ 4.0 mang lại, đối tượng cũng lợi dụng không gian mạng bán sách giả cũng không ít.

Hình thức thứ nhất là bán sách in giả trên mạng. Sách giả sau khi in xong, thay vì bày bán ở các cửa hàng dễ bị kiểm tra, các đối tượng rao bán trên mạng. Cách này khiến người mua cũng như cơ quan chức năng khó phân biệt được sách thật - giả. Chỉ sau khi đặt mua, kiểm tra sách mới biết đó là sách giả.

Hình thức thứ hai là bán sách điện tử giả, copy nội dung sách điện tử thật của nhà xuất bản. Hình thức này thường được gọi là xâm phạm bản quyền. Với sự phát triển của công nghệ, hình thức này đang bùng phát mạnh và cũng có nhiều cấp độ, có khi lấy từng phần, có khi lấy nguyên cuốn sách.

Cũng theo ông Bính, NXBGDVN đã thực hiện một số biện pháp để ngăn chặn sách giả bán trên thị trường như sau: Duy trì yêu cầu chuẩn mực cao và tính chính xác đối với chất lượng nội dung và hình thức, mẫu mã sách của NXBGDVN.

Áp dụng công nghệ mới để ngăn ngừa sách giáo dục giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ (như tem chống giả đặc thù, tem công nghệ mới dán trên xuất bản phẩm để có quyền truy cập vào tài nguyên, dữ liệu online, ứng dụng nhận diện sách thật sách giả...). Phối hợp chặt chẽ các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan bảo vệ pháp luật, chính quyền địa phương... để phát hiện, xử lý các hành vi in và phát hành sách giả.

Gửi công văn tới Sở GD&ĐT các địa phương thông tin về hệ thống phát hành chính thức của NXBGDVN tại các tỉnh; khuyến cáo giáo viên, phụ huynh, học sinh mua sách tại hệ thống phân phối chính thức của NXBGDVN. Thực hiện Đề án chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025.

Cuối cùng là kiến nghị các hành vi in và phát hành sách lậu, hay gọi tên đúng hơn là sách giả, cần được xử lý theo điều 192 Bộ Luật Hình sự về tội danh sản xuất và buôn bán hàng giả. Bên cạnh đó, NXBGDVN luôn khuyến cáo giáo viên, phụ huynh và học sinh tìm mua sách tại hệ thống phân phối chính thức của NXBGDVN, các công ty Sách - Thiết bị trường học địa phương, không mua sách từ các nguồn trôi nổi trên thị trường để tránh mua phải sách in lậu, sách giả, sách kém chất lượng.

An Nguyên