Nông sản Việt: Kết nối thị trường, xây dựng thương hiệu để bứt phá

Thị trường rộng mở nhưng thương hiệu nông sản vẫn còn yếu

Sáng 1/10/2025, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ X tại Hà Nội. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện “Tự hào Nông dân Việt Nam 2025”, đồng thời cụ thể hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương lần thứ I (nhiệm kỳ 2025–2030) về việc sớm tổ chức “Tháng nghe nhân dân nói”.

Sự kiện cũng thiết thực chuẩn bị cho Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2025.

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn cho biết, để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông - lâm - thủy sản đạt 70 tỷ USD vào cuối năm nay và 100 tỷ USD đến năm 2030, chúng ta còn rất nhiều khó khăn, thách thức phía trước.

Diễn đàn có sự tham dự của lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành Trung ương, đại diện các địa phương, nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt là các nông dân Việt Nam xuất sắc, hợp tác xã tiêu biểu. Trước thềm sự kiện, ban tổ chức đã tiếp nhận hơn 500 ý kiến, câu hỏi của bà con gửi tới Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Công Thương.

Nội dung thảo luận xoay quanh bốn nhóm chủ đề then chốt: thương mại hóa nông sản trong chuỗi cung ứng; phát triển thương hiệu nông sản địa phương và sản phẩm OCOP; kết nối thương mại số; định hướng chiến lược thị trường nội địa và xuất khẩu.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh: Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt kỷ lục 62,5 tỷ USD; 8 tháng năm 2025 đã đạt 45,57 tỷ USD, với 10 nhóm mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê, hồ tiêu, điều, tôm, cá tra, gỗ và sản phẩm gỗ… mỗi nhóm đều có kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên. Hiện, nông sản Việt đã có mặt tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định ngành Công Thương luôn đồng hành với ngành nông nghiệp, người nông dân khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế nông nghiệp của đất nước.

Theo ông Đoàn, thành quả này là kết tinh từ nỗ lực lao động, sản xuất bền bỉ của nông dân, từ các phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới, sản xuất kinh doanh giỏi, cùng chính sách mở cửa, hội nhập và xúc tiến thị trường của ngành Công Thương. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu kim ngạch 70 tỷ USD vào cuối năm 2025 và 100 tỷ USD vào năm 2030, ngành nông nghiệp đối mặt nhiều khó khăn: cạnh tranh thương mại toàn cầu gay gắt, biến động chính sách thuế, sự phụ thuộc quá lớn vào một số thị trường lớn, trong khi 80% sản phẩm xuất khẩu vẫn chưa có thương hiệu riêng.

Thực tế, nhiều mặt hàng nông sản Việt vẫn chủ yếu xuất khẩu thô, giá trị gia tăng thấp, chưa tạo dựng được vị thế thương hiệu quốc gia. Thị trường trong nước – với gần 100 triệu dân chưa được khai thác đầy đủ. Chính vì vậy, Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã xác định rõ: cần chú trọng phát triển thị trường nội địa, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh chính ngạch, đồng thời khẩn trương xây dựng hạ tầng logistics và phát triển thương mại điện tử nông sản.

Trên tinh thần đó, Hội Nông dân Việt Nam và Bộ Công Thương đã triển khai nhiều chương trình phối hợp về xây dựng thương hiệu nông sản OCOP, xúc tiến quảng bá tiêu thụ trong và ngoài nước.

Ông Lương Quốc Đoàn đề nghị Diễn đàn tập trung vào ba vấn đề lớn: kết nối thị trường và đổi mới sản xuất để đáp ứng yêu cầu khắt khe; xây dựng thương hiệu gắn với bảo hộ sở hữu trí tuệ, chỉ dẫn địa lý; và thúc đẩy xuất khẩu theo hướng gia tăng giá trị, phát triển bền vững.

Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn và Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đồng chủ trì Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ X năm 2025.

Nông nghiệp – trụ đỡ và động lực tăng trưởng bền vững

Chia sẻ tại Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Dù chịu tác động từ dịch COVID-19, cạnh tranh chiến lược, chiến tranh thương mại, xung đột vũ trang và sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, kinh tế Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất khu vực và thế giới. Ba động lực chính thúc đẩy tăng trưởng là đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu, trong đó nông nghiệp giữ vai trò then chốt ở cả hai trụ cột tiêu dùng và xuất khẩu.

Nông nghiệp không chỉ đảm bảo nguồn cung thực phẩm ổn định trong nước mà còn góp phần xuất khẩu sang nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước có FTA với Việt Nam. Trong nhiều thời điểm khó khăn, nông nghiệp đã thực sự trở thành “trụ đỡ” của nền kinh tế, giữ vững an ninh lương thực, gia tăng thặng dư thương mại và ổn định tỷ giá. Xuất khẩu nông sản dù chưa chiếm tỷ trọng lớn nhưng mang lại giá trị trực tiếp cho người dân, doanh nghiệp trong nước.

“Ngành Công Thương sẽ cùng nông nghiệp và người nông dân xây dựng nền kinh tế nông nghiệp bền vững, giúp phát huy lợi thế, nâng cao đời sống và đóng góp nhiều hơn cho phát triển đất nước”, Bộ trưởng nhấn mạnh. Ông cũng đánh giá cao chủ đề Diễn đàn năm nay là “rất hay, rất đúng, rất trúng” với bối cảnh hiện tại, đồng thời khẳng định sẵn sàng lắng nghe, trao đổi để tháo gỡ mọi vướng mắc.

Đại biểu, khách mời tham gia diễn đàn.

Hướng tới mục tiêu 100 tỷ USD xuất khẩu nông sản

Những ý kiến tại Diễn đàn cho thấy yêu cầu cấp thiết phải xây dựng chiến lược tổng thể, đồng bộ, gắn kết từ sản xuất – chế biến – logistics – thương mại điện tử đến quảng bá thương hiệu. Đặc biệt, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý chuỗi cung ứng, truy xuất nguồn gốc và xúc tiến thương mại sẽ là hướng đi tất yếu.

Nếu tận dụng tốt các cơ hội từ hiệp định thương mại tự do, đồng thời khắc phục những tồn tại như phụ thuộc thị trường, thiếu thương hiệu, yếu logistics, nông nghiệp Việt Nam hoàn toàn có khả năng đạt kim ngạch 100 tỷ USD vào năm 2030. Quan trọng hơn, đó sẽ là nền tảng để kinh tế đất nước duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số trong nhiều năm tới, đúng như mục tiêu mà Đảng và Chính phủ đã đề ra.

Thanh Hiền