PNJ, MCH, HBC… ‘đua nhau’ phát hành cổ phiếu ESOP: Ai hưởng lợi?
13:17 06/05/2019(VietQ.vn) - Câu chuyện phát hành cổ phiếu ESOP khiến nhà đầu tư, cổ đông cả thấy “nóng mắt” khi quyền lợi của mình bị ảnh hưởng. Trong khi đó, những người được ‘hưởng lộc’ chủ yếu là dàn lãnh đạo cốt cán, “gắn bó lâu dài” với công ty.
Sự kiện: Doanh nghiệp
Sau 4 năm, hơn 395 tỷ tiền đầu tư của PNJ vẫn ‘mắc kẹt’ tại DongABank?
Người nhà sếp lớn Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình bất ngờ bán hàng nghìn cổ phiếu HBC
Xử phạt Tổng Giám đốc Địa ốc Hòa Bình do chậm báo cáo giao dịch cổ phiếu
Mùa đại hội cổ đông thường niên hàng năm, hàng loạt doanh nghiệp niêm yết trình phương án phát hành cổ phiếu ưu đãi/cổ phiếu thưởng cho người lao động (ESOP). Việc phát hành ESOP bản chất không xấu nhưng tùy thời điểm và kế hoạch phân bố lợi nhuận giữa các cổ đông thì mới thoát cảnh “cân đo đong đếm” thiệt hơn giữa cổ đông và cán bộ nhân viên. Đây cũng là câu chuyện khiến cổ đông, nhà đầu tư cảm thấy khó chịu khi thấy quyền lợi bị ảnh hưởng.
Nhà đầu tư ‘nóng mắt’ khi ‘miếng bánh’ lợi ích bị chia nhỏ
Năm 2019, CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) trình ĐHCĐ thường niên phương án phát hành hơn 2,2 triệu cổ phiếu ESOP với giá 20.000 đồng/cổ phiếu cho lãnh đạo và quản lý chủ chốt tại PNJ và các công ty con nhằm ghi nhận những đóng góp vượt bậc tạo nên thành công năm 2018. Như vậy, nếu tính theo giá cổ phiếu hiện tại của PNJ là 101,3 nghìn đồng/cổ thì cán bộ chủ chốt của PNJ chỉ phải bỏ 1/5 giá trị là có thể gia tăng sở hữu cổ phiếu PNJ.
CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) trình ĐHCĐ thường niên phương án phát hành hơn 2,2 triệu cổ phiếu ESOP.
Hay như Masan Consumer (MCH), công ty con của Tập đoàn Masan năm 2019 cũng thông qua phương án phát hành cổ phiếu ESOP trực tiếp cho người lao động với mệnh giá 10.000 đồng/cổ. Tỷ lệ phát hành tối đa là 0,5%. Hiện giá cổ phiếu MCH đang giao dịch ở mức 99.000 đồng/cổ phiếu.
Không đứng ngoài cuộc chơi, CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC) cũng chuẩn bị phát hành 1,3 triệu cổ phiếu ESOP trong năm 2019 bằng mệnh giá và phát hành 3,75 triệu quyền mua cổ phiếu cho cán bộ nhân viên.
Tương tự, ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam dự kiến phát hành tối đa 10 triệu cổ phiếu phổ thông, tương đương 0,29% số cổ phiếu đang lưu hành cho cán bộ nhân viên với giá 10.000 đồng/cổ. Hiện giá cổ phiếu TCB đứng ở mức 24.000 - 25.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn 2,4 lần so với giá phát hành ESOP.
Đáng chú ý, số lượng cổ phiếu này sẽ không hạn chế giao dịch. Rất có thể, khi nhận cổ phiếu, người của Techcombank có thể dễ dàng bán luôn trên sàn chứng khoán và thu về khoản lãi hơn 14.000 - 15.000 đồng/cổ phiếu.
Ai sẽ là người ‘hưởng lộc’?
Thực tế, khi đưa ra kế hoạch phát hành cổ phiếu ESOP, hầu hết các doanh nghiệp đều không công khai danh sách những người được nhận số cổ phiếu ưu đãi này. Thay vào đó, ĐHCĐ ủy quyền toàn bộ HĐQT quyết định danh sách, thời điểm và phương án chi tiết khác.
Điều đáng nói, sau khi phát hành cổ phiếu ESOP, những thông tin về người nhận thường không có nhiều, ngoài số lượng người được mua. Trong khi đó, cổ phiếu ESOP luôn đi kèm những điều kiện ràng buộc nhưng đem lại nhiều lợi ích cho ban lãnh đạo của doang nghiệp, những người được cho là “chèo lái”, “đứng mũi chịu sào”…
Dù đem lại lợi ích phục vụ được mục tiêu nhân văn nhưng nhiều doanh nghiệp sử dụng phương thức này thường xuyên lại gây ra sự nghi ngại cho các cổ đông. Tại một số doanh nghiệp, các chương trình ESOP thậm chí còn bị các cổ đông phủ quyết do lo ngại chương trình này có thể tác động tiêu cực đến động lực làm việc của nhân viên.
CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình cũng chuẩn bị phát hành 1,3 triệu cổ phiếu ESOP.
Đơn cử như tại ĐHCĐ 2019 của “ông lớn” Hòa Bình, nhiều cổ đông đề nghị ban điều hành quy định thời hạn chuyển nhượng đối với ESOP để tránh trường hợp cán bộ nhân viên bán hết ngay, gây bất lợi cho cổ đông. Lấy ví dụ năm 2018 vừa qua, sau đợt ESOP, cổ phiếu HBC rớt xuống 15.000 đồng/cổ phiếu.
Hay như tại CTCP Đầu tư Thế giới Di động (MWG), ban đầu dự kiến phát hành hơn 10,6 triệu cổ phiếu ESOP với giá 10.000 đồng/cổ phiếu và 50% giá thị trường. Tuy nhiên, khi đại hội diễn ra, MWG quyết định sửa nội dung việc phát hành ESOP với lý do lắng nghe ý kiến cổ đông về tỷ lệ phát hành cao, lo ngại pha loãng cổ phiếu.
Sau đó, MWG dự kiến phát hành 50.000 quyền chọn mua cổ phiếu, tương ứng 50.000 cổ phiếu phổ thông của MWG tại thời điểm thực hiện quyền. Giá trị cấp quyền là 0 đồng.
Thảo Nguyên
