Sử dụng kết hợp thực phẩm chức năng với thuốc có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm

Theo Cơ quan Quản lý Dược phẩm Anh (MHRA), hiện nay, có hàng triệu người trên 65 tuổi có thể phải chịu tác dụng phụ nguy hiểm khi sử dụng kết hợp thực phẩm chức năng hay thảo dược với thuốc điều trị bệnh lý mạn tính được kê đơn.

Một nghiên cứu của các nhà khoa học từ Đại học Hertfordshire (Anh) tiến hành trên gần 200 người bệnh trên 65 tuổi đang sử dụng ít nhất một loại thuốc theo toa để điều trị bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, cường giáp... thì có đến 44% phụ nữ và 22% nam giới thường xuyên dùng thảo dược hay thực phẩm chức năng như omega-3, canxi... Tuy nhiên, sự kết hợp này có thể gây tổn hại đến sức khỏe do tương tác thuốc gây ra như tăng nguy cơ chảy máu, tăng lượng đường trong máu hoặc giảm tác dụng của thuốc...

"1/3 số người lớn tuổi trong nghiên cứu này đang sử dụng sản phẩm thực phẩm chức năng, thảo dược hoặc chất bổ sung song song với các loại thuốc kê đơn. 1/3 số người này được xác định có thể gặp nguy cơ khi các loại thuốc và thảo dược, thực phẩm chức năng tương tác với nhau. Nếu áp dụng cho dân số Vương quốc Anh, điều đó có nghĩa là 1,3 triệu người lớn tuổi ở Vương quốc Anh có nguy cơ xảy ra ít nhất một tương tác giữa thuốc với thực phẩm chức năng hay thảo dược", nhóm nghiên cứu cho hay.

Thông qua các nghiên cứu, MHRA cũng đưa ra 6 loại thảo dược, thực phẩm chức năng, chất bổ sung gây tương tác bất lợi khi dùng với thuốc. Nhóm này bao gồm; St John’s wort (thảo dược được sử dụng nhiều nhất để hỗ trợ điều trị trầm cảm và amlodipine (thuốc chữa tăng huyết áp) gây giảm hiệu quả của thuốc điều trị); Viên nén dầu bạc hà và lansoprazole (thuốc acid dạ dày) có thể gây buồn nôn và ợ nóng;

Bonecal (bổ sung canxi) và levothyroxin (sử dụng cho bệnh lý tuyến giáp) làm giảm hiệu quả điều trị bệnh; Dầu cá omega-3 (thực phẩm chức năng được cho rằng có tác dụng tăng cường sức khỏe của não, khớp và tim) và bisoprolol (thuốc trị cao huyết áp thuộc nhóm chẹn thụ thể beta) có thể làm cho huyết áp quá thấp; Glucosamine (chất bổ sung cho viêm khớp) và metformin (điều trị bệnh đái tháo đường bằng cách kiểm soát lượng đường trong máu) có thể làm tăng lượng đường trong máu; Ginkgo (thảo dược giúp bổ não, khôi phục trí nhớ ở người cao tuổi) và rabeprazole (thuốc ức chế bơm proton) có thể giảm hiệu quả điều trị của thuốc.

Ảnh minh họa 

Từ thực tế này, MHRA khuyến cáo người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, bao gồm cả thảo dược hay thực phẩm chức năng. Ngoài ra, có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị để tránh các tương tác thuốc có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe như xảy ra các triệu chứng khó chịu hay giảm hiệu quả điều trị.

Không chỉ tại Anh, ở Canada, một số chuyên gia y tế cũng lên tiếng cảnh báo về tác dụng phụ xảy ra khi sử dụng kết hợp thuốc với thảo dược, thực phẩm chức năng hay các chất bổ sung khác. Danh sách các loại thảo dược và thực phẩm chức năng gây tương tác với thuốc nhiều nhất là magie, canxi, sắt với số lượng tương ứng là 102, 75, 71 và 51 loại thuốc khác nhau.

Các chuyên gia y tế của Canada cũng nhấn mạnh, sự tương tác với các loại thảo mộc, vitamin và khoáng chất có thể khuếch đại hoặc làm giảm tác dụng của thuốc. Trong số 1.490 tương tác được thu thập trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu xác định rằng 17% gây ra nguy cơ sức khỏe lớn, chẳng hạn như chảy máu quá nhiều, khủng hoảng tăng huyết áp hoặc gây hôn mê.

Còn tại Mỹ, một nghiên cứu được tiến hành vào năm 2018 cũng đã nhấn mạnh mối quan tâm về sự an toàn và hiệu quả của thực phẩm chức năng đối với bệnh nhân là trẻ em. Nghiên cứu cho thấy gần một nửa trong số 1.167 người được hỏi (tương đương với 49%) đã hoặc đang bổ sung thực phẩm chức năng cho con em của họ nhằm nỗ lực cải thiện sức khỏe và sự phát triển trẻ. Theo khảo sát, trung bình, trẻ em nhận được 3 trong số hơn 150 chất bổ sung được báo cáo, với gần 30% trẻ được cho cho dùng thêm thực phẩm chức năng trước ngày sinh nhật đầu tiên của bé.

Trong số những người trả lời nghiên cứu, những người tích cực cung cấp chất bổ sung cho con cái họ, khoảng 87% cho biết cảm thấy chúng có hiệu quả. Khoảng 17% số người được hỏi cho hay con của họ đã gặp tác dụng phụ khi dùng thuốc, đặc biệt là rối loạn tiêu hóa, khiến họ quyết định không cho con tiếp tục dùng thực phẩm chức năng.

Bảo Lâm