Thiếu bằng chứng khoa học về cách chữa cúm bằng hành tây rầm rộ trên Tiktok

Mới đây người dùng mạng xã hội lan truyền các video về phương pháp chữa bệnh bằng hỗn hợp hành tây sống cắt nhỏ, đun sôi hoặc ngâm trong nước. Họ cho rằng thứ "nước thần" này có thể chữa ba bệnh truyền nhiễm là cúm, Covid-19 và virus hợp bào hô hấp (RSV) đang lây lan nhanh chóng. Những đoạn clip đã thu hút hàng chục triệu lượt xem tại Mỹ và nhiều quốc gia khác.

Theo các chuyên gia, hành tây sử dụng với số lượng hợp lý không gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, các video như vậy thúc đẩy niềm tin mù quáng vào hình thức chữa bách bệnh tại nhà, có thể gây hại cho sức khỏe cộng đồng.

Katrine Wallace - Chuyên gia dịch tễ tại Đại học Illinois Chicago, cho biết: "Hành tây không có hại, nhưng nếu bạn bị ốm, hãy đi khám. Tôi lo ngại sau khi xem clip, mọi người sẽ chỉ ở nhà uống nước hành tây mà không đến bệnh viện, làm lây lan Covid-19 hoặc cúm trong cộng đồng".

 Cách dùng hành tây chữa cúm là phản khoa họa không nên làm theo. Ảnh minh họa

Bên dưới các đoạn video tràn ngập các bình luận cho rằng phương pháp này "cực kỳ hiệu quả". Theo giáo sư Wallace, đây được gọi là "hiệu ứng giả dược" - hiện tượng người bệnh thấy khỏe hơn sau khi sử dụng một loại thuốc "trông giống phương pháp điều trị thực sự". Sau khi uống nước hành tây, nhiều người ngộ nhận virus được loại bỏ khỏi cơ thể một cách tự nhiên.

Xu hướng chữa bệnh bằng hành tây cho thấy Tiktok tràn ngập những người làm nội dung truyền đạt các thông tin sai lệch, từ vaccine đến phá thai. Mục tiêu của họ là tăng tương tác - điều mà các chuyên gia y tế cho rằng sẽ tác động nghiêm trọng đến quyết định khám chữa bệnh cá nhân.

Abbie Richards, chuyên gia nghiên cứu về thông tin sai lệch (Mỹ) nhận định: "Chúng ta thường yêu thích ý tưởng về một loại thuốc tiên, phương pháp chữa bách bệnh. Nhiều người cho rằng biện pháp càng kỳ lạ, càng đau đớn thì tác dụng càng cao. Thuật toán của Tiktok, vốn nhắm đến sự tương tác, là điều kiện lý tưởng để quảng bá phương pháp đơn giản cho một vấn đề phức tạp, đặc biệt khi chúng rẻ tiền, dễ thực hiện ở những vùng không có điều kiện tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Nhiều chuyên gia cho rằng vụ việc này nhấn mạnh thách thức mà các nền tảng truyền thông xã hội phải đối mặt. Đó là tìm cách loại bỏ thông tin sai lệch nhưng không khiến người dùng nghĩ rằng họ bị chà đạp lên quyền tự do ngôn luận.

Valerie Pavilonis, nhà phân tích của cơ quan giám sát thông tin sai lệch NewsGuard, cho biết: “TikTok có nên gỡ bỏ các video về biện pháp vô thưởng vô phạt này hay không. Phương thuốc nước hành tây để giải quyết các vấn đề về xoang không trực tiếp làm tổn thương bạn nhưng nó có thể khiến bạn lầm tưởng rằng mình đang điều trị bệnh”.

Mức độ phổ biến của các clip phản ánh điều mà bà Richards gọi là “lỗi hệ thống” trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Ở quốc gia có dịch vụ chăm sóc y tế đắt đỏ như Mỹ, khoảng 30 triệu người dân, tương đương 9% dân số, không có bảo hiểm y tế, theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh.

Theo tổ chức phi lợi nhuận Commonwealth Fund, hàng triệu người Mỹ khác không được bảo hiểm đầy đủ và phạm vi bảo hiểm không cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe với giá phải chăng.

An Dương (T/h)