Thuốc kháng thể giúp giảm nguy cơ tử vong ở bệnh nhân mắc Covid-19 ốm yếu nhất

Loại thuốc trên tên REGEN-COV, do Công ty công nghệ sinh học Regeneron của Mỹ và Phòng thí nghiệm Roche từ Thụy Sĩ phối hợp bào chế.

Nghiên cứu diễn ra tại Anh theo dõi 9.785 bệnh nhân phải nhập viện, cho thấy, sử dụng REGEN-COV bên cạnh phương pháp điều trị thông thường có thể giảm 20% nguy cơ tử vong ở những người mắc Covid-19 nặng.

Kết quả thử nghiệm được công bố là đòn bẩy đối với nhóm thuốc chỉ mới được chứng minh có tác dụng với Covid-19 thể nhẹ. Trước đó, cựu Tổng thống Donald Trump cũng được điều trị Covid-19 bằng loại thuốc này. Thuốc chỉ được dùng để điều trị các bệnh nhân trong giai đoạn mới mắc bệnh. Tuy nhiên, cuộc thử nghiệm đã phát hiện sản phẩm này hiệu quả trong việc điều trị một số bệnh nhân nặng hơn.

Thuốc kháng thể nhắm đến protein gai trên bề mặt nCoV để ngăn virus xâm nhập vào tế bào người. Các thử nghiệm trước đó về các loại thuốc khác ở bệnh nhân nhập viện đã dừng lại vì không ghi nhận hiệu quả.

Martin Landray, giáo sư dịch tễ học tại Đại học Oxford và là một trong những người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Đây là lần đầu tiên có một loại thuốc kháng virus đã chứng tỏ cứu sống được bệnh nhân Covid-19 ốm yếu nhất".

Trong thử nghiệm, thuốc REGEN-COV được sử dụng cùng thuốc dexamethasone từng được chứng minh có thể giảm 17% nguy cơ tử vong ở tất cả các bệnh nhân Covid-19 nhập viện. Trong các thử nghiệm lâm sàng, thuốc làm giảm 70% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong ở những người mắc triệu chứng nhẹ hoặc vừa.

Trong số các bệnh nhân tham gia thử nghiệm, khoảng 1/3 không có kháng thể trong máu. Theo các nhà nghiên cứu, hệ miễn dịch của một số người không sinh kháng thể hoặc kháng thể hoạt động chậm vì nhiều lý do như bệnh nền hoặc do các phương pháp điều trị như hóa trị liệu. Nhóm này được hưởng lợi từ việc điều trị bằng REGEN-COV, chứa hỗn hợp gồm hai kháng thể nhắm vào các phần khác nhau của protein gai trên bề mặt virus.

Một số nhà sản xuất đang phát triển các loại thuốc này, với những kết quả khác nhau. Một số đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng khẩn cấp cho bệnh ở thể nhẹ và vừa. Một số khác lại không thành công. Hôm 15/6, AstraZeneca cho biết thuốc kháng thể của họ đã thất bại trong việc ngăn ngừa Covid-19 có triệu chứng.

Regeneron sẽ xin FDA phê duyệt khẩn cấp REGEN-COV cho các bệnh nhân nhập viện. Công ty đã đạt được thỏa thuận với chính phủ Mỹ về việc cung cấp hơn 1,5 triệu liều thuốc.

Trước đó, một loại thuốc cũng được Mỹ nghiên cứu là thuốc bamlanivimab của Công ty Dược phẩm Mỹ Eli Lilly có khả năng giảm tới 80% nguy cơ nhiễm Covid-19 ở cư dân viện dưỡng lão.

Trong thử nghiệm BLAZE-2 do Eli Lilly cùng Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ tổ chức, 965 cư dân một viện dưỡng lão (299 người cao tuổi, 666 nhân viên y tế) được tiêm ngẫu nhiên thuốc bamlanivimab hoặc giả dược. Kết quả, nhóm người già và nhân viên y tế dùng thuốc bamlanivimab có ít hơn lần lượt 80% và 60% nguy cơ nhiễm nCoV so với nhóm dùng giả dược.

Sau khi được điều trị với bamlanivimab, không ai trong 41 bệnh nhân Covid-19 tử vong. Trong khi đó, nhóm dùng giả dược có 4 người chết. "Tôi rất ngạc nhiên khi thấy các con số. Kết quả củng cố thêm niềm tin rằng bamlanivimab và các kháng thể đơn dòng khác có thể giảm triệu chứng, thậm chí ngăn nhiễm nCoV", tiến sĩ Myron Cohen, trưởng nhóm nghiên cứu, Viện Sức khỏe Toàn cầu và Các bệnh Truyền nhiễm, Đại học North Carolina-Chapel Hill, nhận định. "Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc can thiệp sớm, chống lại ảnh hưởng của nCoV tới nhóm dễ nhiễm bệnh".

Các chuyên gia không thuộc nhóm nghiên cứu bày tỏ hào hứng trước kết quả nghiên cứu. "Tôi chỉ nhìn thấy những điều tích cực. Đây là một chiến thắng", tiến sĩ Ofer Levy, Bệnh viện Nhi Boston nói.

Tiến sĩ Kathleen Neuzil, giám đốc Trung tâm Phát triển Vaccine và Sức khỏe Toàn cầu, Đại học Y khoa Maryland, cho biết tác động của kháng thể đơn dòng Eli Lilly tới tỷ lệ tử vong rất đáng chú ý. Bà nhấn mạnh cần sử dụng bamlanivimab rộng rãi hơn nhằm ngăn ngừa và điều trị Covid-19, "đặc biệt ở nhóm cư dân viện dưỡng lão – đối tượng có tỷ lệ tử vong cao, có thể có phản ứng kém với vaccine".

Tới nay, chính phủ liên bang đã mua hàng trăm nghìn liều bamlanivimab và hỗn hợp kháng thể REGN-COV2 của hãng Regeneron. Phần lớn số thuốc chưa được sử dụng, vì chỉ được kê cho những bệnh nhân Covid-19 không nhập viện.

An Dương (T/h)