Tích cực hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ vào truy xuất nguồn gốc hàng hóa

Câu hỏi mà báo chí quan tâm, đặt ra cho Lãnh đạo Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tại Họp báo thường kỳ quý II/2019 của Bộ KH&CN tổ chức là những hoạt động thực tiễn do Bộ tiến hành nhằm giúp đỡ doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh Trung Quốc đang đưa ra những yêu cầu rất cao đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là vấn đề truy xuất nguồn gốc sản phẩm (nhất là nông sản).

Trả lời về vấn đề này, ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cho biết, vấn đề truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm hàng hóa (nhất là hàng nông sản) đang được xã hội hết sức quan tâm.

Trên thực tế, các sản phẩm hàng hóa của Việt Nam cũng đang gặp phải những rào cản nhất định từ các quốc gia nhập khẩu hàng hóa từ chúng ta. Trong đó, không chỉ có Trung Quốc mà các thị trường như Mỹ, Châu Âu cũng đều đặt ra yêu cầu kỹ thuật về truy xuất nguồn gốc.

Trước tình hình đó, để triển khai Đề án triển khai áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc (Đề án 100) do Bộ KH&CN tham mưu Chính phủ ban hành, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thời gian qua đã hết sức tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan tại 63 tỉnh thành, 8 Bộ chuyên ngành để xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai đề án. Mục tiêu được đưa ra là hỗ trợ cho các doanh nghiệp của Việt Nam có sự chuẩn bị kỹ càng, sẵn sàng cho việc ứng dụng các công nghệ để truy xuất nguồn gốc, vượt qua rào cản mà các nước đối tác đặt ra.

Ông Nguyễn Hoàng Linh nói thêm, riêng đối với thị trường Trung Quốc, gần đây, nước này có nhiều quy định chặt chẽ liên quan đến việc truy xuất nguồn gốc các sản phẩm nông sản. Trước tình hình này, nhận được sự chỉ đạo từ Bộ KH&CN, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã chủ động phối hợp, trao đổi thông tin với phía Trung Quốc để tìm hướng đi thích hợp với các giải pháp tốt nhất doanh nghiệp, hàng của Việt Nam xuất khẩu qua thị trường này.

Mới đây nhất, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cũng đã làm việc Tập đoàn Chứng nhận và Kiểm định Trung Hoa (CCIC) và thực hiện ký kết thỏa thuận hợp tác thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc.

“Kết quả của cuộc làm việc, giữa hai bên đã ký kết thỏa thuận thừa nhận kết quả truy xuất nguồn gốc đổi với 8 loại nông sản của Việt Nam như: nhãn, vải, xoài, chôm chôm, dưa hấu…. Đây là việc làm thiết thực giúp cho nông sản Việt Nam thuận lợi hơn khi vào thị trường Trung Quốc”, ông Nguyễn Hoàng Linh thông tin.

Cũng theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chát lượng, hiện tại Bộ, Tổng cục cũng đang phối hợp thực hiện nhiều nội dung liên quan truy xuất nguồn gốc như xây dựng thông tư hướng dẫn truy xuất nguồn gốc, xây quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về truy xuất nguồn gốc, hoàn thiện các tiêu chuẩn cho phù hợp với thông lệ quốc tế.

Đồng thời, tích cực triển khai xây dựng cổng thông tin về truy xuất nguồn gốc, xây dựng các mô hình thí điểm về truy xuất nguồn gốc một số sản phẩm. Trong đó, đặc biệt hướng về những sản phẩm hàng hóa chủ lực, hàng hóa xuất khẩu.

“Chúng tôi hiện cũng đang tiến hành nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ mới vào truy xuất nguồn gốc, phối hợp với các nước thế giới để hỗ trợ, thừa nhận, chấp nhận kết quả truy xuất nguồn gốc của chúng ta, giúp cho sản phẩm nông sản được xuất khẩu đáp ứng yêu cầu, thuận lợi hơn”, Phó Tổng cục trưởng nhấn mạnh.

Trước đó, như Chất lượng Việt Nam Online thông tin, vào ngày 1/7/2019, đại diện Trung tâm Mã số, Mã vạch Quốc gia, ông Bùi Bá Chính - Phụ trách Trung tâm đã có chuyến thăm trụ sở Tập đoàn Chứng nhận và Kiểm định Trung Hoa (CCIC) và thực hiện ký kết thỏa thuận hợp tác thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Cụ thể, căn cứ vào năng lực và yêu cầu tiến độ công việc, hợp tác giữa hai bên sẽ chia thành 3 giai đoạn, theo đó NBC và CCIC -TTS bước đầu sẽ cùng nhau thúc đẩy nghiệp vụ quản lý truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam, ứng dụng giải pháp truy xuất của NBC và CCIC-TTS dựa trên yêu cầu truy xuất nguồn gốc của Việt Nam đồng thời thỏa mãn yêu cầu kiểm tra giám sát của Trung Quốc. Đặc biệt, hệ thống hai bên phải đảm bảo kết quả được Hải quan Trung Quốc chấp nhận để phục vụ thủ tục xuất nhập khẩu, tạo đà bứt phá cho nông sản Việt.

Cũng trong thỏa thuận hợp tác này, hai bên thống nhất NBC sẽ xây dựng Hệ thống Truy xuất nguồn gốc để kết nối hệ thống chung của CCIC đồng thời thúc đẩy hải quan hai bên công nhận toàn diện kết quả truy xuất nguồn gốc lẫn nhau, thực hiện thuận tiện giao dịch thương mại. Hai bên phát huy ưu điểm, tăng cường giao lưu và hợp tác sâu rộng với hải quan mỗi nước, thông qua thiết lập Hệ thống Truy xuất nguồn gốc toàn diện, phù hợp yêu cầu: tiện lợi, hữu hiệu, đáng tin cậy của Hải quan về các sản phẩm, kiểm tra được nguồn vào, biết được điểm đến, quy được trách nhiệm.

Sự tham gia của NBC và CCIC từ hai quốc gia trong cùng một thỏa thuận hợp tác sẽ đảm bảo tốt nhất cho sự thành công của truy xuất nguồn gốc và trong việc xuất - nhập khẩu hàng hóa Việt Nam - Trung Quốc bởi mỗi bên tham gia đều có một thế mạnh, lợi thế riêng.

Như vậy tính từ ngày 1/7/2019, Trung tâm Mã số, mã vạch Quốc gia là đại diện ủy quyền duy nhất của CCIC tại thị trường Việt Nam và có quyền đối với tất cả sản phẩm nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc. 

Từ tháng 5/2018, Trung Quốc bắt đầu siết chặt yêu cầu thông tin truy xuất nguồn gốc, đây là giải pháp để đảm bảo những nông sản được minh bạch xuất xứ nguồn gốc hàng hóa của Việt Nam chứ không phải là sản phẩm của một nước thứ ba, tạm nhập vào Việt Nam rồi tái xuất sang Trung Quốc để hưởng ưu đãi về thuế. Quy định dán nhãn truy xuất nguồn gốc là để đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc, đảm bảo an toàn thực phẩm. Việc dán nhãn, làm công tác kiểm nghiệm, kiểm dịch cũng như được phép xác định truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam được thực hiện bởi Tập đoàn Chứng nhận và Kiểm định Trung Hoa (CCIC) - Tập đoàn được Chính phủ Việt Nam và Bộ NN&PTNT cho phép làm công tác kiểm nghiệm, kiểm dịch và cung cấp tem xuất xứ này.

Hán Hiển