Tiền Giang siết chặt chất lượng nước sinh hoạt theo QCĐP 02:2024/TG

Trong những năm gần đây, Tiền Giang đã chủ động đầu tư và mở rộng mạng lưới cấp nước, không chỉ nâng cấp cơ sở hạ tầng hiện có mà còn phát triển thêm các nhà máy và trạm cấp nước mới nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt ngày càng tăng của người dân.

Hiện nay, tỉnh có 22 nhà máy nước mặt do Công ty TNHH MTV Cấp nước Tiền Giang (Tiwaco) vận hành, cùng hơn 500 trạm cấp nước nông thôn trải dài khắp các huyện, thị xã và thành phố. Nhờ những nỗ lực này, tỷ lệ hộ dân được cung cấp nước sạch đã vượt 96%, góp phần rõ rệt nâng cao chất lượng đời sống, sức khỏe cộng đồng và điều kiện vệ sinh môi trường ở cả khu vực đô thị lẫn nông thôn.

Tuy nhiên, thực tế cấp nước vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Vào mùa khô, lượng nước thô tại các sông, kênh nội đồng giảm mạnh, trong khi xâm nhập mặn ở các huyện phía Đông như Gò Công Đông, Tân Phú Đông ngày càng gia tăng, gây áp lực lớn cho việc duy trì chất lượng nước sinh hoạt. Một số trạm cấp nước cũ, sử dụng công nghệ lạc hậu, chưa được nâng cấp lọc và khử khuẩn, dẫn tới chất lượng nước chưa đồng đều. Người dân tại một số khu vực vẫn phản ánh tình trạng nước có mùi hoặc màu bất thường ngay tại vòi, đặc biệt trong những ngày cao điểm hạn – mặn.

Nước sạch sinh hoạt đạt tiêu chuẩn sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Ảnh minh họa

Trước tình hình này, việc áp dụng các quy chuẩn kỹ thuật chất lượng mới, cùng với việc nâng cấp công nghệ lọc, giám sát định kỳ và đảm bảo hệ thống đường ống vận hành ổn định, trở thành một yêu cầu cấp bách. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đang tích cực thúc đẩy kết nối giữa các nhà máy nước, trạm cấp nước và cơ quan quản lý, nhằm cải thiện hiệu quả vận hành, giảm thất thoát nước và đảm bảo cung cấp ổn định cho người dân. Những nỗ lực này tạo cơ sở quan trọng để Tiền Giang vừa duy trì mạng lưới cấp nước hiện tại, vừa chuẩn bị cho những giải pháp bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng.

Chính vì vậy, trước diễn biến ngày càng gay gắt của hạn mặn, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 08/2024/QĐ-UBND, chính thức triển khai Quy chuẩn QCĐP 02:2024/TG, siết chặt kiểm soát chất lượng nước sinh hoạt trên toàn địa bàn. Quy chuẩn này thiết lập các ngưỡng bắt buộc để nước sinh hoạt được coi là an toàn: tổng số Coliform dưới 3 đơn vị khuẩn lạc/100 mL; E. coli không được phát hiện; độ đục không quá 2 NTU; các kim loại nặng như asen, kẽm được kiểm soát chặt; clo dư duy trì ở mức đủ để khử khuẩn; đồng thời pH được giữ trong khoảng an toàn, vừa không gây ăn mòn đường ống, vừa bảo vệ sức khỏe người sử dụng.

QCĐP 02:2024/TG áp dụng với tất cả đơn vị cấp nước, phòng thử nghiệm và cơ quan quản lý liên quan, giúp chất lượng nước Tiền Giang tiệm cận chuẩn quốc gia nhưng vẫn phù hợp điều kiện thực tế địa phương. 

Theo quy định tại quy chuẩn này, tất cả các thông số chất lượng nước sạch phải được thực hiện tại phòng thử nghiệm, tổ chức chứng nhận được công nhận phù hợp với TCVN ISO/IEC 17025. Đơn vị cấp nước phải tiến hành thử nghiệm toàn bộ 99 thông số chất lượng nước sạch của nhóm A, nhóm B1, nhóm B2 và nhóm B3 trong Danh mục các thông số chất lượng nước sạch quy định tại Điều 4 Quy chuẩn kỹ thuật địa phương, trong các trường hợp trước khi đi vào vận hành lần đầu, sau khi nâng cấp, sửa chữa lớn có tác động đến hệ thống sản xuất, khi có sự cố về môi trường có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng nước sạch, khi xuất hiện rủi ro trong quá trình sản xuất có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng nước sạch hoặc khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Định kỳ 03 năm một lần kể từ lần thử nghiệm các thông số gần nhất.

Theo các chuyên gia, quy chuẩn mới chỉ là khởi đầu. Nếu không đi kèm giám sát nghiêm ngặt, lấy mẫu độc lập và công khai kết quả, nhiều trạm nhỏ vẫn có nguy cơ vận hành yếu hoặc “né chuẩn”. Một số trạm cấp nước nhỏ lẻ cần được nâng cấp công nghệ lọc, khử khuẩn, hệ thống quan trắc và cải thiện mạng ống để giảm thất thoát.

Bên cạnh đó, Tiền Giang đang đẩy mạnh số hóa, áp dụng hệ thống quản lý trực tuyến để theo dõi lưu lượng, chất lượng nước và cảnh báo khi chỉ số vượt giới hạn. Truyền thông tới người dân về cách sử dụng nước an toàn, phản ánh sự cố nhanh chóng, cùng chính sách trợ giá cho hộ nghèo và vùng khó, được tỉnh triển khai đồng bộ để bảo đảm quyền tiếp cận nước sạch cho tất cả người dân.

Với QCĐP 02:2024/TG, Tiền Giang đặt nền móng cho công cuộc nâng cao chất lượng nước sinh hoạt. Khi quy định được thực thi nghiêm, qua kiểm tra, xử lý và minh bạch kết quả, tỉnh có thể đạt mục tiêu “nước sạch – an toàn – ổn định”, vượt lên trên yêu cầu “có nước” truyền thống. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn ngày càng gay gắt, thành công của tiêu chuẩn mới này quyết định trực tiếp sức khỏe cộng đồng và khả năng phát triển bền vững của Tiền Giang.

An Dương