Tiêu chuẩn phòng sạch và 4 nguyên tắc của phòng sạch

Hiện nay, ngành công nghiệp phòng sạch ngày càng phát triển, phổ biến trong các lĩnh vực như thực phẩm, dược phẩm, điện tử... Hiểu một cách đơn giản, phòng sạch là một phòng hoặc một khu vực được kiểm soát nghiêm ngặt các yếu tố như lượng và kích thước hạt bụi, áp suất, nhiệt độ, độ ẩm... để tạo ra môi trường không khí sạch. Tiêu chuẩn phòng sạch là tổng hợp tất cả các yêu cầu kỹ thuật và các thông số kỹ thuật do Bộ Y tế ban hành để tạo nên một phòng sạch đảm bảo về các thông số: độ sạch, độ ẩm, nhiệt độ, áp suất và kiểm soát được lượng vi trùng theo mong muốn.

Phòng sạch được kiểm soát nghiêm ngặt các yếu tố như lượng và kích thước hạt bụi, áp suất, nhiệt độ, độ ẩm... để tạo ra môi trường không khí sạch. Ảnh minh họa

Ví dụ, trong các nhà máy sản xuất chất bán dẫn, nơi các hạt nhỏ 1/10.000mm có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm hoặc các công xưởng chế biến thực phẩm bắt buộc phải quản lý triệt để vấn đề vệ sinh, thì việc thiết lập và quản lý không gian sạch sẽ là điều kiện tuyệt đối cần thiết. Việc quản lý độ sạch đang thực hiện nhờ vào việc sử dụng hệ thống điều hòa không khí như máy thổi, áp suất..., trong đó để dễ dàng quản lý không khí sạch trong hệ thống phòng sạch thì cần yêu cầu độ khép kín và cách nhiệt. Bốn nguyên tắc cơ bản của phòng sạch bao gồm: Không được mang vào - Không để phát sinh - Không để tồn đọng - Loại trừ, cụ thể như sau:

Ông Triệu Việt Phương - Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho biết, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) đã thành lập Ban kỹ thuật Tiêu chuẩn quốc tế (ISO/TC 209) vào năm 1993, kể từ đó đã có những tiến bộ đáng kể trong việc xây dựng nhóm tiêu chuẩn về phòng sạch, điều này đã làm giảm đáng kể sự trùng lặp của các tiêu chuẩn quốc gia. Sự phát triển của các tiêu chuẩn đồng thuận quốc tế cho phòng sạch góp phần vào các yêu cầu phản ánh thị trường luôn thay đổi.

Những tiến bộ công nghệ gần đây trong di truyền học và các sản phẩm thực phẩm biến đổi gen sẽ dẫn đến việc tăng cường sử dụng các phòng sạch và các môi trường được kiểm soát liên quan. Bên cạnh đó, sự quan tâm ngày càng tăng của công chúng đối với lĩnh vực điện tử (chế tạo linh kiện, bán dẫn…), vệ sinh và an toàn trong chế biến thực phẩm và các sản phẩm tiêu dùng cũng như thị trường dược phẩm, thuốc cá nhân hóa và các sản phẩm trị liệu tế bào ngày càng tăng, sẽ dẫn đến nhu cầu về các biện pháp kiểm soát ngày càng tốt hơn trong môi trường sản xuất.

Được biết, tính đến nay Việt Nam có 18 tiêu chuẩn quốc tế (ISO) liên quan đến phòng sạch, 9 tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) liên quan đến phòng sạch. Trong đó, 8 TCVN hoàn toàn tương đương với ISO (44%), 1 TCVN được xây dựng dựa trên cơ sở tham khảo một số ISO (6%). Một số tiêu chuẩn ISO liên quan đến phòng sạch đang được soát xét và xây dựng mới.

Thanh Tùng