Xuất khẩu gạo vào EU tiếp tục tăng trưởng mạnh nhờ EVFTA

Theo thống kê, hàng năm, Việt Nam xuất khẩu từ 6,4 -7,0 triệu tấn gạo tới hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ. Năm 2019, Việt Nam xuất khẩu trên 6,3 triệu tấn với giá trị trên 2,8 tỷ USD. Trong 8 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt trên 4,6 triệu tấn với giá trị trên 2,25 tỷ USD, tăng 10,4% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Xuất khẩu gạo sang EU dự kiến sẽ tiếp tục tăng dù chịu tác động từ dịch Covid-19

 

Trong đó, các giống OM5451, OM4900, Hương Nhài 85, ST20, RVT, VD20, Nàng Hoa 9, Tài Nguyên Chợ Đào thuộc danh mục gạo thơm xuất khẩu sang EU được hưởng hạn ngạch ưu đãi thuế quan chiếm khoảng 43% đến 46% tổng lượng gạo xuất khẩu hàng năm với khoảng trên 3,0 triệu tấn. Đáng chú ý, giá xuất khẩu bình quân mặt hàng gạo của nước ta đã tăng 12,4% so với cùng kỳ năm 2019, đạt bình quân 489 USD/tấn.

Với sự tích cực, chủ động của các cấp, các ngành và sự hợp tác chặt chẽ của các đối tác quốc tế, các nước thành viên EU, việc triển khai Hiệp định EVFTA đã diễn ra khá đồng bộ, tạo xung lực mới cho tăng trưởng và hội nhập quốc tế của Việt Nam; đặc biệt là các mặt hàng nông sản như: thủy sản, trái cây, cà phê và gạo.

Hàng năm, EU nhập khẩu gạo 2,3 triệu tấn gạo, kim ngạch là 1,4 tỷ Euro; do vậy, khi thực hiện hiệp định EVFTA, gạo là mặt hàng có tiềm năng lớn để XK vào EU. Đặc biệt, EU sẽ tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm với cam kết này giúp Việt Nam có thể xuất khẩu ước khoảng 100.000 tấn vào EU hàng năm. Đối với sản phẩm từ gạo, EU sẽ đưa thuế suất về 0% sau 3-5 năm. Trong khi đó, 2 nhà xuất khẩu lớn gạo vào EU là campuchia và Myanmar đang chịu thuế tuyệt đối với mặt hàng này cho đến hết 2021, cụ thể 175 Euro/tấn( 2019); 150 Euro/tấn ( 2020) và 125 Euro/tấn ( 2021).

Tám tháng đầu năm 2020 xuất khẩu gạo đi EU đạt trên 15,8 ngàn tấn gạo, với giá trị xấp xỉ 8,5 triệu USD. Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, Hiệp định EVFTA là chìa khóa để các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam có thể tiếp cận được một thị trường đầy tiềm năng, có mức thu nhập cao. Với EVFTA, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm, (gồm 30.000 tấn gạo xay xát, 20.000 tấn gạo chưa xay xát và 30.000 tấn gạo thơm.

Từ khi Hiệp định EVFTA chính thức có hiệu lực ngày 1/8/2020, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo đã có sự chuẩn bị trên các lĩnh vực về giống, vùng trồng, lực lượng cho mùa vụ tiếp theo, chủ động làm việc với các đối tác EU để nắm bắt về số lượng, chủng loại và các yêu cầu khác để đáp ứng phù hợp yêu cầu của phía EU.

Hiện các doanh nghiệp xuất khẩu gạo đã sẵn sàng cho việc xuất khẩu gạo sang EU. Chỉ tính từ ngày 4/9 đến ngày 17/9/2020, đã có 6 doanh nghiệp nộp đơn xin chứng nhận với khối lượng xấp xỉ 4,3 ngàn tấn gạo thơm. Xuất khẩu gạo trong đó có gạo thơm sang EU từ nay đến hết năm dự kiến sẽ tiếp tục tăng cho dù vẫn chịu tác động từ dịch bệnh Covid-19.

Điển hình là ngày 22/9/2020, Tập đoàn Lộc Trời tiến hành xuất khẩu lô hàng gạo thơm sang châu Âu theo hiệp định EVFTA. Lô hàng lần này là 126 tấn gạo thơm giống Jasmine 85 được đóng gói theo quy cách 18 kg.

Để xuất khẩu gạo sang EU tăng trưởng nhanh và bền vững, ngành nông nghiệp cần đẩy mạnh tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo chuỗi, trong đó liên kết chặt chẽ giữa hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp với bà con nông dân, hình thành quy trình khép kín từ tổ chức nguyên liệu cho đến khâu chế biến, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và chú ý đến bao bì, nhãn mác. Có như vậy mới khai thác tốt thị trường EU- Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.

Lê Kim Liên