Tăng cường kiểm soát quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy thương mại điện tử

Từ ngày 19/8 - 21/8, tại Thành phố Hồ Chí Minh, bên lề Hội nghị quan chức cao cấp APEC lần thứ 3 (SOM3), Nhóm tiểu ban về thủ tục hải quan (SCCP) họp lần thứ 2 (SCCP 2), tiếp tục trao đổi, xây dựng kế hoạch thực hiện kết quả đạt được từ cuộc họp SCCP1 hồi tháng 2/2017.

Các đại biểu đến từ các nền kinh tế thành viên APEC, đại diện Ban Thư ký APEC và các khách mời từ Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO), Uỷ ban Thương mại và Đầu tư (CTI) đã tham dự cuộc họp.

Phát biểu khai mạc tại cuộc họp Tiểu ban Thủ tục hải quan lần thứ hai (SCCP2), Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Vũ Ngọc Anh khẳng định sự thành công của cuộc họp SCCP đầu tiên đã trở thành động lực lớn để cho Hải quan Việt Nam tiếp tục tổ chức cuộc họp SCCP lần thứ 2.

Theo ban tổ chức, sau cuộc họp lần thứ nhất được tổ chức tại Nha Trang vào tháng 2/2017, SCCP đã đạt được nhiều đồng thuận trong việc triển khai các nội dung quan trọng của APEC năm 2017, trong đó, kết quả nổi bật nhất tập trung vào việc thúc đẩy triển khai toàn diện Hiệp định Tạo thuận lợi thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới và xem xét khả năng và các điều kiện thực tế thực hiện sáng kiến kết nối cơ chế một cửa quốc tế trong APEC.

Ngoài ra, SCCP đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đơn giản hoá thủ tục hải quan, tăng cường kiểm soát quyền sở hữu trí tuệ qua biên giới, tiến tới thực hiện các chương trình tự chứng nhận xuất xứ và kiểm tra xuất xứ, thúc đẩy thương mại điện tử qua biên giới phát triển nhằm mục tiêu tạo thuận lợi thương mại đi cùng với đảm bảo an ninh thương mại trong chuỗi cung ứng khu vực.

Trong chuỗi kết quả đó, các đề xuất dự án (Concept Note) của Hải quan Việt Nam về Tạo thuận lợi thương mại và Hải quan Hoa Kỳ về Cơ chế một cửa đã được Ban Thư ký APEC thông qua và tài trợ kinh phí để tổ chức 2 Hội thảo bên lề SOM3. Với mục tiêu mở ra diễn đàn trao đổi và kết nối các thành viên trong việc đưa ra các sáng kiến thúc đẩy triển khai Hiệp định tạo thuận lợi thương mại của WTO và kết nối cơ chế một cửa trong khu vực.

Ngoài 7 nội dung chính bao gồm Thực hiện Hiệp định tạo thuận lợi thương mại của WTO; Khung kết nối chuỗi cung ứng; Cơ chế một cửa; Doanh nghiệp ưu tiên; Công nghệ thông tin và quản lý rủi ro; Quyền sở hữu trí tuệ; Thương mại điện tử qua biên giới, SCCP đã thống nhất bổ sung một nội dung mới đề cập đến hợp tác hải quan- hải quan trong APEC nhằm đẩy mạnh các chương trình hợp tác, hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực giữa các nền kinh tế thành viên, đặc biệt hỗ trợ đối với các nền kinh tế đang phát triển.

Mục tiêu lớn của SCCP 2017 trong mục tiêu chung của APEC là tạo thuận lợi thương mại và đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng được cụ thể hoá trong Kế hoạch hành động tập thể của SCCP (CAP) và chương trình làm việc SCCP 2017 (Work Program 2017).

Cuộc họp SCCP thống nhất 8 nội dung quan trọng

Tại cuộc họp SCCP lần thứ 2, các đại biểu đã tiếp tục trao đổi và xây dựng kế hoạch thực hiện đối với 8 nội dung chính nêu trên của SCCP. Trong đó, nhấn mạnh các nội dung, như: Khung kết nối chuỗi cung ứng. SCCP thống nhất cao trong cuộc họp sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động liên quan trong phạm vi trách nhiệm của SCCP để hỗ trợ SOM và CTI trong triển khai SCFAP II;

Các thành viên nhất trí việc tiếp tục hoàn thiện Cơ chế một cửa quốc gia và sẽ nỗ lực trong việc xem xét khả năng kết nối cơ chế này giữa các nền kinh tế thành viên APEC;

Phát triển Chương trình doanh nghiệp ưu tiên (AEO): SCCP nhấn mạnh việc tiếp tục hoàn thiện chương trình doanh nghiệp ưu tiên tại các nền kinh tế thành viên, nỗ lực hợp tác và ký kết các Thỏa thuận công nhận lẫn nhau để thúc đẩy tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu;

Khuyến khích cơ quan Hải quan các nền kinh tế thành viên tiếp tục tăng cường các chương trình quản lý rủi ro để đảm bảo vừa tạo thuận lợi thương mại và nâng cao tính tuân thủ trong hoạt động thương mại của doanh nghiệp;

Bên cạnh việc nhấn mạnh cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các cơ quan quản lý biên giới, SCCP đề cập đến việc đẩy mạnh đối thoại công-tư nhằm góp phần đạt được các ưu tiên của SCCP trong năm 2017;

Đối với lĩnh vực công nghệ thông tin và quản lý rủi ro, SCCP coi đây là công cụ hỗ trợ cần thiết và hiệu quả đối với các hoạt động kiểm soát hải quan. Do đó, việc chia sẻ kinh nghiệm trong ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý rủi ro và các hỗ trợ kỹ thuật nhằm hoàn thiện chương trình cải cách và hiện đại hóa hải quan giữa các cơ quan hải quan trong khu vực được đánh giá là một hoạt động quan trọng mà SCCP sẽ triển khai trong thời gian tới;

Trong lĩnh vực quản lý thực thi quyền sở hữu trí tuệ, SCCP nhấn mạnh việc tạo thuận lợi thương mại phải song hành cùng đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng, do vậy, việc gia tăng hợp tác trong các hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống hàng giả, hàng nhái được các thành viên xác định là một hoạt động trọng yếu trong hỗ trợ đạt mục tiêu đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng;

Về vấn đề phục hồi thương mại, SCCP sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động hỗ trợ phục hồi thương mại trong khu vực thông qua việc thiết lập mạng kết nối giữa các thành viên APEC và nỗ lực xây dựng các cơ chế trao đổi các thông tin giữa các cơ quan hải quan trong khu vực trên cơ sở các khuyến nghị và hướng dẫn của Tổ chức Hải quan thế giới.

Đối với việc tăng cường hợp tác và liên kết giữa SCCP và các ủy ban, nhóm làm việc, Tiểu ban khác trong APEC, SCCP tiếp tục xây dựng các hoạt động hợp tác để tạo điều kiện cho các cơ quan quản lý biên giới trong đó có co quan hải quan có thể tăng cường tối đa sự liên kết chặt chẽ trong các hoạt động kiểm soát biên giới, trong mối liên kết với BWG, CTWG, ESCG và một số tiểu ban khác qua các đề xuất như: chống khủng bố, tạo thuận lợi trong các hoạt động đi lại (TFI), các chương trình đảm bảo an ninh, thu thập thông tin đối với việc đơn giản hoá chứng từ và thủ tục liên quan đến quy tắc xuất xứ (MAG), đối thoại hóa học.

Việc tổ chức thành công Cuộc họp SCCP2 APEC 2017 thể hiện sự nỗ lực tích cực và những đóng góp hiệu quả của SCCP nói chung và Hải quan Việt Nam nói riêng đối với thành công chung của Năm APEC 2017 hướng đến đạt mục tiêu tìm kiếm “động lực mới” cho hội nhập, liên kết và tăng trưởng kinh tế khu vực đồng thời đạt được mục tiêu dài hạn của APEC và châu Á - Thái Bình Dương về “vun đắp một tương lai chung”, đó là hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng.

Phong Lâm (T/h)