Bộ Y tế hướng dẫn sử dụng thiết bị sưởi an toàn trước thời tiết giá buốt kéo dài

ThS Võ Thị Dung, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam cho biết, các đợt rét đậm, rét hại đang diễn ra ở miền Bắc có thể gây cảm lạnh, hen suyễn, viêm họng, viêm phổi, cúm, đột quỵ, ngộ độc khí than do sưởi ấm, đun nấu… do tiếp xúc quá lâu.

Nguyên nhân gây ngộ độc là khi đốt than, củi trong phòng kín, carbon monoxide liên kết với hemoglobin để tạo ra một phân tử gọi là cacboxyhemoglobin (COHb), gây cản trở khả năng vận chuyển và sử dụng oxy của cơ thể, đặc biệt là trong não. Do đó, các triệu chứng thường giống như các tình trạng khác thiếu oxy ảnh hưởng đến não bộ, ví dụ như đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi.

Khi quá trình ngộ độc carbon monoxide diễn ra, các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, nhưng vẫn cực kỳ mơ hồ và khó xác định cụ thể, bao gồm mất ý thức, khó thở, tức ngực, nôn mửa nhìn mờ hoặc nhìn đôi, mất tỉnh táo. Hiện chưa xác định được khoảng thời gian từ khi triệu chứng đau đầu xuất hiện cho tới khi bạn bị mất ý thức.

Cần thận trọng khi sử dụng thiết bị sưởi ấm mùa Đông, nhất là đối với than củi. Ảnh minh họa

Theo PGS.TS Trần Hồng Côn, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, tiếp xúc lâu dài với nồng độ carbon monoxit cao hoặc ngay cả khi mức độ không cao, nhưng phơi nhiễm tiếp tục trong nhiều ngày hoặc vài tuần có thể dẫn đến bệnh động mạch ngoại vi, bệnh cơ tim và các vấn đề về thần kinh lâu dài. Tổn thương não là một tổn thương nặng thường gặp khi bị ngộ độc khí carbon monoxide. Bệnh nhân có thể phát triển các biến chứng thần kinh, khó tập trung, mất trí nhớ, run, khó nói… cùng lúc với ngộ độc carbon monoxide hoặc sau đó.

PGS.TS Trần Hồng Côn cho biết thêm, đốt than trong phòng ngủ, nhà chật hẹp lại đóng kín cửa, việc cháy sẽ đốt hết khí oxy, sản sinh ra khí CO gây ngộ độc. Với đặc điểm của khí CO là không màu, không mùi vị nên rất khó nhận biết, nhất là khi đang ngủ. Người ngộ độc khói than sẽ từ từ rơi vào trạng thái vô thức rồi dẫn đến tử vong, đó là điều rất nguy hiểm dẫn đến nhiều trường hợp thương tâm do dùng than sưởi trong phòng kín.

Trước tác hại trên, Bộ Y tế đưa ra khuyến cáo, ngoài giữ ấm và đảm bảo dinh dưỡng để bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh người dân tuyệt đối không sử dụng than củi, than tổ ong để đốt và sưởi ấm trong phòng kín nhằm tránh bị nhiễm độc khí CO (carbon monoxide) trong nhà. Nếu thời tiết quá lạnh buộc phải sử dụng than thì chỉ sử dụng trong thời gian ngắn, cần mở hé cửa để đảm bảo thông khí và chỉ sưởi ấm khi mọi người còn thức. Tuyệt đối không dùng sưởi qua đêm và đóng kín cửa phòng.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng cho rằng, ngoài việc hạn chế sử dụng than củi sưởi ấm thì cần bảo đảm an toàn khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm bằng điện. Không nên để các loại máy sưởi bức xạ hồng ngoại (quạt sưởi, đèn sưởi, lò sưởi…) gần trẻ nhỏ, người già, vì tia hồng ngoại mang nhiệt tác động trực tiếp lên bề mặt da, vừa gây khô da, khô mũi, nguy cơ bỏng và cháy cao.

Khoảng cách tốt nhất khi đặt các máy sưởi là khoảng 1 - 2 m và nên để chế độ quay với mục đích làm ấm phòng là chính, không nên chiếu sưởi trực tiếp vào người bởi các nguy cơ nói trên.

Với chăn điện, phải kiểm tra kỹ trước khi sử dụng đề phòng hư hỏng, đảm bảo cách điện và cách nhiệt của dây. Khi cần làm sạch chăn điện, cần tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất nhằm đảm bảo an toàn. Bật chế độ ấm vừa đủ và khi đủ ấm thì tắt trước khi sử dụng.

Đáng lưu ý, thời tiết lạnh tăng thêm gánh nặng cho tim. Do vậy, với người bị bệnh tim, huyết áp, nên khám, tuân thủ dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Nên kiểm tra, theo dõi huyết áp thường xuyên, kể cả người trẻ, người chưa có tiền sử bệnh lý tim mạch, huyết áp.

Để ngừa đột quỵ, không nên uống rượu bia vì uống rượu càng làm co thắt mạch máu gây tăng huyết áp, có thể dẫn tới đột quỵ, tử vong. Không nên tắm khuya sau 22 giờ và hạn chế đi ra ngoài trời khi thời tiết quá lạnh và gió mạnh, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 21 giờ đến 6 giờ sáng vì dễ bị sốc nhiệt, nguy hiểm đến tính mạng. Khi bị nhiễm lạnh có xuất hiện ho, sốt, cần đi khám để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị phù hợp, không tự ý dùng thuốc tại nhà.

Vân Thảo (T/h)