Cà Mau phát triển kinh tế địa phương thông qua hoạt động nâng cao năng suất doanh nghiệp

Cà Mau được biết đến là tỉnh thành có nền cơ cấu kinh tế gắn chặt với nông nghiệp, thủy sản và chế biến thực phẩm. Trong nhiều năm, tỉnh tập trung mở rộng quy mô sản xuất và khai thác lợi thế tự nhiên để thúc đẩy nền kinh tế. Tuy nhiên, khi thị trường xuất khẩu ngày càng siết chặt các yêu cầu về chất lượng, an toàn và truy xuất nguồn gốc, mô hình tăng trưởng theo chiều rộng dần bộc lộ những giới hạn. Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu cấp thiết, buộc tỉnh Cà Mau phải có hướng đi mới, tập trung chuyên sâu vào nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng trong từng ngành, lĩnh vực.

Trong bối cảnh đó, việc triển khai Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hóa giai đoạn 2021–2030 (Chương trình 1322) đã tạo ra một khung hành động rõ ràng cho tỉnh Cà Mau. Không dừng lại ở việc thực hiện theo chỉ đạo chung, địa phương đã chủ động cụ thể hóa chương trình bằng hệ thống kế hoạch, cơ chế và chính sách phù hợp với điều kiện thực tiễn. Cách tiếp cận này cho thấy năng suất không còn được nhìn nhận như một khẩu hiệu, mà đang dần trở thành một nội dung quản lý mang tính chiến lược.

Nhiều sản phẩm mang thương hiệu của doanh nghiệp tỉnh Cà Mau đã đạt chứng nhận OCOP

Một trong những kết quả nổi bật của tỉnh trong thời gian qua sau khi áp dụng Chương trình 1322 là việc đặt trọng tâm vào nâng cao nhận thức và năng lực của doanh nghiệp. Thông qua các hoạt động truyền thông, tập huấn và hội thảo chuyên đề, khái niệm năng suất chất lượng được tiếp cận theo hướng thực chất hơn, gắn với hiệu quả sản xuất kinh doanh cụ thể. Thay vì chỉ nói về tiêu chuẩn như một yêu cầu mang tính thủ tục, chương trình đã giúp doanh nghiệp nhìn thấy vai trò và cách áp dụng thực tiễn của các hệ thống quản lý chất lượng như HACCP, ISO 22000, ISO 9001 hay VietGAP trong việc chuẩn hóa quy trình, giảm sai lỗi và kiểm soát rủi ro, từ đó mang lại hiệu quả cao cho các doanh nghiệp.

Thực tiễn triển khai cho thấy, khi các hệ thống quản lý được tích hợp vào hoạt động sản xuất hằng ngày, doanh nghiệp không chỉ cải thiện chất lượng sản phẩm mà còn nâng cao hiệu quả vận hành. Việc chuẩn hóa quy trình giúp giảm sự phụ thuộc vào kinh nghiệm cá nhân, hạn chế tình trạng làm lại, qua đó tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất lao động. Với những ngành hàng chủ lực như thủy sản, đây chính là yếu tố then chốt để đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường xuất khẩu.

Thực tiễn tại tỉnh Cà Mau cho thấy, nhiều doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ đã từng bước nâng cao năng suất thông qua việc áp dụng tiêu chuẩn và đổi mới cách thức quản lý chất lượng. Điển hình là Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ trà Thu Hà, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế biến nông sản. Thay vì sản xuất theo kinh nghiệm truyền thống, doanh nghiệp đã lựa chọn áp dụng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ISO 22000:2018 như một “khung vận hành” cho toàn bộ quá trình sản xuất. Việc kiểm soát chặt chẽ từ khâu lựa chọn nguyên liệu, sơ chế, chế biến đến đóng gói đã giúp sản phẩm trà gừng túi lọc đáp ứng đồng thời yêu cầu an toàn thực phẩm và tính ổn định về chất lượng. Trên nền tảng đó, doanh nghiệp không chỉ được công nhận ISO 22000:2018 mà còn có ba sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao, qua đó mở rộng đáng kể khả năng tiếp cận thị trường.

Quy trình kiểm tra, đóng gói trà gừng Thu Hà Cà Mau

Tương tự, Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại SK NONI cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ chiết xuất hiện đại, cải tiến mẫu mã, bao bì và quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp sản phẩm nước cốt nhàu đạt chuẩn OCOP 4 sao, mở rộng thị trường trong và ngoài nước.

Song song việc hỗ trợ doanh nghiệp, Cà Mau cũng chú trọng tăng cường năng lực cho hệ thống tiêu chuẩn hóa và đánh giá sự phù hợp tại địa phương. Việc đầu tư cho các tổ chức thử nghiệm, kiểm nghiệm không chỉ phục vụ quản lý nhà nước mà còn giúp doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ đánh giá chất lượng ngay tại chỗ, giảm thời gian và chi phí. Đây là một mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái năng suất chất lượng, góp phần tạo nền tảng kỹ thuật cho phát triển sản xuất bền vững.

Bên cạnh những thành quả mà tỉnh đã đạt được, quá trình triển khai hoạt động năng suất chất lượng tại tỉnh cũng cho thấy không ít khó khăn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Những hạn chế hữu hình về nguồn lực tài chính, nhân lực và kinh nghiệm quản trị khiến nhiều doanh nghiệp còn dè dặt khi tiếp cận các mô hình cải tiến ở mức cao. Một số chỉ tiêu về xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, triển khai mô hình sản xuất giá trị cao hay đào tạo chuyên gia năng suất chưa đạt kỳ vọng, phản ánh những “điểm nghẽn” cần được tháo gỡ trong giai đoạn tới.

Có thể nói, quá trình nâng cao năng suất tại Cà Mau đang từng bước chuyển từ hỗ trợ chính sách sang xây dựng năng lực nội sinh cho doanh nghiệp. Khi tư duy cải tiến, tiêu chuẩn và công cụ quản lý được coi là nền tảng thúc đẩy phát triển lâu dài cho các doanh nghiệp, năng suất sẽ không còn là mục tiêu ngắn hạn, mà trở thành động lực cho sự phát triển bền vững. Đây cũng chính là con đường để Cà Mau khai thác hiệu quả lợi thế sẵn có, nâng cao vị thế của các sản phẩm địa phương trong chuỗi giá trị trong nước và quốc tế.

Bảo Linh