Cách kéo dài tuổi thọ pin ô tô điện

Mỗi chu kỳ sạc và xả làm giảm đáng kể dung lượng tổng thể của pin. Sau hàng trăm thậm chí hàng nghìn chu kỳ sạc, phạm vi hoạt động cuối cùng của xe sẽ bị ảnh hưởng mạnh.

Một nghiên cứu năm 2019 thu thập dữ liệu 6.300 ôtô điện phát hiện, bình quân tốc độ giảm phạm vi hoạt động của pin khoảng 2,3% mỗi năm. Nghĩa là một xe điện có phạm vi hoạt động 483km (trung bình phổ biến hiện nay) thì trong vòng 5 năm nữa phạm vi này giảm còn 430km do pin xuống cấp.

Điển hình, chiếc Tesla Model Y vẫn trải qua một số tình trạng xuống cấp pin, dù ở Nam California khí hậu thuận lợi thì quá trình xuống cấp pin chỉ ít hơn một chút so với mức trung bình 2,3% mỗi năm. Cụ thể, chiếc Model Y bắt đầu lăn bánh đầu năm 2020, trong suốt ba năm qua chiếc xe mất khoảng 4% tổng phạm vi hoạt động. Ban đầu khi được sạc đầy, Model Y chạy được khoảng 443km, giờ đây, con số đạt tối đa là 426km.

Tuy vậy, dự đoán tuổi thọ pin khác nhau giữa các nhà sản xuất. Theo Bộ Năng lượng Hoa Kỳ, pin hiện nay tồn tại 12-15 năm ở vùng khí hậu ôn hòa, trong khi ở khí hậu khắc nghiệt thì tuổi thọ còn 8-12 năm.

Quá trình sạc và xả lặp đi lặp lại bình quân làm giảm phạm vi hoạt động của pin khoảng 2,3% mỗi năm

Mặc dù việc sạc đầy 100% có thể mang lại cảm giác yên tâm nhưng điều này lại gây áp lực lên pin về lâu dài. Hầu hết bộ pin xe điện hoạt động tốt nhất khi duy trì mức sạc trong khoảng 20% đến 80%.

Việc sạc đầy chỉ nên thực hiện khi thực sự cần thiết cho những chuyến đi dài. Nhiều mẫu xe điện cho phép cài đặt giới hạn sạc, hãy tận dụng tính năng này để bảo vệ pin tốt hơn.

Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất và tuổi thọ pin. Khi thời tiết quá nóng, phản ứng hóa học bên trong pin diễn ra nhanh hơn, làm pin xuống cấp nhanh chóng.

Ngược lại, trời quá lạnh có thể làm giảm hiệu suất và quãng đường di chuyển. Tốt nhất, nên đỗ xe ở nơi có bóng râm hoặc trong nhà để hạn chế tác động của nhiệt độ. Nếu xe có tính năng điều hòa pin (preconditioning), hãy tận dụng để làm ấm hoặc làm mát pin trước khi vận hành.

Sạc nhanh rất tiện lợi, đặc biệt trong những chuyến đi xa nhưng sử dụng thường xuyên có thể làm pin nhanh xuống cấp do nhiệt độ cao trong quá trình sạc. Để bảo vệ pin nên ưu tiên sạc chậm bằng bộ sạc cấp độ 1 hoặc cấp độ 2 cho nhu cầu hàng ngày, chỉ dùng sạc nhanh khi thực sự cần thiết.

Giữ tốc độ ổn định, tăng tốc và phanh nhẹ nhàng sẽ giúp kéo dài tuổi thọ pin. Hầu hết các mẫu xe điện đều có chế độ lái tiết kiệm (Eco Mode), giúp tối ưu hóa hiệu suất và bảo vệ pin tốt hơn. Các chuyên gia khuyến cáo, mặc dù việc xuống cấp là không thể tránh khỏi, nhưng có một số cách giúp làm chậm quá trình đó. Đáng kể nhất là điều chỉnh thói quen lái xe và cách sạc pin có ảnh hưởng quan trọng nhất đến tuổi thọ pin.

Tương tự việc tăng tốc mạnh liên tục có thể gây hao mòn các chi tiết cơ khí trong động cơ của xe xăng, nếu lái xe điện theo cách tương tự thì tuổi thọ của pin sẽ giảm nhanh hơn. Tiếp theo, việc chăm chỉ sạc pin sau mỗi chuyến đi và liên tục sạc đầy pin cũng làm giảm khả năng tích điện tối đa của pin. Vì vậy, nên sạc pin khi nó còn khoảng 20% và chỉ sạc đến khoảng 80% để tránh pin hoạt động quá tải. Hầu hết ôtô điện đều có chức năng cài đặt các thông số cụ thể trước khi sạc, ví dụ tự động ngắt sạc khi pin nạp điện đến % dung lượng nào đó.

Thanh Hiền (t/h)