Cảnh báo giao thông: Vì sao đẹp như đường cao tốc vẫn hay xảy ra tai nạn?

Theo Luật Giao thông đường bộ năm 2008: Đường cao tốc là đường dành cho xe cơ giới, có dải phân cách chia đường cho xe chạy hai chiều riêng biệt; không giao nhau cùng mức với một hoặc các đường khác; được bố trí đầy đủ trang thiết bị phục vụ, bảo đảm giao thông liên tục, an toàn, rút ngắn thời gian hành trình và chỉ cho xe ra, vào ở những điểm nhất định.

Đường cao tốc không có đường giao cắt cùng mức với các hệ thống đường khác nên không có xung đột khi lưu thông với các tuyến đường khác, các phương tiện luôn lưu thông theo đường một chiều. Các phương tiện ra vào đường cao tốc bằng các làn tách, nhập dòng dẫn đến các lối ra, vào. Trên đường cao tốc hai chiều lưu thông được tách ra bằng dải phân cách ở giữa.

Trên cả nước các tuyến đường cao tốc như Hà Nội - Lào Cai, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương, cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây. Theo thống kê Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), chỉ riêng các đường cao tốc mà VEC quản lý đã có 40 vụ tai nạn, làm 5 người thiệt mạng và 64 người bị thương.

Nguyên nhân đầu tiên cho thấy người tham gia giao thông trên đường cao tốc không chấp hành pháp luật. Việc giữ cự ly giữa các xe trên đường cao tốc rất quan trọng nhưng nhiều lái xe không giữ cự ly dẫn đến nguy cơ xảy ra tai nạn trên đường cao tốc rất cao. 

Bên cạnh đó là tình trạng phóng nhanh vượt ẩu,nhiều nhà xe trả khách không đúng nơi quy định. Việc đi xe máy trên đường cao tốc hoàn toàn bị cấm nhưng người dân vẫn đi. Tình trạng ném đá hoặc rải đinh các phương tiện lưu thông trên cao tốc… 

Đường cao tốc mặc dù cũng đã được đầu tư quy hoạch, làm mới và nâng cấp nhiều tuyến giao thông khá hoàn chỉnh, nhưng lại thiếu đồng bộ, đặc biệt là tại các giao cắt, nối tuyến, hệ thống biển báo… chưa hợp lý gây nhiều hụt hẫng khi điều khiển phương tiện lưu thông. 

Vào tháng 5 vừa qua, tại Km 44+400, trên tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua xã Cổ Bì, huyện Bình Giang (Hải Dương) đã xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng giữa xe ô tô và xe tải. Theo đó, trên xe ô tô biển kiểm soát 29A-494.63 có 4 người đã va chạm với xe tải 3,5 tấn biển kiểm soát 29H-027.02 chạy cùng chiều theo hướng Hà Nội - Hải Phòng. Hậu quả khiến 4 người thương vong. Trong tháng 4, một vụ tai nạn giao thông xảy ra trên đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương giữa xe khách và xe tải khiến 2 người chết.

Theo ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, để nâng cao hiệu quả sử dụng đường cao tốc, thì không đưa vào khai thác các tuyến đường chưa đảm bảo tiêu chuẩn. Đường cao tốc phải thông thoáng, không ùn tắc. Vì vậy, trong thời gian tới cần phải kiên quyết không đưa vào khai thác những tuyến cao tốc chưa đồng bộ cơ sở hạ tầng. Đồng thời tăng cường tuyên truyền cho người tham gia giao thông hiểu các quy định khi tham gia lưu thông trên đường cao tốc. 

Vì vậy tài xế cần chú ý trước khi di chuyển vào đường cao tốc, lái xe phải đảm bảo xe luôn trong tình trạng vận hành tối ưu nhất. Ngoài kiểm tra các vấn đề chung về kỹ thuật (dầu, phanh, nước làm mát, đèn pha, vô lăng, đèn tín hiệu, hộp số…), thì lốp cũng là chi tiết mà lái xe cần quan tâm đặc biệt bởi đi tốc độ cao nên những chiếc lốp mà đã cũ hay bị lỗi rất dễ nổ lốp và gây ra tai nạn, trên cao tốc lại càng nguy hiểm. Cần mang xe đi kiểm tra tổng thể và nếu cần thiết thì bảo dưỡng. Đường cao tốc là nơi dễ xảy ra những sự cố nhất bởi xe vận hành ở cường độ cao, trong khi các trạm dừng chân hay bảo dưỡng giữa đường lại xuất hiện rất hạn chế.

Khi vào hoặc ra khỏi đường cao tốc cần phải chú ý quan sát cẩn thận, giảm tốc độ, bật đèn xi-nhan, nhường đường cho xe đi trên làn chính, chú ý vùng điểm mù trong gương, quan sát đủ các hướng bởi các xe khác chạy đến trên đường cao tốc đang có tốc độ rất cao, chỉ cần một va chạm nhỏ cũng có thể dẫn tới tai nạn khôn lường. Không vội vàng chuyển làn, bình tĩnh chạy cho tới khi không gian đủ thoáng để chuyển làn an toàn và chỉ chuyển làn ở những nơi cho phép nhưng phải luôn chú ý phía sau và luôn bật đèn báo rẽ. Tuyệt đối không được cắt đầu xe khác.

Không bao giờ quay đầu xe, lùi xe, hay đi ngược chiều trên đường cao tốc; không được cho xe chạy ở làn dừng xe khẩn cấp và phần lề đường và nên đi vào làn bên phải. Để giữ khoảng cách an toàn với các xe khác trên đường, bạn hãy tuân thủ theo quy tắc 3 giây (nhìn xe phía trước chạy qua một vật cố định nào đó bên đường như biển báo, cột đèn, … và nhận định khoảng thời gian tương ứng đủ 3 giây), nếu trời mưa to, sương mù hay đường trơn, tầm nhìn bị ảnh hưởng thì tăng lên 4-5 giây, không nên “bám đuôi” của xe phía trước. Nên chú ý các biển chỉ dẫn 50m/100m/200m trên đường cao tốc để điều chỉnh và duy trì khoảng cách an toàn.

Trên đường cao tốc, các xe thường chạy với tốc độ cao nên việc tùy tiện chuyển làn đường đột ngột có thể khiến lái xe gặp phải những tai nạn thảm khốc. Muốn chuyển làn an toàn, lái xe phải nhớ điều đặc biệt quan trọng là bật xi-nhan và chỉ chuyển làn ở nơi có vạch kẻ đường cho phép chuyển làn. Khi chuyển làn, phải giữ tốc độ hợp lý, quan sát các xe di chuyển trước sau, tạo điều kiện rộng nhất để quan sát xe phía sau và không đi vào điểm mù của xe trước.

Khi lái xe chuẩn bị thoát ra khỏi đường cao tốc cần tính trước đó và chuyển dần sang làn đường bên phía lối thoát. Nếu có lỡ đi quá lối thoát thì đừng nên dừng lại giữa đường hay lùi xe. Cách tốt nhất là hãy chạy thẳng và quay đầu xe ở lối thoát tiếp theo.

Minh Châu