Cảnh báo tổn thương nghiêm trọng do phỏng điện ở trẻ nhỏ

Bác sĩ Lê Hữu Phước, Khoa Phỏng - Tạo hình (Bệnh viện Nhi đồng 1) cho biết, phỏng điện là tổn thương da và mô dưới da gây ra dưới tác dụng của dòng điện khi đi qua cơ thể. Đối với điện dân dụng, tổn thương chủ yếu gây ra do 2 cơ chế chính gồm tổn thương mô cơ thể trực tiếp gây ra do dòng điện và tổn thương gián tiếp do nhiệt lượng sinh ra từ dòng điện.

Đường đi của dòng điện trước hết là mạch máu, dây thần kinh và cơ, sau đó mới đến da, gân, mỡ, xương. Khi cơ thể tiếp xúc với nguồn điện, nó sẽ trở thành một phần của mạch điện, dòng điện có một điểm vào và một điểm ra ở hai chỗ khác nhau trên cơ thể. Khó có thể chẩn đoán chính xác phỏng điện vì chỉ nhìn thấy vết thương ở đường vào và đường ra, còn vết thương bên trong thì không.

Về những thương tổn do dòng điện gây ra đối với cơ thể, tùy thuộc vào các yếu tố như: cường độ dòng điện, khả năng dẫn điện của mô, thời gian tiếp xúc với dòng điện, đường đi của dòng điện và tính chất một chiều hay xoay chiều của dòng điện mà nó sẽ để lại những tổn thương từ nhẹ đến nặng, thậm chí gây tử vong. Khi dòng điện tiếp xúc với cơ thể, nó có thể đi qua toàn bộ cơ thể đồng thời gây ra tổn thương cho mô và các hệ cơ quan trong cơ thể.

Dòng điện tùy theo mức độ có thể gây hại đến tim (ngưng tim hay loạn nhịp tim); hệ thần kinh trung ương (tổn thương có thể từ mất ý thức, yếu hoặc liệt người, rối loạn/mất chức năng thần kinh tự chủ..); thận (tổn thương thận cấp do tình trạng hủy cơ); hệ da (tổn thương đa dạng từ đỏ da, tạo bóng nước đến các tình trạng phỏng sâu hủy hoại các cấu trúc phụ của da như tuyến mồ hôi, nang lông, nang tóc…); hệ cơ xương khớp (hủy cơ, hoại tử xương, đồng thời phá hủy các cấu trúc lân cận của xương như mạch máu nuôi tại chỗ và thần kinh vận động/cảm giác tại chỗ).

Tổn thương ở ngón tay của trẻ bị phỏng điện (Ảnh: Bệnh viện Nhi đồng 1) 

Nhìn bên ngoài, phỏng điện có vẻ ít hơn phỏng do nguyên nhân khác, nhưng vì tổn thương sâu bên trong nên nguy cơ biến chứng cao hơn nhiều, mổ nhiều lần, nằm viện dài ngày và di chứng thương tật để lại cũng nặng nề hơn. Một số ca có hậu quả rất thương tâm: có bé phải cắt cụt một phần các ngón bàn tay cầm viết do vết phỏng quá nặng; có bé chưa được 1 tuổi, còn chưa biết sử dụng tay để cầm nắm, nay đã phải làm mỏm cụt ngón tay; có bé gái bị phỏng lộ gân xương cả 2 bàn tay, tiên lượng rất xấu…

Cách sơ cứu và phòng ngừa phỏng điện

Bệnh viện Nhi đồng 1 khuyến cáo, khi bị phỏng điện, trẻ cần được sơ cứu nhanh chóng và đúng cách để tránh gây những hậu quả đáng tiếc cho trẻ lẫn người sơ cứu. Những bước sơ cứu nhanh khi trẻ bị phỏng điện dân dụng bao gồm: Lập tức ngắt nguồn điện gây phỏng. Nếu không ngắt được nguồn điện, sử dụng những vật không dẫn điện như cây khô, cây nhựa… để ngắt nguồn điện ra khỏi cơ thể trẻ.

Đối với môi trường ẩm ướt, có thể dẫn điện, người sơ cứu cần phải đứng trên ghế nhựa, chồng sách, thảm nhựa… để tránh tiếp xúc nguồn điện đang rò rỉ. Tuyệt đối không dùng tay chạm trực tiếp vào trẻ khi chưa ngắt được nguồn điện. ngã sau tại nạn phỏng điện.

Bên cạnh đó, cần đưa trẻ ra xa nguồn điện, nhanh chóng kiểm tra tri giác, nhịp tim, nhịp thở của trẻ. Nếu có ngưng tim-ngưng thở, phải thực hiện hồi sức tim phổi căn bản ngay lập tức; Dọn sạch vùng da bị tổn thương, che phủ vùng da tổn thương bằng gạc hoặc khăn sạch để hạn chế nhiễm trùng; Lập tức đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế gần nhất.

Phỏng điện dân dụng là tai nạn nguy hiểm, để lại những di chứng nặng nề, tuy nhiên nó hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả có thể áp dụng tại nhà như che chắn tốt những ổ cắm điện trong tầm tay trẻ, tại các vị trí trẻ chơi; giữ các phích cắm, vật dụng sử dụng điện ra xa tầm tay trẻ; thường xuyên kiểm tra các thiết bị điện tại nhà tìm nguy cơ và phòng tránh; đối với trẻ lớn, cần giáo dục trẻ tính nguy hiểm của dòng điện và cách sử dụng các thiết bị điện đúng cách: không đùa nghịch với các thiết bị điện; không sử dụng thiết bị điện trong phòng tắm.

Bảo Linh