Cảnh báo: Tương tác chéo trên mạng xã hội làm tăng nguy cơ lan truyền thông tin độc hại

Tăng lượt yêu thích, tương tác trên mạng xã hội bằng cách làm nhiệm vụ

Tương tác chéo trở thành trào lưu mới do khắc phục được nhược điểm của các phương pháp cũ. Ví dụ, mô hình PhoneFarm sử dụng điện thoại để điều khiển nhiều tài khoản ảo, liên tục lặp lại thao tác giống nhau nên dễ bị thuật toán mạng xã hội "truy quét". Còn phương pháp cung cấp access token của Facebook cho bên thứ ba để đổi lấy lượt like, share cũng không còn được nhiều người lựa chọn do nguy cơ bị chiếm quyền điều khiển tài khoản.

Bạn T.N (Hà Nội) chia sẻ, bản thân mới lập một trang Facebook và cần tăng lượt like, chia sẻ các bài viết trên đó để thu hút thêm thành viên. Nghe giới thiệu từ bạn bè, cô tìm đến dịch vụ miễn phí từ các website tương tác chéo. "Khi like hoặc chia sẻ bài của các thành viên khác, tôi được trang web tặng xu. Sau đó, tôi có thể sử dụng loại xu này để mua lượt like cho page và bài đăng của mình", T.N cho hay.

Sau khi cung cấp mã ID Facebook, người dùng được website điều hướng tới giao diện làm nhiệm vụ, thường là like, chia sẻ, bình luận bài đăng ở những tài khoản mạng xã hội được chỉ định. Nếu chăm thực hiện nhiệm vụ, thành viên sẽ kiếm đủ xu để đổi lượt like cho mình. "Thay vì phải bỏ tiền mua like, tôi chỉ cần dành vài tiếng mỗi ngày để 'cày' xu trên các website tương tác chéo", T.N nói.

Theo anh Xuân Kiên, người làm trong lĩnh vực marketing online, tương tác chéo "like cho nhau" đã xuất hiện từ lâu, nhưng từ cuối 2022 hoạt động này biến tướng thành chiêu trò kích like được nhiều tài khoản Facebook, TikTok, YouTube, Instagram, X lựa chọn. "Trước đây, những người muốn tăng lượt tương tác sẽ tập hợp thành các nhóm kín trên Facebook, tự like, share bài viết cho nhau. Các website được lập ra là sự mở rộng của mô hình này", anh nói.

Anh Kiên cho biết thêm, thuật toán của các nền tảng mạng xã hội khó phát hiện lượt like từ website tương tác chéo, do nhiều tài khoản tham gia là người thật. Thậm chí, quản trị viên còn đặt ra một số quy định như tài khoản Facebook phải lập tối thiểu một tháng, có hơn 100 bạn bè hoặc đăng trên ba bài viết mỗi tuần.

Tin giả dễ dàng lan truyền vì những chia sẻ thiếu trách nhiệm

Thói quen tiếp xúc và chia sẻ thông tin đã thay đổi hoàn toàn do sự phát triển của công nghệ số. Công nghệ số cho phép người dùng tiếp cận thông tin nhanh chóng, đa dạng và đa chiều, trong đó có nhiều tin giả, tin sai sự thật.

Tin giả, tin sai lệch đang nổi lên và trở thành vấn nạn mới của toàn cầu, gây thiệt hại không chỉ về kinh tế - xã hội mà còn ảnh hưởng, gây mất ổn định an ninh. Nhiều tin giả, tin sai lệch có chủ đích kích động, gây chia rẽ khối đoàn kết dân tộc. Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc công nghệ Công ty an ninh mạng NCS, việc tăng like, share bằng mô hình tương tác chéo dẫn đến nguy cơ lan truyền nội dung xấu và tin giả do đa phần người dùng thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của website mà không kiểm chứng hoặc đọc kỹ nội dung bài đăng.

Ngoài ra, nhiều người lầm tưởng mô hình không rủi ro do website không yêu cầu mật khẩu hay access token. Tuy nhiên, ông Sơn cho rằng tài khoản tham gia vẫn có nguy cơ bị khóa. "Việc liên tục like, share bài đăng lạ khiến tài khoản chính chủ trông giống một tài khoản ảo. Trong trường hợp mạng xã hội cập nhật thuật toán mạnh hơn để ngăn chặn, những tài khoản này vẫn có thể bị loại bỏ", ông nói.

Về vấn đề này, đại diện Facebook cũng đánh giá các dịch vụ tăng tương tác đã vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng. Vì vậy, nền tảng sẽ áp dụng biện pháp ngăn chặn tình trạng lừa đảo và tạo môi trường mạng xã hội lành mạnh.

Định danh tài khoản mạng xã hội, hạn chế thông tin xấu độc

Để hạn chế tình trạng tương tác chéo có thể làm lan truyền thông tin sai sự thật, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết, thời gian tới, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu chủ tài khoản mạng xã hội là cá nhân hay tổ chức phải thực hiện việc định danh - áp dụng cho cả mạng xã hội nước ngoài như Facebook, YouTube, TikTok…

Ông Nguyễn Minh Đức, sáng lập và CEO của CyRadar nhận định, việc yêu cầu các mạng xã hội trong đó có Facebook, YouTube hay TikTok định danh tài khoản người dùng là điều cần thiết. Bởi khi người dùng sử dụng tài khoản thật, họ sẽ có trách nhiệm với những phát ngôn mình đưa ra, không phải thích nói gì thì nói, hay chửi bới, xúc phạm tổ chức, doanh nghiệp một cách thoải mái…

Ngoài ra, việc định danh cũng sẽ góp phần quan trọng trong việc hạn chế tình trạng lừa đảo trên không gian mạng đang diễn ra một cách tràn lan như hiện nay. Bởi lúc ấy cơ quan chức năng cũng như nền tảng dễ dàng phát hiện và xử lý các cá nhân vi phạm một cách nhanh chóng.

Bà Quyên Phạm, Phó Chủ tịch Liên minh Sáng tạo Nội dung số Việt Nam cũng chia sẻ, việc xác thực được các tài khoản mạng xã hội là biện pháp rất cần thiết góp phần hạn chế tiêu cực trên mạng xã hội như lừa đảo, “bóc phốt”, đăng tải nội dung xấu, độc, vi phạm chuẩn mực văn hóa, thuần phong mỹ tục.

Ở góc độ phát triển kinh tế số, việc định danh được tài khoản cũng sẽ giảm bớt nạn vi phạm bản quyền nội dung số đang rất nhức nhối trên mạng xã hội.

Duy Trinh (t/h)