Chỉ số sản xuất công nghiệp 4 tháng đầu năm giảm, đâu là giải pháp tháo gỡ khó khăn?

Số liệu từ Tổng cục Thống kê công bố mới đây, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 4 ước tính tăng 3,6% so với tháng trước và tăng 0,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tính chung 4 tháng đầu năm 2023, IIP vẫn giảm 1,8% so với cùng kỳ năm trước, trong khi cùng kỳ tăng 7%.

Trong đó, ngành khai khoáng giảm 2,8%, làm giảm 0,5 điểm phần trăm trong mức tăng chung; ngành chế biến, chế tạo giảm 2,1%, làm giảm 1,5 điểm phần trăm; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 0,5%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm; ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 5,5%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm.

Cơ quan quản lý nhà nước đã và đang tiếp tục đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Ảnh minh họa.

Nguyên nhân là do kinh tế thế giới phục hồi chậm, cộng thêm chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều quốc gia làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn. Điều này đã dẫn dẫn đến đơn hàng sản xuất giảm, kim ngạch xuất khẩu cũng giảm.

Cũng theo Tổng cục Thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp 4 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm trước tăng ở 52 địa phương và giảm ở 11 địa phương trên cả nước. Một số địa phương có chỉ số sản xuất công nghiệp đạt mức tăng khá cao do ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; ngành sản xuất và phân phối điện tăng. Nhưng ở chiều ngược lại, một số địa phương có chỉ số sản xuất công nghiệp tăng thấp hoặc giảm do ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; ngành khai khoáng và ngành sản xuất, phân phối điện tăng thấp hoặc giảm.

Có thể kể đến như Quảng Nam (giảm 33,4%), Bắc Ninh (giảm 18,6%), Vĩnh Long (giảm 16,1%), Sóc Trăng (giảm 15,5%)… Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Ngãi, Vĩnh Phúc cũng nằm trong danh sách này. Điều đáng lo ngại là các trọng điểm sản xuất công nghiệp trong cả nước đều đang tiếp tục có xu hướng giảm. Điều này sẽ ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế.

Một điểm tích cực là ngành công nghiệp của TP.HCM có có xu hướng phục hồi. IIP tháng 4/2023 tăng 3% so với tháng trước và tăng 8,09% so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, tính chung 4 tháng, IIP của toàn ngành công nghiệp TP.HCM cũng chỉ tăng 1,4%, trong khi cùng kỳ năm ngoái tăng 2,6%.

Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương cho biết, cơ quan quản lý nhà nước đã và đang tiếp tục đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Trong đó, đề xuất tiếp tục gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, ưu đãi về lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước để tăng sức mua nhằm phục hồi thị trường ô tô, duy trì và thúc đẩy hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước.

Ngoài ra, ông Thành nhấn mạnh vai trò của việc triển khai các dự án đầu tư công trong việc tiêu thụ mặt hàng thép, vật liệu xây dựng: "Hiện nay điều quan trọng hơn cả là phải có các dự án đầu tư công được giải ngân và triển khai thì ngành thép sẽ giảm được lượng tồn kho. Rõ ràng, việc đầu tư công các dự án lớn trong lĩnh vực hạ tầng, giao thông, năng lượng để tạo thị trường cho một số ngành hàng như thép, vật liệu xây dựng, phương tiện vận tải, cơ khí xây lắp và chế tạo… là hết sức quan trọng".

Mai Phương