Chính phủ Anh công bố kế hoạch cấm bán thuốc lá điện tử dùng một lần

Theo Chính phủ Anh, mặc dù thuốc lá điện tử được xem là chìa khóa giúp cai thuốc lá điếu nhưng vẫn xảy ra lo ngại khi loại thuốc này có thể gây nghiện nicotine ở giới trẻ, trong đó có 9% trẻ em từ 11 - 15 tuổi đang sử dụng. Theo số liệu chính thức, hút thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất có thể phòng ngừa được ở Anh, gây ra 25% ca tử vong liên quan đến ung thư, tương đương khoảng 80.000 ca/năm.

Do đó, bên cạnh cam kết ngăn chặn bán thuốc lá cho trẻ em từ 15 tuổi trở xuống, các quy định mới của Chính phủ Anh được thực hiện nhằm mục đích tăng cường bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ em.

Gói lập pháp được đề xuất trao cho Chính phủ các quyền mới để quản lý việc trưng bày thuốc lá điện tử trong các cửa hàng, đặc biệt chú trọng đến việc di chuyển chúng ra khỏi tầm mắt của trẻ em và nhất là không trưng bày gần với những sản phẩm trẻ em yêu thích như đồ ngọt.

Ngoài ra, chính phủ sẽ có thẩm quyền hạn chế một số hương vị nhất định được bán cho trẻ em và áp đặt các hạn chế đối với bao bì bắt mắt được thiết kế để thu hút người tiêu dùng trẻ tuổi.

Chính phủ Anh lo ngại thuốc lá điện tử có thể gây nghiệm nicotine ở giới trẻ. Ảnh minh họa

Thủ tướng Anh Rishi Sunak mới đây đã đưa ra thông báo về tình trạng ngày càng nhiều trẻ em sử dụng thuốc lá điện tử (vape) là một trong những xu hướng đáng lo ngại nhất hiện nay. Trẻ em không nên sử dụng thuốc lá điện tử, phụ huynh và giới chức Anh không muốn chúng bị nghiện, do còn nhỏ tuổi nên trẻ em vẫn chưa hiểu đầy đủ về tác hại lâu dài của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe. Vì vậy, cần phải hành động mạnh mẽ để dập tắt điều này, trước khi vape trở thành đại dịch

Những thay đổi này dự kiến có hiệu lực vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2025, được áp dụng đồng thời ở Scotland, xứ Wales, Bắc Ireland. Giới chức cũng sẽ xử phạt các cửa hàng bán vape bất hợp pháp cho trẻ em, trong đó trao quyền cho quan chức quản lý thị trường xử phạt tại chỗ.

Tháng 10/2023, Thủ tướng Sunak đã công bố kế hoạch đề xuất một dự luật, theo đó quy định công dân Anh sinh từ ngày 1/1/2009 sẽ không được mua thuốc lá. Tháng 12/2023, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi cấm tất cả các loại thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, Hiệp hội ngành thuốc lá điện tử Anh cho rằng rủi ro sức khỏe của thuốc lá điện tử thấp hơn đáng kể so với thuốc lá thông thường.

Tại Việt Nam, theo báo cáo của Bộ Y tế, hầu như ngày nào Trung tâm Chống độc của Bệnh viện Bạch Mai cũng tiếp nhận các ca ngộ độc thuốc lá điện tử. Trong đó rất nhiều trường hợp học sinh, thanh thiếu niên cấp cứu do ngộ độc cần sa, ma túy trộn trong dung dịch của sản phẩm này, với biểu hiện co giật, ảo giác, loạn thần, hôn mê, tổn thương não và nhiều cơ quan khác, để lại di chứng nặng nề với sức khỏe.

Do đó, theo PGS.TS.BS Trần Khánh Toàn - Giảng viên cao cấp bộ môn Y học gia đình, Trường Đại học Y Hà Nội, hệ lụy của việc chưa phân định rõ các loại sản phẩm thuốc lá mới là rất lớn: Điều Việt Nam quan ngại nhất là mọi người chưa phân biệt các loại thuốc lá mới. Chiến lược quốc gia về kiểm soát thuốc lá đến năm 2025 và tầm nhìn 2030 quy định chung là ‘ngăn ngừa việc sử dụng các loại thuốc lá thế hệ mới, bao gồm thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử; chưa tách thuốc lá làm nóng riêng để quản lý như một sản phẩm thuốc lá (sản phẩm có sử dụng nguyên liệu từ thuốc lá).

Để tăng cường năng lực quản lý cho cơ quan chức năng các nước, WHO đã phân biệt rõ sự khác nhau giữa thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử, khuyến nghị các hướng quản lý riêng biệt. Theo ông Cao Trọng Quý, Trưởng phòng Công nghiệp Tiêu dùng Thực phẩm, Cục Công nghiệp - Bộ Công Thương nhận định: "Hiện nay truyền thông đang có sự nhầm lẫn giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng, chưa phân biệt rõ với nhau và hay đánh đồng rằng cả hai sản phẩm thuốc lá mới này đều là thuốc lá điện tử”.

Truyền thông đang có sự nhầm lẫn về đối tượng gây ra các vụ ngộ độc vì thuốc lá mới gần đây. Các chuyên gia xác nhận cho đến nay chưa có số liệu đề cập đến nguy cơ gây ngộ độc của thuốc lá làm nóng. Do vậy, ông Cao Trọng Quý khuyến nghị cần phân biệt rõ sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng để có hướng quản lý phù hợp.

Khánh Mai (t/h)