Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính (Cơ quan Thường trực của Ban chỉ đạo 389 quốc gia) chỉ đạo Ban chỉ đạo 389 các Bộ, ngành, địa phương tăng cường đẩy mạnh công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án buôn lậu, gian lận thương mại, nhất là tình trạng buôn lậu thuốc lá thời gian qua; báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Theo lực lượng chức năng, thời gian qua lợi dụng sự thiếu nhất quán trong các văn bản pháp lý trong việc xét xử tội buôn lậu thuốc lá nên các đối tượng buôn lậu thuốc lá có chiều hướng lộng hành, vận chuyển với số lượng lớn.

Nếu như trước đây, các đối tượng chủ yếu vận chuyển bằng xe gắn máy, xe khách, xuồng máy… thì nay, các đối tượng đã bất chấp pháp luật, vận chuyển thuốc lá lậu với số lượng lớn bằng xe ô tô riêng phóng nhanh, vượt ẩu gây tai nạn cho người tham gia giao thông.

Ban Chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả cho biết, tình hình số vụ buôn lậu thuốc lá mà các cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ thời gian qua chỉ chiếm tỷ lệ khiêm tốn so với thực trạng hiện nay. 6 tháng đầu năm 2017, lực lượng chức năng trên cả nước đã bắt giữ và tiêu hủy 3.195.150 bao thuốc lá nhập lậu các loại, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Ban chỉ đạo, buôn lậu thuốc lá vẫn diễn biến phức tạp là do mặt hàng này gọn nhẹ, dễ vận chuyển, lợi nhuận 350%, trốn tất cả các loại thuế gồm: thuế tiêu thụ đặc biệt 70%; đóng góp Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá 1,5%; thuế giá trị gia tăng 10%; và thuế nhập khẩu 135%. Hoạt động buôn lậu thuốc lá đang mang lại siêu lợi nhuận cho các đối tượng, chỉ xếp sau ma túy. Hiện nay, thuốc lá lậu đang chiếm gần 20% thị phần, gây thất thu thuế nặng nề cho Ngân sách Nhà nước với ước tính khoảng 10.000 tỷ đồng cho mỗi năm.

Kết quả nghiên cứu của Viện kinh tế kỹ thuật thuốc lá công bố mới nhất cũng cho thấy, tỷ lệ các thành phần độc hại (ví dụ như coumarin) và tỷ lệ các thành phần khác như cao thuốc lá và nicotin trong các mẫu thuốc lá Jet và Hero nhập lậu (là hai sản phẩm thuốc lá lậu chủ yếu, hiện chiếm tới 80-90% tổng lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam) đều vượt quá mức cho phép của Bộ Y tế. Thậm chí trong thành phần có chất rất độc hại như coumarin (có trong thuốc diệt chuột) ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người tiêu dùng. 

Để ngăn chặn thuốc lá nhập lậu, mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết thống nhất sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định 67/2013/NĐ-CP. Theo đó, thuốc lá giả, thuốc lá nhập lậu đều bị tịch thu để tiêu hủy. Trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Theo quy định hiện hành, thuốc lá lậu là hàng cấm. Hình phạt đối với hành vi buôn lậu thuốc lá là truy cứu trách nhiệm hình sự, phạt tù từ 1 năm đến 5 năm đối với các trường hợp vận chuyển từ 1.500 bao đến 3000 bao; phạt tù từ 5-10 năm đối với các trường hợp vận chuyển từ 3.000 bao đến dưới 4.500 bao; và phạt tù tới 15 năm khi buôn bán, vận chuyển 4.500 bao thuốc lá điếu nhập lậu trở lên.

Phong Lâm