Bán thuốc online: Nguy cơ đối mặt thuốc giả, không đạt tiêu chuẩn chất lượng

Kinh doanh dược theo phương thức thương mại điện tử là nội dung nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm khi thảo luận ở hội trường về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược. Nhiều ý kiến cho rằng, dự thảo Luật quy định bổ sung kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử là cần thiết; tuy nhiên, việc kinh doanh dược là hết sức đặc thù, vì ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe của người dân.

Theo các đại biểu, thời gian qua, việc kinh doanh nói chung thông qua các nền tảng mạng xã hội nở rộ, thực hiện một cách tự phát, không có giới hạn về thời gian, không gian giao dịch. Người dân có thể tiếp cận thuốc một cách nhanh chóng, đa dạng trong lựa chọn, song lại có nguy cơ cao đối mặt với nhiều loại thuốc giả, thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Trong khi các quy định liên quan đến kinh doanh dược thông qua phương thức thương mại điện tử mới chỉ là những quy định rất chung, chưa có tính đặc thù, chưa chặt chẽ đối với kinh doanh dược.

 Bán thuốc online tiềm ẩn nhiều nguy cơ thuốc giả, thuốc kém chất lượng gây ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng. Ảnh minh họa

Các đại biểu cho rằng, có cần phải thực hiện việc đăng ký loại hình kinh doanh dược theo phương thức thương mại điện tử hay không; cách tổ chức, điều kiện con người, cơ sở vật chất để vận hành giao dịch bao gồm cả thuốc và nguyên liệu làm thuốc quy định như thế nào, trách nhiệm pháp lý liên quan của các bên, chủng loại thuốc kê đơn hay không kê đơn...

Theo đó, bán online có rất nhiều nguy cơ, đặc biệt là nguy cơ thuốc giả, thuốc kém chất lượng, rất khó phát hiện và xử lý trên không gian mạng. Cần nghiên cứu bổ sung điều khoản bồi thường khi người bệnh sử dụng phải thuốc giả mà trong trường hợp thuốc giả nhưng lại có số đăng ký thật và hệ thống phân phối là hợp pháp.

Nhà nước phải chịu trách nhiệm khi người dân phải tự mua thuốc ngoài do cơ sở y tế thiếu thuốc trong danh mục bảo hiểm y tế, hoặc phải đi tiêm dịch vụ do cơ sở y tế thiếu vaccine trong khi chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia cũng bị thiếu.

Các đại biểu đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu cân nhắc có những quy định chi tiết về danh mục thuốc, hình thức kinh doanh, đối tượng được phép mua hoặc bán thuốc theo hình thức thương mại điện tử, đồng thời phải giới hạn đối tượng mua, bán để tạo sự minh bạch của quy định và tránh rủi ro có thể phát sinh nhằm bảo vệ người sử dụng được an toàn.

Liên quan việc sửa đổi, bổ sung một số điểm của Điều 32 về kinh doanh dược, nguyên liệu làm thuốc, bao gồm cả hoạt động kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức điện tử, đại biểu Quốc hội Nguyễn Hoàng Uyên (tỉnh Long An) đánh giá, quy định này sẽ phù hợp với tình hình hiện nay. Tuy nhiên, do thuốc là mặt hàng đặc biệt, liên quan trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của người sử dụng nên bà cho rằng, cần có cơ chế quản lý hiệu quả hơn trong việc mua và bán thuốc.

Đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, cân nhắc có những quy định chi tiết về danh mục thuốc, hình thức kinh doanh, đối tượng được phép mua hoặc bán thuốc theo hình thức thương mại điện tử. Đồng thời phải giới hạn đối tượng mua, bán, để tạo sự minh bạch của quy định và tránh rủi ro phát sinh nhằm bảo vệ người sử dụng được an toàn.

Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan (thành phố Hồ Chí Minh) thẳng thắn nêu: "Chúng ta quản lý nhà thuốc truyền thống còn chưa nổi mà giờ lại tính tới bán thuốc online thì sẽ có thể tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, đặc biệt là nguy cơ thuốc giả, thuốc kém chất lượng, rất khó phát hiện và xử lý". Theo bà, các nội dung của dự thảo Luật về bán thuốc qua sàn giao dịch điện tử còn rất đơn giản và rời rạc, chưa đủ tính khả thi.

Đại biểu đề nghị, tuyệt đối không đưa thuốc kê đơn vào danh mục có thể phân phối qua thương mại điện tử. Còn đối với thuốc không kê đơn, việc áp dụng thương mại điện tử phải được cân nhắc ở giai đoạn khi nền pháp lý của chúng ta đã được hoàn thiện chặt chẽ và phải được tổ chức trong một khuôn khổ an toàn và trật tự hơn.

Đồng quan điểm, đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Hoàng (tỉnh Thái Nguyên) đề nghị, cần cân nhắc và có quy định hết sức ngặt nghèo, cẩn trọng vì hiện nay việc rao bán thuốc rất phức tạp, nhiều người bị mất tiền oan, rồi việc người bán để thuốc ở đâu, có đảm bảo quy chuẩn hay không cũng là vấn đề cần xem xét. Về kinh doanh thuốc, ông cho rằng, việc quản lý giá thuốc trong giai đoạn hiện nay còn lỏng lẻo và có nhiều giá, người dân đi mua thuốc có thể bị đội giá lên rất nhiều. Do đó, cần áp dụng chuyển đổi số vào quản lý giá thuốc đối với các nhà thuốc trong và ngoài bệnh viện...

 An Dương (T/h)