Chưa có Quy chuẩn Sữa học đường: Doanh nghiệp 'mắc kẹt'?

"Nặn" mãi chưa ra được Quy chuẩn Sữa học đường

Theo phản ánh của doanh nghiệp, Hiệp hội Sữa Việt Nam, các chuyên gia dinh dưỡng và luật sư, từ năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chương trình Sữa học đường, trong đó có yêu cầu Bộ Y tế xây dựng các tiêu chuẩn sữa cụ thể. Tuy nhiên, sau 3 năm, cho đến nay, Bộ này vẫn chưa xây dựng và ban hành được. Năm học mới sắp tới, các doanh nghiệp sữa và các bậc phụ huynh đều mong mỏi sẽ sớm có quy chuẩn cho sữa học đường.

 Học sinh uống Sữa học đường. Ảnh: VNM

Qua tìm hiểu của PV Chất lượng Việt Nam, kể từ tháng 7/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1340/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình Sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng cao tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020. Trong đó quy định về trách nhiệm của Bộ Y tế là “Xây dựng và ban hành các quy định về sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình sữa học đường, định mức, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm”.

Đến tháng 9/2016, Bộ Y tế ban hành Quy định tạm thời đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình sữa học đường. Trong đó, Bộ Y tế giao Viện Dinh dưỡng chủ trì, phối hợp với Cục An toàn thực phẩm và các đơn vị liên quan tiến hành nghiên cứu, tổng hợp nhu cầu vitamin, khoáng chất ở trẻ Việt Nam và quy định của quốc tế, đề xuất bổ sung vào sữa dùng cho Chương trình sữa học đường phù hợp với các nhóm đối tượng trẻ em mẫu giáo, tiểu học. Quyết định trên cũng nêu rõ Báo cáo Bộ Y tế trước ngày 30/6/2017.

Mãi đến ngày 6/7/2017, Viện Dinh dưỡng Quốc gia mới có Công văn 351/VDD-DHĐ&NN gửi Cục An toàn thực phẩm kèm theo báo cáo kỹ thuật đề nghị tăng cường ít nhất 5 vi chất bắt buộc và 16 vi chất không bắt buộc vào sữa học đường.

Kéo dài thêm gần 1 năm, đến tháng 4/2018, Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế mới đăng tải công khai trên website về Dự thảo Thông tư Quy định đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020…

Từ đó đến nay, đã có nhiều hội thảo góp ý về quy chuẩn đối với sữa tươi tham gia chương trình Sữa học đường. Mới nhất là vào giữa tháng 6 vừa qua, Bộ Y tế chủ trì cuộc họp góp ý dự thảo quy định này. Sau đó, Bộ này tiếp tục ban hành Dự thảo 9/7 Thông tư quy định đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020 và đề nghị các doanh nghiệp liên quan góp ý trước ngày 12/7.

Thế nhưng giờ đã sang tháng 8, thời điểm năm học mới cũng sắp bắt đầu, trải qua nhiều cuộc họp nhưng đến nay vẫn chưa có thông tin Dự thảo 9/7 này khi nào sẽ được ký ban hành. Dư luận đang đặt câu hỏi Vì sao việc ban hành thông tư quy định đối với sữa tươi phục vụ chương trình Sữa học đường đến nay vẫn chậm trễ, phải chăng vì quy định này đang động chạm đến “lợi ích nhóm”?

Doanh nghiệp và người dùng mong đợi

Ngày 2/8 vừa qua, PGS. TS Trần Quang Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam đã gửi công văn đến ông Trương Quốc Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành “Thông tư quy định đối với các sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020”.

Trên cơ sở kiến nghị của một số thành viên, Hiệp hội Sữa Việt Nam đưa ra đề nghị mong mỏi Bộ Y tế nhanh chóng hoàn tất các thủ tục để ban hành chính thức: "Thông tư quy định đối với các sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đưòưg cải thiện tình, trạng dinh dưỡng góp phần nâng tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020" trong thời gian sớm nhất để giúp các địa phương và doanh nghiệp triển khai hiệu quả Chương trình Sữa học đường.

 Văn bản của Hiệp hội Sữa Việt Nam gửi Bộ Y tế. Ảnh: TTTĐ

“Năm học mới 2019-2020 lại sắp đến, việc triển khai Chương trình Sữa học đường tại các địa phương sẽ thuận lợi hơn nếu Thông tư nói trên được ban hành vì đây là một trong những căn cứ pháp lý để các doanh nghiệp, các địa phương triển khai các gói thầu”, PGS. TS Trần Quang Trung băn khoăn.

Theo ông Trung: “Mục tiêu quan trọng của chương trình sữa học đường là cải thiện dinh dưỡng cho trẻ, tập trung vào giải pháp uống sữa nhằm đảm bảo cung cấp protein, canxi, vitamin D... Do đó, việc ban hành tiêu chuẩn cho sữa học đường là rất cần thiết. Khi chính thức ban hành Thông tư quy định đối với các sản phẩm sữa tươi phục vụ chương trình Sữa học đường cải thiện tình trạng dinh dưỡng góp phần nâng tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020 sẽ giúp cho việc tổ chức đấu thầu công khai, minh bạch, giám sát trách nhiệm của đơn vị cung ứng sữa”, PGS. TS Trần Quang Trung nhấn mạnh.

Còn trong cuộc họp từ cuối tháng 6 về góp ý Dự thảo Quy định đối với các sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường, một số doanh nghiệp sữa như TH milk, Vinamilk, Dalatmilk, Sữa Ba Vì, Nutifood, Cô gái Hà Lan đã đưa ra nhiều ý kiến đồng thuận xung quanh tầm quan trọng của việc cần sớm có quy chuẩn đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường.

Theo bà Thái Hương, Chủ tịch Tập đoàn TH Milk cho biết “Về dự thảo Quyết định tiêu chuẩn sữa tươi, quan điểm của TH sử dụng sữa tươi tiệt trùng để dùng trong chương trình và các loại vi chất sẽ sử dụng các vi chất mà Viện Dinh Dưỡng khuyến cáo, về nguyên liệu sữa đầu vào cần tuân thủ theo chất lượng quy định tại thông tư 29 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn”.

Ông Nguyễn Hòa, Phó Chủ tịch HĐQT NutiFood đưa ra ý kiến: “Dự thảo quyết định lần này được biên soạn bám sát Quyết định số 1340/QĐ-TTg ngày 08/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ. Về vi chất, thống nhất nên để vi chất bắt buộc, không để vi chất khuyến khích, nên chú ý khung hàm lượng vitamin vì vitamin sẽ bị giảm theo thời gian”.

Ông Nguyễn Quốc Khánh – Giám đốc điều hành Nghiên cứu và phát triển của Vinamilk cho rằng: “Công ty vinamilk hiện đang quản lý hơn 50% số lượng đàn bò trên toàn quốc nên đáp ứng được nhu cầu sữa tươi phục vụ chương trình sữa học đường, quan điểm của Vinamilk là sữa nào tốt nhất sẽ dành cho trẻ em, với kinh nghiệm triển khai chương trình sữa học đường và các tài liệu quốc tế sản phẩm đưa vi chất vào là tốt, tuy nhiên cần bắt buộc đưa vào chứ không chia ra bắt buộc hay không bắt buộc, như vậy doanh nghiệp dễ thực hiện. Về vi chất, theo Quyết định 1340 đề cập đến 4 mục tiêu do đó để đáp ứng các mục tiêu này thì phải bổ sung toàn bộ 21 vi chất”. Đồng thời, theo ông Khánh: “Trong dự thảo quyết định cũng nên thống nhất một cách ghi tại mục 2.1 và 2.2 để tạo sự rõ ràng, tránh sự hiểu lầm. Một vấn đề về việc quản lý sữa hiện nay chúng tôi đang chịu sự quản lý của Bộ Nông nghiệp, Bộ Công thương và Bộ Y tế, điều này cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp. Về quy chuẩn của sữa tươi nguyên liệu đầu vào theo thông tư 29 để quản lý nguyên liệu đầu vào chứ không dùng để truy xuất nguồn gốc. Về vấn đề ghi nhãn, hiện trong dự thảo quyết định ghi theo Nghị định 43, đề nghị bổ sung thêm thông tư 43 ngày 24/11/2014 của Bộ Y tế về quản lý thực phẩm chức năng. Trong điều 3 của dự thảo quyết định nên bổ sung Viện Dinh dưỡng chịu trách nhiệm thi hành quyết định này. Đây là chương trình nhân văn nên đề nghị tổng kết sớm chương trình để chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo đáp ứng được nhu cầu của người dân”.

Hiện Hà Nội và một số tỉnh, thành đang triển khai chương trình sữa học đường và bước đầu được các phụ huynh đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, quy chuẩn mà phụ huynh chờ đợi, nhà trường kỳ vọng vẫn chưa thực sự rõ ràng. Đến thời điểm hiện tại, Bộ Y tế  mới đưa ra quy định tạm thời đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường (ban hành năm 2017). Quy định này cũng chưa cụ thể về các vitamin, khoáng chất bổ sung vào sữa.

Dư luận cũng đặt câu hỏi: Trong khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có quy chuẩn về sữa tươi nguyên liệu từ năm 2017, vậy tại sao Bộ Y tế đến giờ vẫn chưa ban hành bộ quy chuẩn về sữa học đường?

Hồng Anh