Chuyện mã số thuế cá nhân ‘từ trên trời rơi xuống’… và mánh khóe ‘lách’ luật?

Đó là câu chuyện của rất nhiều người, từ lao động tư do, sinh viên làm thêm thời vụ, tham gia game show, hoặc lỡ đánh mất chứng minh nhân dân… Không ít người hoang mang về việc bỗng dưng có mã số thuế cá nhân. Điều gì sẽ xảy ra nếu như một ngày họ nhận được thông tin phải nộp một khoản tiền liên quan đến thuế thu nhập cá nhân…? Cách xử lý như thế nào để lấy lại mã số thuế của mình?

Với những thắc mắc trên, Chất lượng Việt Nam online đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Văn Hùng - Đoàn Luật sư TP.Hà Nội để làm rõ vấn đề.

Thưa luật sư, hiện nay nhiều cá nhân “bỗng dưng” có mã số thuế cá nhân dù họ chưa từng đăng ký. Điều này ảnh hưởng như thế nào đối với cá nhân?

Đối với trường hợp chưa đăng ký mã số thuế cá nhân nhưng khi kiểm tra trên hệ thống của Tổng cục Thuế lại có mã số thuế cá nhân của mình đương nhiên là ảnh hưởng đến quyền lợi của họ. Bởi như vậy đồng nghĩa với việc họ không có thu nhập phát sinh nhưng lại được một đơn vị nào đó kê khai để chi trả lương, thu nhập khác. Về phía cá nhân, trên danh nghĩa là họ có thu nhập và được chi trả lương, nhưng thực tế là không.

Trường hợp sau này, dựa trên số liệu kê khai thu nhập lương, cơ quan thuế sẽ có thông báo truy thu thuế đối với cá nhân. Và điều này đồng nghĩa với việc, cá nhân sẽ phải trả số tiền trên mà thực tế, trước đó họ không hề được hưởng...

Vậy, đối với doanh nghiệp thì sao? Nếu doanh nghiệp tự làm khống mã số thuế cá nhân dựa trên kẽ hở từ chứng minh thư của người khác thì họ được hưởng lợi như thế nào?

Đương nhiên là doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi lớn, không những về thuế mà còn xây dựng được năng lực của doanh nghiệp. Bởi theo hồ sơ doanh nghiệp, họ đang có một số lượng lớn lao động.

Đồng thời, doanh nghiệp có thể trốn được doanh thu, trốn được thu nhập phải chịu thuế bởi chi phí lương trả cho người lao động sẽ không được tính để đóng thuế thu nhập cho nhà nước.

Việc tự ý đăng ký khống mã số thuế sẽ bị xử lý ra sao, thưa luật sư?

Việc tự ý lấy thông tin cá nhân của người khác đăng ký mã số thuế để khai khống chi phí nhằm giảm thu nhập, giảm số thuế thu nhập cá nhân doanh nghiệp… là hành vi trốn thuế. Tùy theo tính chất, mức độ mà người vi phạm bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nếu tiền trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính có thể bị xử lý hình sự theo điều 161 Bộ luật Hình sự. Người phạm tội trốn thuế bị xử phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm. Người vô tình bị người khác lấy chứng minh thư để đăng ký mã số thuế là không có lỗi, nhưng khi phát hiện phải báo với cơ quan thẩm quyền để xử lý.

Thảo Nguyên