Dấu ấn năm 2023 và thời cơ bứt phá năm 2024

Ấn tượng năm 2023

Năm 2023 đã chính thức khép lại. Có thể nói, đây là một năm nhiều khó khăn đối với kinh tế Việt Nam. Hầu hết các nền kinh tế trên thế giới đều có mức tăng trưởng thấp hơn kỳ vọng do tổng cầu suy giảm; lạm phát đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao; chính sách tiền tệ thắt chặt, nợ công thế giới tăng lên mức kỷ lục, an ninh lương thực, thiên tai, biến đổi khí hậu,… ngày càng gia tăng; xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine dai dẳng chưa hồi kết, đến gần cuối năm lại nổ ra chiến sự ở dải Gaza với những phức tạp khôn lường…

Với những biến động nằm ngoài dự báo, bằng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chủ động, linh hoạt, quyết liệt chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương cùng sự đoàn kết, tin tưởng, ủng hộ của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và các cân đối lớn của nền kinh tế, giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi và tăng cường khả năng chống chịu của nền kinh tế trước những thách thức toàn cầu.

Nhờ đó, kinh tế Việt Nam năm 2023 đã đạt được kết quả khả quan, tiếp tục xu hướng phục hồi với mức tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước. Với mức tăng trưởng GDP năm 2023 đạt 5,05% - thuộc nhóm các nước có mức tăng trưởng cao nhất khu vực và thế giới, xuất siêu lập kỷ lục mới, nhiều ngành sản xuất phục hồi, thị trường trong nước ổn định..., Việt Nam vẫn là một điểm sáng của tăng trưởng kinh tế được cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Trở thành một trong những nước dẫn đầu khu vực về tham gia các khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế, tạo điều kiện thúc đẩy xuất khẩu và cải thiện cán cân thương mại (chuyển từ thâm hụt sang thặng dư), Việt Nam đã tranh thủ tốt các Hiệp định thương mại tự do, xu thế phát triển mới để đẩy mạnh xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư, khoa học công nghệ, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. 2023 là năm thứ 8 liên tiếp, Việt Nam có xuất siêu với mức thặng dư kỷ lục gần 30 tỷ USD, góp phần nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá hối đoái và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.

Đặc biệt, xuất khẩu rau quả và gạo tăng kỷ lục chưa từng có. Xuất khẩu gạo đạt 4,78 tỷ USD, tăng 38,4% so với năm 2022. Xuất khẩu rau quả cũng lập kỷ lục mới khi đạt 5,69 tỷ USD, vượt xa con số 3,36 tỷ USD của năm 2022. Đáng chú ý, tình hình đăng ký doanh nghiệp trong năm 2023 đạt con số ấn tượng. Đây là lần đầu tiên, số doanh nghiệp thành lập mới trong năm chạm mức kỷ lục với gần 160.000 doanh nghiệp, tăng 7,2% so với cùng kỳ năm 2022, gấp 1,2 lần mức bình quân giai đoạn 2017-2022, tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh toàn cảnh của nền kinh tế Việt Nam năm 2023.

Các chuyên gia khu vực và quốc tế đều có chung đánh giá, Việt Nam là một trong những quốc gia hàng đầu trong khu vực thành công trong việc tham gia, thực thi các cơ chế hợp tác để có những bước phát triển rất ấn tượng, bất chấp những khó khăn hậu đại dịch Covid-19 cũng như các biến động, xung đột địa chính trị. Có thể nói, chưa bao giờ vị thế, uy tín và hình ảnh nước Việt Nam độc lập, tự chủ, phát triển năng động, là đối tác tin cậy, thành viên tích cực và có trách nhiệm lại nổi bật trên trường quốc tế như hiện nay.

Cơ hội bứt phá năm 2024

Các chuyên gia nhận định, những điểm sáng, sự ổn định của năm 2023 đã tạo đà cho chúng ta tận dụng cơ hội mới, vượt lên thách thức của năm 2024 để bứt tốc phát triển. Năm 2024, dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới tiếp tục gặp nhiều thách thức, chịu tác động của nhiều yếu tố rủi ro bất định. Nguy cơ xung đột, nhiều điểm nóng về an ninh tiếp tục tồn tại, có nguy cơ lan rộng. Những vấn đề thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu gây hệ luỵ nghiêm trọng đến an ninh năng lượng, lương thực, làm đứt gãy chuỗi cung ứng sản xuất, tiêu dùng suy giảm.

Dự báo, tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2024 sẽ chỉ đạt 2,7%, thấp hơn so với mức ước tính 2,9% của năm 2023; tăng trưởng của các nền kinh tế hàng đầu thế giới, là đối tác thương mại lớn, quan trọng của nước ta suy giảm so với năm 2023. Với mục tiêu tiếp tục ưu tiên tăng trưởng gắn với củng cố, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 với mục tiêu tốc độ tăng GDP từ 6,0% - 6,5%. Đây là một thách thức rất lớn cho kinh tế Việt Nam.

Dù vậy, theo bà Nguyễn Thị Hương- Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, kinh tế Việt Nam sẽ vẫn có cơ hội phục hồi tích cực hơn nếu các chính sách hỗ trợ được ban hành trong năm 2023 tác động rõ nét hơn vào nền kinh tế; các động lực về đầu tư, tiêu dùng, du lịch và xuất khẩu tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ; các vấn đề tồn đọng, bất cập kéo dài được tập trung tháo gỡ, chuyển biến tích cực hơn, nhất là vướng mắc của doanh nghiệp, dự án đầu tư, thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp…

“Việt Nam đã có hướng đi rất rõ trong chiến lược phát triển kinh tế, thu hút đầu tư. Các tổ chức trong nước và thế giới đều dự báo 2024, Việt Nam tiếp tục có mức tăng trưởng khá hơn năm 2023. Chúng ta đang có đà tăng trưởng từ thời điểm cuối năm 2023 cùng niềm tin và kỳ vọng thông qua việc tập trung vào đầu tư hạ tầng, đào tạo nguồn lực để tạo lợi thế”- lãnh đạo Tổng cục Thống kê cho hay.

Bước sang năm mới 2024, những khó khăn, thách thức dù tác động mạnh nhưng chắc chắn không làm nhụt ý chí vươn lên, tự cường của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân trong nước. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trên cơ sở tận dụng lợi thế mà không phải quốc gia nào cũng có, cùng sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, tin rằng, nền kinh tế sẽ bứt phá ngoạn mục trong năm 2024.

Lê Kim Liên