FDA có thể sẽ cấm chất tạo màu thực phẩm đỏ nhân tạo vì tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe

Theo NBC News, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho biết đây là loại chất tạo màu được tìm thấy trong đồ uống, đồ ăn nhẹ, ngũ cốc và kẹo.

Tại cuộc họp của Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu Thượng viện vừa qua, ông Jim Jones, Phó Ủy viên phụ trách thực phẩm của FDA, cho biết đã hơn một thập kỷ kể từ khi mức độ an toàn của chất tạo màu tổng hợp Red No. 

"Với Red 3, chúng tôi hiện có kiến nghị yêu cầu thu hồi ủy quyền sử dụng chất này, và hy vọng rằng trong vài tuần tới, chúng tôi sẽ hành động dựa trên kiến nghị đó", ông nói.

Ông Robert F. Kennedy Jr., người được Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử làm Bộ trưởng Y tế, đã tuyên bố rằng chất tạo màu thực phẩm gây ung thư. Hiện có 36 chất tạo màu được FDA phê duyệt, trong đó có 9 loại là thuốc nhuộm tổng hợp, bao gồm hai loại màu đỏ hiện đang bị giám sát chặt chẽ.

Tại Việt Nam nhiều người bị ngộ độc nặng do chất tạo màu thực phẩm phải nhập viện cấp cứu. Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) từng tiếp nhận bệnh nhân nữ 44 tuổi ở Hà Nội trong tình trạng thiếu máu nặng do tan máu. Người con thứ 2 của chị này (12 tuổi) cũng trong tình trạng tương tự được chuyển đến Bệnh viện Nhi trung ương. Nguyên nhân là do người mẹ trộn bột màu làm món nem rán.

Qua khai thác bệnh sử cho thấy bệnh nhân mua 100g bột màu thực phẩm màu đỏ tươi (người bán gọi là bột mai quế lộ) ở chợ. Bệnh nhân trộn hơn 50g bột với thịt lợn xay và gói nem rán. Sau ăn bữa cuối 2 ngày, bệnh nhân thấy chóng mặt, hoa mắt, cảm giác gai sốt, đau đầu, sau đó phải nhập viện.

TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc- Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân nữ 44 tuổi nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng, hemoglobin lúc thấp nhất là 51g/L (bình thường 120-170g/L), các xét nghiệm khác cho thấy có tình trạng tan máu cấp tính rõ.

Mẫu bột màu thực phẩm được xét nghiệm phát hiện thấy có axit orange 7 (4-[(2-Hydroxy-1-naphthyl) diazenyl] benzenesulfonic acid). Hóa chất axit orange 7 được dùng làm chất màu công nghiệp và phụ gia thực phẩm. Với liều cao trên động vật có thể gây tan máu và methemoglobin.

Trên y văn chưa thấy có thông tin gây ngộ độc trên người. Theo tiêu chuẩn của ASEAN năm 2012 về hàm lượng phụ gia trong các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng, hàm lượng axit orange 7 tối đa cho phép là 300mg/kg (0,03%).

Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai cũng từng tiếp nhận một bệnh nhân ở Hà Nội bị tan máu cấp, methemoglobin sau khi ăn thịt bò sốt vang tự nấu với bột sốt vang màu đỏ mua ở chợ. Mẫu bột phẩm màu bệnh nhân đã dùng qua xét nghiệm thấy hóa chất axit orange 7 với hàm lượng 20%.

TS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo không nên dùng phụ gia thực phẩm là hóa chất công nghiệp. Đây là các hóa chất phụ gia thực phẩm phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể sử dụng an toàn. Thông thường chỉ các công ty sản xuất thực phẩm mới có thể đảm bảo từ việc kiểm soát nguồn hóa chất phụ gia được phép sử dụng, đảm bảo tiêu chuẩn tinh khiết và tính toán hàm lượng chính xác ở dưới ngưỡng an toàn quy định trước khi cho vào thực phẩm. Với người dân không nên dùng các hóa phụ gia thực phẩm là các hóa chất nhân tạo, chỉ nên dùng các chất liệu tự nhiên từ các loại thực vật đã biết rõ là an toàn như gấc, cà chua, nghệ,...

Liên quan tới chất tạo màu, bác sĩ Nguyễn Thành Đô, khoa Hồi sức tích cực - chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn cũng cho biết, năm 2023 bệnh viện cũng đã tiếp nhận 2 trường hợp có biểu hiện tan máu do ăn xôi màu tím. Theo đó, có 4 trường hợp trong cùng một gia đình sau ăn xôi lấy màu từ cây, cỏ không rõ nguồn gốc, 2 bệnh nhân biểu hiện nặng được nhập viện điều trị, 2 bệnh nhân ăn số lượng ít, triệu chứng nhẹ được theo dõi tại nhà.

Biểu hiện chung của người bệnh nhập viện đều xuất hiện vàng mắt, vàng da toàn thân, nước tiểu đỏ sẫm, đặc biệt có 1 trường hợp bệnh nhân nam, trẻ tuổi, có biểu suy đa tạng, tình trạng suy hô hấp nhanh, phân áp oxy trong máu ngoại giảm nặng, được chẩn đoán tan máu do ngộ độc thức ăn - methemoglobin.

Các bác sĩ khuyến cáo, do Lạng Sơn với đặc điểm là tỉnh miền núi phía Bắc, thảm thực vật dồi dào, nhiều loại cây, cỏ đa dạng về hình thái, tính chất, trong đó có nhiều loại thực vật mang độc tính vì vậy người dân không nên dùng các loại cây, cỏ không rõ nguồn gốc hay các hóa phụ gia thực phẩm là các hóa chất nhân tạo, chỉ nên dùng cây cỏ tự nhiên từ các loại thực vật đã biết rõ là an toàn để chế biến thực phẩm.

 An Dương (T/h)