Giá dầu lao dốc- Ưu tiên tiêu thụ xăng dầu sản xuất trong nước thay vì nhập khẩu

Giá dầu thô giảm 1USD/thùng, PVN giảm doanh thu 2.200 tỷ đồng/năm

Sáng 21/4/2020, lần đầu tiên trong lịch sử, giá dầu thế giới rơi xuống ngưỡng âm (dưới 0 USD/thùng). Mức giá thấp chưa từng có trong lịch sử là do ngày 21/4/2020 là ngày chốt hợp đồng kỳ hạn giao tháng 5/2020. Tại thời điểm này, người mua hợp đồng phải đưa ra quyết định có nhận lô dầu hay không. Nếu nhận thì họ phải đóng hợp đồng và sẽ nhận lô dầu vật chất.

Tuy nhiên, trước thực trạng nhu cầu dầu thô, xăng dầu tại Mỹ đóng băng do dịch Covid-19 hiện nay, trong khi dầu thô vẫn được sản xuất, các kho chứa dầu, kể cả tàu biển và toa tàu hỏa đều đã chất đầy dầu thô thì việc nhận dầu vào thời điểm này và thuê kho để chứa là không thể hoặc với chi phí rất cao. Do vậy, một số người sở hữu hợp đồng dầu thô WTI, sau khi cân nhắc tính toán lợi ích của mình đã quyết định “bán tháo” với mọi giá tại 2 giây cuối cùng của phiên giao dịch và giá khớp tại 2 giây cuối cùng này được coi là giá chốt phiên.

Thực chất giá âm (dưới 0 USD/thùng) là mức giá được giao dịch giữa các thương nhân (trader) trên sàn giao dịch chứ không phải giá giao dịch giữa nhà sản xuất dầu thô và người sử dụng cuối cùng (Nhà máy lọc dầu). Số lượng dầu giao dịch ở mức âm (dưới 0 USD/thùng) là rất thấp.

Trong phiên giao dịch hôm nay (21/4/2020), giá dầu trên các sàn giao dịch có giảm nhiều nhưng giá dầu Mỹ ngọt nhẹ giao tháng 6/2020 trên sàn giao dịch NYMEX duy trì ở mức khoảng 16-20 USD/thùng và giá dầu Brent trên sàn giao dịch ICE (London) vẫn ở mức 21-25 USD/thùng.

Giá dầu thô khai thác trong nước của Việt Nam thường được tham chiếu đến giá dầu thô Brent. Việc giá dầu giảm sâu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chỉ tiêu trọng yếu của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Theo tính toán của PVN, với giá dầu ở mức 30 USD/thùng, doanh thu của Tập đoàn sẽ giảm khoảng 55 ngàn tỷ đồng/năm, nộp ngân sách toàn Tập đoàn giảm khoảng 18,6 ngàn tỷ đồng/năm (so với giá dầu kế hoạch là 60 USD/thùng).

Giải pháp ứng phó với biến động chưa từng có trên thị trường dầu thô

Tập đoàn Dầu khí cho biết, ngay từ khi dịch bệnh có nguy cơ xảy ra và tác động kép của khủng hoảng giá dầu từ cuối tháng 01 và đầu tháng 02/2020, PVN đã chủ động tập trung nghiên cứu, đánh giá tác động của dịch bệnh Covid-19 và khủng hoảng về giảm giá dầu để xây dựng và triển khai đồng bộ 5 nhóm giải pháp ứng phó. Đó là:

Nhóm giải pháp về quản trị: Toàn ngành tập trung chỉ đạo sản xuất, kinh doanh, cắt giảm tối đa chi phí sxkd (tối thiểu 15%), giảm lương (10-20%), giảm hội họp, giao lưu... tăng cường quản trị chi phí tối ưu, triển khai áp dụng các công cụ, giải pháp nhằm giảm chi phí, tiết kiệm thời gian và nâng cao năng suất lao động.

Nhóm giải pháp về tài chính: đánh giá tác động dòng tiền, tái cơ cấu nguồn vốn, giảm chi phí vốn; tiết giảm chi phí lãi vay; huy động vốn vay; tăng cường quản lý thu hồi công nợ; cơ cấu lại các khoản nợ; đàm phán điều chỉnh lãi vay…

Nhóm giải pháp về đầu tư: phân loại xác định nhóm các dự án ưu tiên; giãn dừng các dự án chưa thực sự quan trọng; tăng cường kiểm soát các hợp đồng; tìm kiếm cơ hội đầu tư mua mỏ tận dụng giá dầu thấp…

Nhóm giải pháp về thị trường: đa dạng hóa kênh phân phối, tăng thị phần bán lẻ; xây dựng chính sách bán hàng linh động; tiết giảm chi phí; tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp trong nước…

Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách: báo cáo kiến nghị Chính phủ và các Bộ ngành xem xét điều chỉnh sửa đổi một số chính sách thuế để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn…

Tập đoàn Dầu khí đã thành lập Ban Chỉ đạo và nhiều tổ chuyên môn để cập nhật hàng ngày tình hình diễn biến thị trường, tình hình SXKD để kịp thời ứng phó khó khăn với dịch bệnh Covid-19 và giá dầu sụt giảm.

Về phía Bộ Công Thương, với vai trò quản lý nhà nước, để đối phó với giá dầu giảm sâu, Bộ Công Thương đã có các văn bản chỉ đạo ngành dầu khí/PVN triển khai các giải pháp đối phó với tác động kép của dịch Covid-19 và giá dầu giảm sâu, cụ thể:

Rà soát tổng thể kế hoạch các Lô dầu khí, các giếng khoan khai thác, xác định mức giá dầu khả thi để có các quyết sách tiếp tục thực hiện hay ngừng các giếng có sản lượng khai thác thấp trên cơ sở hiệu quả, bảo vệ tài nguyên, đảm bảo lợi ích nhà nước, lợi ích nhà đầu tư.

Xây dựng các giải pháp tài chính, đầu tư tổng thể trong toàn ngành dầu khí để ứng phó kịp thời với những biến động xấu nhất của giá dầu trong năm 2020. Xây dựng các hạng mục đầu tư theo thứ tự ưu tiên phụ thuộc vào sự biến động của giá dầu. Tập trung vốn cho các dự án đầu tư có hiệu quả thuộc lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính, không đầu tư các dự án chưa thật sự cấp bách.

Đồng thời, Bộ Công Thương đã có văn bản báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp (tài chính, đầu tư, thị trường, kinh doanh,…) nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành dầu khí giai đoạn này.

Theo Bộ Công Thương, các doanh nghiệp sản xuất xăng dầu cần nghiên cứu, thực hiện các giải pháp như: tối ưu hóa, tiết giảm chi phí vận hành; giảm giá thành sản phẩm; có cơ chế thanh toán linh hoạt; điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp với nhu cầu thị trường (giảm công suất, điều chỉnh cơ cấu chủng loại sản phẩm Nhà máy lọc dầu); xuất khẩu sản phẩm trong nước không tiêu thụ hết,...

Các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu cần điều chỉnh kế hoạch kinh doanh phù hợp với tình hình diễn biến thị trường và nhu cầu tiêu thụ xăng dầu; hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất trong nước bằng cách tiêu thụ tối đa lượng xăng, dầu sản xuất trong nước.

Bộ Công Thương cùng các bộ ngành liên quan sẽ ban hành các chính sách hỗ trợ về thuế, tiền tệ..., khuyến khích, kêu gọi các doanh nghiệp tăng cường phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu ưu tiên tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất trong nước thay vì nhập khẩu.

Lê Kim Liên