Giải bài toán tăng lương: Cần phải tăng năng suất lao động

Tăng lương tối thiểu vùng vừa được Hội đồng Tiền lương quốc gia chốt phương án 12,4% và sẽ trình Chính phủ phê duyệt vào tháng 10 tới.  Cụ thể, mức tăng lần lượt là 400.000 đồng với vùng 1, 350.000 đồng với vùng 2, 300.000 đồng với vùng 3, và 250.000 đồng với vùng 4.

Mức lương tối thiểu mới sẽ được áp dụng từ ngày 01/01/2016.

Nhiều doanh nghiệp "đau đầu" với bài toàn tăng lương tối thiểu vùng. Trong ảnh - công nhân tan ca

Với mức tăng này, doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nói riêng sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn, bởi việc tăng lương tối thiểu làm phát sinh một nguồn ngân sách khổng lồ của hơn 400.000 doanh nghiệp đang hoạt động cho các khoản: trả lương công nhân, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn...

Đặc biệt, với thực trạng doanh nghiệp lớn chỉ chiếm chưa đầy 2%, còn lại là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, cùng với việc cạnh tranh ngày càng khốc liệt, khiến số doanh nghiệp gặp khó khăn buộc phải giải thể đang có chiều hướng gia tăng, thì việc tăng lương tại thời điểm này khiến doanh nghiệp khó càng thêm khó. Cụ thể: số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh trong 8 tháng gần 6.300 doanh nghiệp, trong đó phần lớn là những doanh nghiệp có quy mô nhỏ dưới 10 tỷ đồng (chiếm 93,45%).

Minh chứng cho tình hình này, ông Cao Sỹ Kiêm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho biết: "Các doanh nghiệp cũng thừa nhận việc tăng lương tối thiểu là cần thiết. Song trong bối cảnh này thì doanh nghiệp buộc phải tăng quỹ lương, đồng nghĩa tăng chi phí, giảm lợi nhuận. Tăng lương thì giá thành sản xuất cũng phải tăng theo. Điều này khiến doanh nghiệp lo ngại sẽ giảm tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế".

Tuy nhiên, doanh nghiệp muốn doanh thu ngày càng tăng, lợi nhuận ngày càng cao, thì người lao động cũng có ước mơ thu nhập ngày càng tăng để đời sống ngày càng thăng tiến. Chính vì vậy, việc tăng lương là một điều không thể tránh khỏi và mặc dù rất khó khăn, song doanh nghiệp buộc phải chấp nhận.

Có hai phương án để doanh nghiệp lựa chọn trước áp lực tăng lương, đó là tăng giá thành sản phẩm hoặc tăng năng suất lao động.

Với phương án thứ nhất, để đảm bảo lợi nhuận, trong khi chi phí sản xuất tăng giá, doanh nghiệp buộc phải tăng giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, đây chỉ là phương án tạm thời. Bởi, ở Việt Nam, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp phần lớn phụ thuộc vào việc bán sản phẩm với giá thành thấp. Chính vì vậy, nếu tiến hành tăng giá, doanh nghiệp phải chấp nhận việc giảm năng lực cạnh tranh. Xét trong dài hạn, điều này đồng nghĩa với việc lượng hàng hóa, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ giảm, thậm chí bị đào thải ra khỏi thị trường.

Với phương án thứ hai là tăng năng suất lao động. Mặc dù phương án này có hiệu quả chậm hơn và chi phí ban đầu tốn kém hơn, song đây là một phương án phát triển bền vững, nên được rất nhiều chuyên gia kinh tế ủng hộ. Bởi, chúng ta không thể mãi dựa vào phí nhân công giá rẻ.

Hoàng Nguyên