Sớm hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn dành cho đường sắt tốc độ cao

Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về tình hình triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Thủ tướng đã có nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ tập trung xây dựng, ban hành, công bố bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn về đường sắt tốc độ cao. Việc này làm cơ sở, căn cứ để triển khai các công việc tiếp theo như lựa chọn phương thức đầu tư, nhà đầu tư, lập và thực hiện dự án đầu tư. 

Hiện tại Bộ Xây dựng đã, đang tích cực dịch thuật để nghiên cứu, tham khảo một số bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với đường sắt tốc độ cao của một số quốc gia. Khi lựa chọn được công nghệ sẽ thực hiện việc công nhận áp dụng tại Việt Nam trong thời gian khoảng một tháng kể từ ngày có quyết định lựa chọn công nghệ.

Tập trung xây dựng, ban hành, công bố bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn về đường sắt tốc độ cao là cần thiết. Ảnh minh họa

Bộ Xây dựng cũng báo cáo đã có văn bản báo cáo Thủ tướng. Tuy nhiên, nội dung này là khác với chỉ đạo của Thủ tướng tại các văn bản nêu trên. Do đó, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Xây dựng báo cáo rõ với Thủ tướng (trước ngày 27/8) về sự cần thiết, tính khả thi hiện nay trong việc yêu cầu bắt buộc ban hành bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam về đường sắt tốc độ cao để làm cơ sở triển khai các dự án.

Về gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án, Phó thủ tướng đã có ý kiến tại công văn ngày 28/7 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng quyết định theo thẩm quyền và quy định pháp luật.

Về các nội dung khác (đánh giá lựa chọn hình thức đầu tư, điều kiện tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư, kế hoạch triển khai...), Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện theo các chỉ đạo của Thường trực Chính phủ và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà trước đó.

Liên quan tới quy chuẩn, tiêu chuẩn đường sắt cao tốc, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, hiện có 517 bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phục vụ dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam, bao gồm 218 tiêu chuẩn, quy chuẩn Việt Nam và 299 tiêu chuẩn, quy chuẩn nước ngoài.

Các tiêu chuẩn, quy chuẩn này được phân thành các nhóm chính: Xây dựng công trình; hệ thống công nghệ kỹ thuật đường sắt; trang thiết bị nhà ga và dịch vụ vận hành; hạ tầng kỹ thuật và môi trường; an toàn và hệ thống cảnh báo; cùng với một số lĩnh vực khác.

Trong thời gian này, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp cùng Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục rà soát, nghiên cứu và xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn tương thích với yêu cầu thực tiễn. Bộ Xây dựng đã thu thập 299 tiêu chuẩn, quy chuẩn nước ngoài từ các quốc gia có kinh nghiệm phát triển đường sắt hiện đại như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và một số nước châu Âu. Một số hạng mục như bê tông cốt thép hay hệ thống tín hiệu thông tin có thể áp dụng tiêu chuẩn trong nước. Tuy nhiên, các hạng mục yêu cầu công nghệ đặc thù như ray dài 100m, đầu máy, toa xe… hiện chưa thể nội địa hóa và cần áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài.

Với hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện có, các đơn vị thiết kế hoàn toàn có thể triển khai tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam một cách đồng bộ và phù hợp với yêu cầu kỹ thuật, không gặp vướng mắc lớn trong quá trình thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho biết, Bộ đã ban hành 35 tiêu chuẩn chung về đường sắt tốc độ cao (không phụ thuộc vào nhà sản xuất hay quốc gia cung cấp công nghệ) và đang đề xuất bổ sung 42 tiêu chuẩn chung khác. Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng để hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn dành cho đường sắt tốc độ cao sau khi xác định công nghệ và nước sản xuất.

An Dương