Cảnh báo nguy hiểm từ tự học chế pháo theo hướng dẫn trên mạng

Những năm gần đây những vụ tai nạn do chế pháo theo hướng trên mạng không còn là hiếm và điều đáng buồn hơn nạn nhân đều là những em đang độ tuổi học sinh.

Báo Tuổi Trẻ đưa thông tin, trên một trang web chỉ cách chế tạo pháo chơi Tết ở mục "mẹo vặt" với tiêu đề "Cách làm pháo nổ bằng diêm". Không chỉ vậy có những kênh YouTube làm chủ đề về pháo hay chất nổ với nội dung nói về cách mua vỏ pháo giá rẻ. Bên dưới video này kèm theo đường link dẫn tới một trang thương mại điện tử cho người cần mua sản phẩm. Và thật nguy hại khi vật liệu tự làm pháo kiểu này được giới thiệu dành cho trẻ em với tên gọi "Đồ chơi quả cầu nhựa tháo lắp dành cho bé". 

Các video khác lại kể về việc mua các loại hóa chất để chế tạo pháo nổ từ sàn thương mại điện tử nổi tiếng... Đặc biệt, một kênh tên Pháo C. với hơn 51.000 người theo dõi gần đây cho đăng liên tục các video clip dạy cách làm các loại pháo: việc trộn hóa chất, công thức để tạo hiệu ứng nổ của hóa chất, tạo tiếng hú của viên pháo...

Chủ kênh còn chứng minh cho người xem biết chất lượng sản phẩm, tay nghề làm pháo bằng việc quay các clip thử nổ pháo ngoài trời (như dùng pháo để bắt cá, phá hủy tivi...). Bên dưới các video clip đăng tải thường nhận được hàng trăm bình luận, trao đổi về cách làm pháo nổ. Xem qua cách xưng hô không loại trừ trong số khán giả là những thanh thiếu niên tò mò về pháo. 

Ví dụ điển hình, mới đây tại Bình Thuận, công an tỉnh này đã phát hiện hai vụ tàng trữ và chế tạo pháo nổ trái phép. Một vụ hai thiếu niên cùng sinh năm 2005 đã chế tạo và đốt khoảng 70 quả pháo tự chế, cả hai đã đặt mua trên mạng một số hóa chất dùng làm thuốc pháo cùng các vỏ nhựa hình cầu và làm theo hướng dẫn trên mạng... Vụ còn lại, hai thiếu niên cùng sinh năm 2004 tàng trữ một số viên pháo bi để trong cốp xe máy và bước đầu khai là để sử dụng.

Tại Thanh Hóa, lực lượng công an phát hiện hai học sinh THPT chế tạo pháo nổ bán. 14 quả pháo nổ tự chế với khối lượng 3,06kg đã bị thu giữ. Được biết giữa tháng 10 các học sinh này tìm hiểu trên mạng các video tự chế thuốc nổ và sau đó đã đặt mua thuốc pháo ở trên trang thương mại S. đưa về nhà để tự chế thành pháo nổ bán kiếm tiền. Vào đầu năm 2021, lực lượng công an tỉnh này từng phát hiện 17 học sinh tuổi từ 11 - 13 lên mạng xã hội học cách chế tạo pháo nổ để bán và đốt chơi.

Tại Quảng Ngãi, trước đó Bệnh viện 199 cũng đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhi H.C.T (14 tuổi, ngụ H.Mộ Đức, Quảng Ngãi) trong tình trạng dập nát bàn tay phải do chơi pháo tự chế.

Gia đình T. cho biết em tìm hiểu cách chế tạo pháo ở trên mạng rồi tự mua đồ về tự chế. Trong quá trình làm thì pháo phát nổ... gây tổn thương và dập nát phần mềm và sai khớp các ngón tay. Bệnh nhân (BN) được phẫu thuật nhiều giờ liền để cấp cứu và tái tạo chức năng bàn tay.

Điều nguy hiểm, theo các bác sĩ, cách thức, hướng dẫn "chế tạo" pháo trên mạng rất nhiều nhưng bên cạnh những clip khoa học giải thích những thắc mắc về pháo hoa thì có hàng trăm kết quả hướng dẫn cách "chế tạo" pháo, những clip này thu hút đến cả trăm nghìn lượt xem.

Điều này cực kỳ nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn bởi quy trình sản xuất pháo hoa phải bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định, phải được giám sát chặt chẽ từ Công ty Hóa chất 21 (Bộ Quốc phòng) - nơi duy nhất trong cả nước được sản xuất pháo hoa. Công đoạn nguy hiểm nhất là trộn thuốc pháo nay đã được cơ giới hóa nên cũng bớt nguy hiểm nhưng những clip hướng dẫn kia chủ yếu là các thành phần tự chế, vì vậy tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.

Đặc biệt, tổn thương do pháo nổ rất nghiêm trọng bởi sức công phá gây ra các vết thương ở tất cả vị trí trên cơ thể, đặc biệt là vùng đầu mặt cổ, bàn tay với những tổn thương vô cùng phức tạp, ảnh hưởng nặng nề đến chức năng và thẩm mỹ.

Bên cạnh đó, nhiệt lượng lớn do chất nổ sẽ gây thêm tình trạng bỏng cho vết thương. Chưa kể, trong pháo có rất nhiều các chất hóa học gây độc cho cơ thế như phốt pho, lưu huỳnh… khi nổ sẽ xâm nhập vào cơ thể qua vết thương nê vết thương do pháo nổ thường rất bẩn, những trường hợp nặng có thể dẫn đến nhiễm độc toàn thân.

Còn theo lực lượng chức năng, những nội dung trên mạng không được kiểm soát tốt có thể dẫn tới hành vi vi phạm ngoài đời. Khi những thanh thiếu niên có thể dễ dàng "học" cách chế tạo pháo, thuốc nổ trên mạng, sẽ khó tránh khỏi những chuyện thương tâm.

Bên cạnh việc kiểm tra, xử phạt của ngành chức năng với vi phạm về sử dụng pháo nổ, cũng cần "làm sạch" thông tin trên không gian mạng về pháo nổ. Đồng thời tăng cường hơn nữa việc tuyên truyền về hậu quả của tai nạn pháo nổ. Các bậc phụ huynh tại mỗi gia đình nhắc nhở, quản lý con em, ngăn chặn nguy cơ có thể xảy ra từ việc "học" chế pháo trên mạng.

 An Dương