ISO 14001:2015 với Kaizen: Giải pháp giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, bảo vệ môi trường

Khi ISO và Kaizen đồng hành tạo nên nhiều câu chuyện thành công

Công ty Cổ phần Cao su Tây Ninh (CPCS Tây Ninh) là một trong những doanh nghiệp tiên phong tại Việt Nam khi tích hợp ISO 14001:2015 vào hệ thống quản lý hiện hành cùng với các công cụ như Kaizen, 5S và ISO 9001. Theo đó, doanh nghiệp này đã triển khai chương trình cải tiến liên tục Kaizen vào hệ thống quản lý chất lượng và môi trường một cách bài bản và có chiến lược.

Sau thời gian triển khai, công ty đã tập trung vào cải tiến quy trình sản xuất, tiết kiệm nguyên liệu, hóa chất, năng lượng và nhân công. Những cải tiến này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, việc tích hợp Kaizen vào hệ thống ISO giúp nhân viên toàn công ty thay đổi tư duy, từ bị động làm theo quy trình sang chủ động cải tiến và đề xuất sáng kiến. Tinh thần trách nhiệm và ý thức môi trường trong đội ngũ lao động được nâng cao rõ rệt.

Theo đại diện doanh nghiệp, một trong những lợi thế lớn nhất của việc tích hợp ISO 14001 và Kaizen là khả năng vận hành hệ thống quản lý một cách linh hoạt và hiệu quả hơn. “Kaizen giúp các quy trình ISO không còn là tài liệu cứng nhắc mà trở thành công cụ sống, có thể điều chỉnh, tối ưu liên tục. Nhờ đó, chúng tôi vừa đạt được yêu cầu quản lý môi trường, vừa cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm", lãnh đạo CPCS Tây Ninh chia sẻ.

Một minh chứng khác cho thành công của tích hợp ISO và Kaizen là Nhà máy Tinh bột sắn Kon Tum. Doanh nghiệp này từng gặp nhiều khó khăn trong công tác xử lý môi trường, nhất là vấn đề nước thải do vị trí nhà máy gần khu dân cư. Tuy nhiên, bước ngoặt đến khi nhà máy triển khai tích hợp ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 và công cụ Kaizen đã: Hoàn thiện hệ thống quan trắc nước thải tự động đạt chuẩn. Cải tiến quy trình xử lý cấp thoát nước, phân loại rác thải, hạn chế mùi và chất thải. Tăng tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn nhờ kiểm soát tốt quy trình vận hành.

Một điểm sáng khác là việc hình thành văn hóa cải tiến trong toàn bộ hệ thống. Công nhân, kỹ thuật viên không còn làm việc “máy móc theo quy trình” mà chủ động quan sát, đề xuất điều chỉnh, từ đó cải tiến hiệu suất làm việc lẫn chất lượng đầu ra. Mô hình Kaizen kết hợp ISO đã giúp doanh nghiệp chuyển từ bị động tuân thủ sang chủ động kiểm soát rủi ro và nâng cao giá trị sản xuất.

Theo các chuyên gia từ Trung tâm Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa phía Nam, ISO 14001:2015 cung cấp khung quản lý chặt chẽ về các vấn đề môi trường, nhưng nếu chỉ áp dụng đơn lẻ thì hệ thống có thể trở nên cứng nhắc. Việc tích hợp với Kaizen – phương pháp cải tiến liên tục từ Nhật Bản sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện cải tiến từng bước nhỏ nhưng bền vững, góp phần vận hành hệ thống ISO một cách linh hoạt hơn.

“ISO 14001 yêu cầu doanh nghiệp phải xác định rủi ro môi trường, kiểm soát quy trình, đánh giá tác động. Trong khi đó, Kaizen khuyến khích nhân viên phát hiện vấn đề trong thực tế và đề xuất cải tiến ngay. Khi hai mô hình này kết hợp, chúng ta có một hệ thống không chỉ tuân thủ mà còn không ngừng hoàn thiện”, chuyên gia nhận định.

Lợi ích vượt kỳ vọng

Từ thực tiễn tại 2 doanh nghiệp trên có thể khẳng định việc tích hợp ISO 14001:2015 với Kaizen mang lại hàng loạt lợi ích như: Tối ưu chi phí vận hành, giảm nhân sự quản lý, giảm chi phí đánh giá chứng nhận nhờ hệ thống tích hợp đồng bộ. Nâng cao năng suất lao động, các sáng kiến Kaizen giúp loại bỏ lãng phí, tiết kiệm nguyên liệu, nâng cao hiệu suất.

Bảo vệ môi trường hiệu quả hơn, ISO 14001 tạo khung kiểm soát môi trường, còn Kaizen giúp cải tiến liên tục các quy trình xử lý, quan trắc và tái chế. Thay đổi văn hóa doanh nghiệp, từ lãnh đạo đến công nhân đều ý thức được vai trò của mình trong cải tiến và bảo vệ môi trường. Tuân thủ pháp luật và nâng cao uy tín, doanh nghiệp có hệ thống quản lý bài bản dễ dàng vượt qua các đợt thanh kiểm tra, đồng thời nâng cao hình ảnh trong mắt đối tác quốc tế.

Trong thời đại mà yêu cầu về phát triển bền vững ngày càng khắt khe, việc tích hợp ISO 14001:2015 với Kaizen không chỉ là bước đi chiến lược mà còn là nhu cầu tất yếu để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Những ví dụ từ thực tiễn của CPCS Tây Ninh và Nhà máy Tinh bột sắn Kon Tum là minh chứng rõ ràng cho thấy mô hình quản lý này hoàn toàn khả thi và mang lại giá trị thực chất nếu được triển khai nghiêm túc, có hệ thống và có sự đồng lòng từ cả tổ chức.

 Cẩm Anh