Phát hiện loài ký sinh trùng có khả năng làm con người phát điên

Nghiên cứu được công bố gần đây trên tạp chí Royal Society ghi danh thêm một loài ký sinh trùng có khả năng “thôi miên” và chi phối hành vi của vật chủ - Ký sinh trùng Pleistophora mulleri xâm nhập vào cơ thể loài tôm Gammarus celticus duebeni, hút chất dinh dưỡng, trực tiếp điều khiển vật chủ ăn thịt chính đồng loại mình.

Trong thế giới tự nhiên tồn tại nhiều ký sinh trùng có biệt tài thôi miên vật chủ và dần thay thế vật chủ. Nghiên cứu mới đây đã chỉ ra sự tồn tại của loài ký sinh trùng "ăn thịt người". Theo đó, những ký sinh trùng này sau khi xâm nhập vào cơ thể vật chủ, trực tiếp kiểm soát hành vi và khiến vật chủ ăn thịt chính đồng loại mình.

Loài ký sinh trùng khiến tôm Gammarus celticus duebeni 'ăn thịt' đồng loại mình

Mandy Bunke thuộc Đại học Leeds và nhóm nghiên cứu của bà chỉ ra rằng, cả hai loại ký sinh trùng và ăn thịt người tồn tại khoảng 3.000 loài, có mặt ở khắp mọi nơi trong tự nhiên. Trong nghiên cứu này, các chuyên gia đã tập trung tìm hiểu loài tôm Gammarus celticus duebeni sống ở vùng biển ngoài khơi Ireland hay sông Downhill ở County Antrim (Bắc Ireland) và ký sinh trùng nhỏ bé Pleistophora mulleri.

Kích thước mỗi cá thể ký sinh trùng Pleistophora mulleri chỉ dài khoảng 5 micromet, chỉ tương đương với một tế bào máu của con người. Ký sinh trùng Pleistophora mulleri xâm nhập vào cơ thể loài tôm Gammarus celticus duebeni. Sau đó, nó ăn dưỡng chất từ cơ thể vật chủ và lớn lên.

Do ký sinh trùng hút hết chất dinh dưỡng nên con tôm luôn ở trạng thái đói, càng tạo điều kiện để ký sinh trùng chi phối hành vi của vật chủ, xui khiến nó tìm đến đồng loại là những con tôm nhỏ hơn, chưa bị nhiễm bệnh để ăn thịt.

Loài ký sinh trùng 'thôi miên' vật chủ ăn thịt đồng loại

Ký sinh trùng "thôi miên" tôm ăn thịt đồng loại sinh sản và lây lan cho hàng triệu vật chủ một cách nhanh chóng. Tuy kích thước nhỏ nhưng loài ký sinh này lại có số lượng lớn nên chúng khiến những con tôm ăn thịt đồng loại với số lượng lớn.

Các chuyên gia cho rằng, chúng ta có thể nhiễm ký sinh trùng này sau khi tiêu thụ thực phẩm tôm bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, nghiên cứu chưa phát hiện ra được hành vi liệu con người có ăn thịt đồng loại hay không sau khi bị nhiễm ký sinh trùng này.

Một nghiên cứu khác của nhà khoa học Glen McConkey cho thấy, 10 - 20% dân số Anh bị nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma gondii - nó trực tiếp ảnh hưởng đến việc sản xuất dopamine - một hóa chất quan trọng trong não. Rất nhiều bằng chứng cho thấy, Toxoplasma gondii xâm nhập vào hệ thống thần kinh trung ương của con người, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như bệnh tâm thần phân liệt, loạn thần kinh chức năng và ung thư não.

Mark Torchin của Viện nghiên cứu nhiệt đới Smithsonian nói với Discovery News rằng: "Một số ký sinh trùng đã được chứng minh là có khả năng làm thay đổi mạnh mẽ vật chủ. Phát hiện này sẽ giúp chúng tôi có cái nhìn mới hơn về loài ký sinh trùng nhỏ bé nhưng cực nguy hiểm này".

Thùy Nguyễn (T/h)