Lúa nếp thơm Hưng Yên tăng năng suất gấp 2 lần

Hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN PTNT) Hưng Yên đã hoàn tất các thủ tục đề nghị Bộ NN PTNT chính thức công nhận nếp thơm Hưng Yên là giống lúa quốc gia trong tháng 11/2014.

Thực hiện dự án sản xuất giống lúa chất lượng cao, Sở NN PTNT Hưng Yên đã phối hợp với Trung tâm Khảo nghiệm kiểm nghiệm giống sản phẩm cây trồng Trung ương tiến hành chọn lọc dòng thuần để có được đúng dòng gốc của giống, mang những đặc điểm nông học như mong muốn.

Từ năm 2013 đến nay, Sở đã giao Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức sản xuất thử giống lúa nếp thơm tại các huyện, thành phố để đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển, khả năng thích ứng của giống. Việc khảo nghiệm sản xuất được tiến hành theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Kết quả khảo nghiệm cho thấy: nếp thơm là giống cảm ôn, thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp với cơ cấu xuân muộn, mùa sớm tại các tỉnh phía Bắc, khả năng đẻ nhánh tốt, độ thuần ổn định, có khả năng chống chịu tốt với điều kiện thời tiết bất thuận. Giống có khả năng chịu rét, chống đổ tốt, giai đoạn mạ gặp thời tiết rét đậm vẫn sinh trưởng phát triển đều, tiềm năng năng suất cao. Vụ xuân đạt 61 tạ/ha, vụ mùa đạt hơn 56 tạ/ha.

Lúa nếp thơm Hưng Yên tăng năng suất gấp 2 lần

Vụ mùa năm 2014, lúa nếp thơm Hưng Yên đã cho năng suất cao nhất từ trước tới nay. Bà con nông dân cho biết, mỗi sào nếp thơm đạt năng suất trung bình 210 kg, tương đương 57 tạ/ha. Đây là giống có nguồn gốc cách đây hơn 40 năm từ giống lúa nếp ở thị trấn Yên Mỹ, huyện Yên Mỹ. Qua nhiều năm thâm canh với áp dụng tiến bộ kỹ thuật, giống này đã phân ly thành giống mới, trở thành giống địa phương, gạo đạt chất lượng ngon đặc biệt được ưa chuộng trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Giống lúa này đã được duy trì và nhân ra diện rộng ở nhiều nơi trong tỉnh. Đến nay, lúa nếp thơm đang trở thành cây chủ lực chính trong cơ cấu lúa chất lượng cao của tỉnh. Từ năm 2013 đến nay, mỗi năm tỉnh Hưng Yên gieo cấy từ 4.500 đến 5.000 ha.

Hiện nay, nếp thơm được các địa phương trong tỉnh Hưng Yên đưa vào gieo cấy đại trà và quy hoạch thành vùng chuyên canh quy mô lớn, với những cánh đồng từ 100 đến 150 ha tại các huyện Mỹ Hào, Phù Cừ, Kim Động, Tiên Lữ, Văn Lâm, Ân Thi...

Theo đánh giá của ông Nguyễn Song Toàn, nông dân xã Lý Thường Kiệt (Yên Mỹ): lúa nếp thơm là giống lúa quý, dễ canh tác, thời gian sinh trưởng ngắn, đẻ nhánh khỏe, có khả năng thích ứng rộng, ít nhiễm sâu bệnh nên đang hấp dẫn bà con.

Trong khi phần lớn các giống lúa nếp khác trong cả nước có thời gian sinh trưởng dài, phản ứng ánh sáng, hay nhiễm sâu bệnh, chỉ gieo cấy được trong điều kiện vụ mùa thì giống nếp Hưng Yên lại gieo cấy được cả ở 2 vụ trong năm, gạo nấu xôi có hương thơm đặc trưng, hạt xôi bóng dẻo... đây là ưu thế nổi trội của nếp Hưng Yên.

Về hiệu quả, lúa nếp thơm Hưng Yên đạt năng suất hơn 2 tạ/sào; do hạt gạo đều và nấu xôi dẻo thơm nên loại nếp này luôn có giá bán cao hơn các loại nếp khác; mỗi sào cho lãi 1,2 triệu đồng, tương đương hơn 30 triệu đồng/ha, cao hơn 10 triệu đồng/ha so với các loại nếp khác và cao hơn 15 triệu đồng/ha so với cấy lúa tẻ thường.

Với nông dân thị trấn Yên Mỹ, nơi khởi nguồn của giống nếp thơm thì đây là cây chủ lực cho thu nhập chính trong trồng trọt. Khoảng hơn 20 năm nay, các hộ dân trong thôn chủ yếu cấy lúa nếp thơm vì hiệu quả, năng suất cao hơn lúa Bắc thơm và ngang bằng các giống lúa tẻ thường nhưng giá bán cao, cho giá trị gấp 2 lần. Từ hiệu quả vượt trội, giống nếp thơm Hưng Yên được nông dân thị trấn Yên Mỹ gieo cấy trên gần 80% diện tích, riêng thôn Trai Trang chiếm hơn 90%. Nhiều nơi ở huyện Yên Mỹ cũng mở rộng diện tích gieo cấy ở cả vụ xuân và vụ mùa, với gần 70% diện tích như các xã Thanh Long, Trung Hưng, Tân Lập, Ngọc Long, Trung Hòa...

Hiện nay, giống nếp Hưng Yên đã vươn ra các tỉnh ngoài, năm 2013 và vụ xuân 2014 đã được sản xuất khảo nghiệm sinh thái tại nhiều địa phương như Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Thanh Hóa, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hải Phòng, Ninh Bình, Thái Bình, Quảng Ninh, Bắc Giang, Tuyên Quang, Điện Biên...

Bà Đoàn Thị Chải, Phó Giám đốc Sở NN PTNT Hưng Yên cho biết: qua khảo sát thực tế tại các tỉnh cho thấy giống nếp thơm Hưng Yên đạt hiệu quả rất khả quan cả về năng suất cũng như chất lượng. Tại các tỉnh miền núi như Điện Biên và Tuyên Quang, giống nếp thơm Hưng Yên đã thu hút sự quan tâm của đồng bào dân tộc, bởi có nhiều đặc điểm vượt trội hơn lúa nếp nương. Đặc biệt với nông dân tỉnh Điện Biên, nơi có truyền thống giao cấy lúa nếp đặc sản thì nếp thơm Hưng Yên là giống lúa nếp quý, rất phù hợp với thổ nhưỡng của nhiều vùng, ít chịu sâu bệnh, cứng cây, chống đổ tốt, thời gian sinh trưởng ngắn ngày nên gieo cấy được cả 2 vụ trong năm.