Lý do khiến Việt Nam sẽ tiếp tục là nước giữ vị trí thứ 2 thế giới về xuất khẩu gạo

Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – NNPTNT), hiện tại, hoạt động logistics của Ấn Độ đang rất khó khăn khi dịch COVID-19 bùng phát trở lại và gây ra khủng hoảng rộng trong xã hội.

Giá gạo Thái Lan đạt mức 494 USD/tấn và giảm xuống 485 USD/tấn vào cuối tháng. Trong tháng 4.2021, hoạt động thương mại tại Thái Lan diễn ra khá chậm chạp khi nước này trong dịp đón lễ hội năm mới Songkran.

Từ các thông tin trên, các thương nhân ngành lúa gạo dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam có thể khởi sắc trong quý II/2021 bởi hiện nay vấn đề thiếu vỏ container đã giảm; Việt Nam không gặp quá nhiều áp lực về logistics như Ấn Độ và hiện nay nguồn cung lúa gạo đang dồi dào. Đặc biệt, lúa Hè Thu của Việt Nam đang được thương lái hỏi mua và đặt cọc trước.

Các chuyên gia thương mại dự báo Việt Nam vẫn đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu gạo trong quý II/2021.

Trong tuần này giá gạo xuất khẩu tiếp đà đi ngang. Hiện gạo 5% tấm ở mức 493-497 USD/tấn; gạo 25% tấm 468-472 USD/tấn; gạo 100% tấm 423-427 USD/tấn và Jasmine 558-562 USD/tấn.

Thống kê cho thấy, khối lượng gạo xuất khẩu tháng 4.2021 ước đạt 700 nghìn tấn với giá trị đạt 362 triệu USD, đưa tổng khối lượng gạo xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2021 đạt 1,9 triệu tấn với giá trị 1,01 tỉ USD, giảm 10,8% về khối lượng nhưng tăng 1,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.

Trong tháng 4.2021, giá gạo Việt Nam đạt 508 USD/tấn vào đầu tháng và đã giảm xuống còn 488 USD/tấn vào cuối tháng, nguyên nhân chính là do vụ Đông Xuân đã thu hoạch xong nên nhu cầu mua nguyên liệu giảm, chờ đợi vụ Hè Thu sắp tới. Giá gạo 5% của Ấn Độ đạt 396 USD/tấn vào đầu tháng nhưng đã giảm xuống 377 USD/tấn vào cuối tháng.

Bên cạnh đó, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) vừa chính thức có hiệu lực từ ngày 1/5/2021, dự kiến sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho hạt gạo Việt Nam, bởi theo Bộ Công Thương, Anh hiện là một trong 10 nước nhập khẩu gạo có giá trị cao nhất thế giới.

Lợi thế rõ nhất khi tham gia Hiệp định UKVFTA là mức thuế nhập khẩu trong hạn ngạch với gạo Việt Nam giảm xuống 0%. Đây được coi là cơ hội mở rộng thị trường cho chủng loại gạo thơm của Việt Nam khi Anh dành cho nước ta hạn ngạch 13.358 tấn/năm, trong đó có 5.001 tấn gạo thơm. Việc miễn thuế trong hạn ngạch là lợi thế cạnh tranh lớn cho gạo Việt bởi các quốc gia khác xuất khẩu gạo sang Anh vẫn phải chịu mức thuế 17,4%.

Vì thế, dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam vào thị trường Anh thời gian tới sẽ tăng tốc mạnh mẽ nếu các doanh nghiệp xuất khẩu gạo vượt qua được các rào cản khắt khe về an toàn thực phẩm, điều kiện môi trường hay quyền lợi người lao động trong các nhà máy chế biến…

Ngoài ra, để thâm nhập sâu vào thị trường, tiếp cận các nhà nhập khẩu Anh, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần xây dựng các trang giới thiệu sản phẩm chuyên nghiệp bằng tiếng Anh. Bên cạnh đó, việc tham dự các hội chợ, triển lãm chuyên ngành quốc tế để giới thiệu sản phẩm cũng là những phương thức tiếp cận khách hàng hiệu quả…

Nhìn ở khía cạnh khác, đây còn là cơ hội để doanh nghiệp ngành gạo Việt Nam tái cơ cấu theo hướng phát triển bền vững. Bởi để tận dụng tốt các hiệp định thương mại nói chung, doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam buộc phải liên kết với các địa phương trồng lúa chuyên canh nhằm bảo đảm tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm đáp ứng đòi hỏi cao từ thị trường xuất khẩu…

Khi triển khai đồng bộ các giải pháp, việc xuất khẩu lúa gạo Việt Nam sẽ có thêm cơ hội để bứt phá trong thời gian tới.

Thu Hà