Mua hàng online gặp hàng giả, kém chất lượng: Cơ quan nào bảo vệ khi người dùng khiếu nại?

Bà Phan Thị Việt Thu - Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP.HCM cho biết, người tiêu dùng mua hàng online đang gặp nhiều khó khăn như mua hàng không đúng, giao hàng sai, kém chất lượng, có tình trạng giao hàng chỉ có vỏ chứ không có ruột. Khi khiếu nại gặp nhiều khó khăn, kéo dài lâu nên người tiêu dùng nản.

Vấn đề cơ sở kinh doanh online đăng ký trên sàn, tức có pháp lý nhưng vẫn khó xử lý. Bà Thu đặt câu hỏi vậy tổ chức kinh doanh cung ứng qua sàn thương mại điện tử có trách nhiệm hay không, trách nhiệm tới mức nào? Cơ quan nào sẽ bảo vệ người tiêu dùng khi mua phải hàng giả, hàng nhái hay thực phẩm không đảm bảo an toàn?

Cho rằng tình trạng hàng gian, hàng giả của những gian thương đang gây thiệt hại kinh tế, phá nát môi trường làm ăn của doanh nghiệp làm ăn chân chính, cử tri Nguyễn Hữu Ngữ (quận Bình Tân) đặt ra hàng loạt vấn đề và đề nghị cơ quan chức năng cần ráo riết xử lý.

Theo đó, ông Ngữ nói rằng tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng ngày càng phức tạp. Với cách làm của Quản lý Thị trường, lực lượng mỏng nhưng thực hiện bằng cách chặn xe, vào ngõ hẻm, cửa hàng... để kiểm tra sẽ rất khó khăn. Vấn đề trên thị trường, người tiêu dùng rất khó phân biệt bởi đâu là sản phẩm chất lượng khi hàng loạt chứng nhận được cấp và có khả năng "đánh tráo".

Để bán sản phẩm có hiện tượng quảng cáo sai sự thật bởi người nổi tiếng. Ngay cả việc quảng cáo bán hàng trên nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTokShop..., cơ quan chức năng có biện pháp gì để trích xuất đâu là hàng gian, hàng giả đang kinh doanh trên nền tảng online?

Ngoài ra, nhiều câu hỏi của các cử tri xoay quanh việc khiếu nại khi gặp sản phẩm lỗi, công ty không bồi thường còn quay ra kiện ngược người tiêu dùng. Người dân gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm cơ quan chức năng bảo vệ quyền lợi của mình.

Ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM nhìn nhận, xu hướng mua sắm trên sàn thương mại điện tử ngày càng thuận lợi, quảng cáo ấn tượng tác động đến người tiêu dùng. Các mặt hàng kinh doanh trên sàn phải cung cấp đầy đủ thông tin và sàn thương mại điện tử phải chịu trách nhiệm liên đới.

Trong trường hợp người tiêu dùng có khiếu nại với sản phẩm liên hệ với cơ quan trên địa bàn: UBND quận huyện nơi doanh nghiệp cung cấp bán sản phẩm có đăng ký kinh doanh. Đồng thời, các cơ quan chức năng mà người tiêu dùng gửi đơn khiếu nại như Sở Công Thương, Cục Quản lý thị trường. Ông Nguyễn Tiến Đạt - Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường TP.HCM khẳng định, việc kiểm tra của lực lượng quản lý thị trường diễn ra thường xuyên, liên tục, hàng ngày hàng giờ nhưng việc nhận diện hàng "dỏm" gặp nhiều trở ngại. Khi căn cứ vào quy định nhãn hiệu sản phẩm, chỉ tiêu, phép kiểm nghiệm mới đủ căn cứ pháp lý làm rõ đâu là hàng giả, hàng gian, hàng kém chất lượng.

Về vấn đề này, nhiều cử tri cũng cho rằng công tác quản lý thị trường cần tính toán thêm ứng dụng công nghệ kiểm tra trên không gian mạng, chứ không thể lực lượng Quản lý Thị trường lên mạng xem livestream, từ đó rà soát thu giữ hàng dỏm...

Đánh giá hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đang tràn lan trên không gian mạng, đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cũng cho rằng, hiện trạng này không chỉ ảnh hưởng đến an ninh kinh tế, hình ảnh thương hiệu, lợi ích doanh nghiệp mà còn trực tiếp xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng.

Cơ quan này cũng đưa ra các dấu hiệu để người tiêu dùng nhận biết hàng giả, hàng nhái như: Tài khoản người bán không đáng tin, không có thông tin liên hệ và địa chỉ; Sản phẩm có mức giá rẻ bất ngờ; Sản phẩm thiếu thông tin cơ bản; Số lượng sản phẩm giới hạn gây áp lực tâm lý người mua; Nhiều đánh giá và nhận xét thiếu tự nhiên về sản phẩm. Bên cạnh đó, sản phẩm bị làm giả cũng có thể có nhận nhiều đánh giá tiêu cực; Phương thức thanh toán không an toàn. 

Để phòng tránh, người tiêu dùng cần lựa chọn các sàn thương mại điện tử uy tín và đáng tin cậy. Kiểm tra kỹ thông tin cá nhân của người bán, thông tin sản phẩm. Tìm hiểu rõ về chính sách bảo hành và hoàn tiền, đồng thời chọn lọc những phản hồi và đánh giá về chất lượng sản phẩm trước khi nhấn nút “mua hàng”.

An Dương (T/h)