Chuyên gia cảnh báo: Uống thuốc kháng sinh bừa bãi dễ khiến ung thư di căn

Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh diễn ra ngày càng phổ biến, nguyên nhân là bất cứ ai cũng có có thể dễ dàng mua được kháng sinh. Tuy nhiên, hậu quả của việc lạm dụng thuốc kháng sinh rất nguy hiểm.

Kháng sinh còn được gọi là trụ sinh là những chất được chiết xuất từ các vi sinh vật, nấm, được tổng hợp hoặc bán tổng hợp. Đây là các thuốc giết vi khuẩn (vi sinh mầm bệnh gây nhiễm trùng) hay kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách đặc hiệu.

Mặc dù kháng sinh có tác dụng tích cực là điều trị bệnh, diệt vi khuẩn gây bệnh, không cho vi khuẩn sinh sôi nảy nở tiết ra các độc chất gây hại cho cơ thể, nhưng nó còn có tác dụng phụ như phản ứng phụ hoặc dị ứng. Mặc khác, việc lạm dụng thuốc kháng sinh khiến sự xuất hiện của các vi khuẩn kháng thuốc đang ngày càng phổ biến như: tụ cầu kháng methicilline; phế cầu kháng penicilline; khuẩn salmonela đa kháng với choramphenicol, ampicillin, cotrimoxazole... Sự xuất hiện của các vi khuẩn này gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Thậm chí nó còn có khả năng làm cho tế bào ung thư di căn nhanh hơn.

Cụ thể, các chuyên gia Đại học Emory (Mỹ) mới đây cho biết, việc tự ý uống thuốc kháng sinh có thể làm tăng tốc độ phát triển ung thư di căn. Nghiên cứu diễn ra trên những con chuột bị ung thư hắc tố ác tính, một dạng ung thư da ác tính. Các nhà khoa học cho rằng thuốc có thể làm suy giảm hệ vi khuẩn đường ruột của chuột, làm suy yếu phản ứng miễn dịch.

Theo tiến sĩ Subhashis Pal, chuyên khoa nội tiết tại Trường Y Đại học Emory, phát hiện cho thấy tầm quan trọng của hệ vi sinh đường ruột đối với sức khỏe tổng thể, đồng thời cảnh báo bác sĩ cân nhắc đến các tác động tiêu hóa khi sử dụng liệu pháp kháng sinh trong điều trị ung thư và một số loại bệnh khác.

"Bất kỳ loại bệnh hoặc liệu pháp nào gây hại cho hệ vi sinh đường ruột đều tác động tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta. Sử dụng kháng sinh đường uống làm cạn kiệt hệ vi sinh đường ruột, giảm số tế bào tiêu diệt tự nhiên cũng như tế bào Th1 (giúp tăng cường miễn dịch)", tiến sĩ Pal giải thích.

Điều này khiến những con chuột trong thí nghiệm dễ bị tổn thương hơn, khối u phát triển nhanh chóng hơn so với những con chuột ở nhóm đối chứng, có vi sinh vật đường ruột còn nguyên vẹn.

Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết việc sử dụng thuốc kháng sinh sẽ làm cạn kiệt hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến các tế bào miễn dịch, do đó làm thay đổi phản ứng miễn dịch, dẫn đến di căn xương - một biến chứng của khối u ác tính.

Nghiên cứu tiết lộ cơ chế phát triển thành di căn của khối u ác tính. Đồng thời, nó chỉ ra rằng những thay đổi về hệ vi sinh đường ruột do kháng sinh gây ra có thể để lại hậu quả tiêu cực về mặt lâm sàng với bệnh ung thư và nhiều căn bệnh khác.

"Ví dụ, bệnh viêm ruột hoặc các tình trạng đường ruột khác gây ra viêm nhiễm, có thể làm tăng tế bào Th17 (thúc đẩy viêm mô) và tế bào TNF (pyrogen nội sinh điều hòa tế bào miễn dịch). Điều này cuối cùng tác động tiêu cực đến sức khỏe xương", tiến sĩ Pal giải thích.

Theo tiến sĩ Pal, mọi người nên chú trọng bảo vệ hệ vi sinh đường ruột và hậu quả bất lợi khó lường của các chế độ kháng sinh. Ngược lại, chế phẩm sinh học có thể đóng một vai trò trong việc duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh cũng như sức khỏe tổng thể.

An Dương (T/h)