Nguy cơ cháy nổ từ sạc pin dự phòng: Chuyên gia chỉ ra nguyên nhân và cảnh báo an toàn

Liên tiếp sự cố sạc pin dự phòng phát nổ

Năm 2025 ghi nhận hàng loạt vụ việc điển hình liên quan đến pin dự phòng. Tháng 3, một chuyến bay của Hong Kong Airlines buộc phải hạ cánh khẩn cấp vì sạc pin dự phòng trong hành lý xách tay bất ngờ phát nổ và bốc cháy. Sự cố khiến nhiều hãng hàng không, trong đó có Vietnam Airlines và Vietjet phải thắt chặt quy định mang sạc pin lên máy bay, yêu cầu hành khách tắt nguồn, không sử dụng trong suốt chuyến bay và tuyệt đối không để trong hành lý ký gửi.

Chỉ hai tháng sau, một chuyến bay khác của China Southern từ Hàng Châu đi Thâm Quyến đã phải quay đầu sau 15 phút cất cánh do khói bốc lên từ khoang hành lý, nguyên nhân cũng xuất phát từ sạc pin dự phòng cùng pin máy ảnh. Trong khi đó, tại Hong Kong (Trung Quốc), một vụ cháy lớn trong nhà dân ở khu Pat Heung cũng được xác định nhiều khả năng bắt nguồn từ sạc pin dự phòng đang sạc, kèm theo tiếng nổ lớn.

Thực trạng đáng lo ngại hơn khi trên thị trường quốc tế, hàng triệu sản phẩm pin bị thu hồi vì nguy cơ cháy nổ. Tháng 6/2025, hãng Anker phải thu hồi hơn 1,1 triệu pin PowerCore 10000 tại Mỹ sau khi ghi nhận gần 20 sự cố quá nhiệt, phát nổ.

Tại Việt Nam, riêng trong năm 2025, hơn 30.900 pin Anker thuộc các mã sản phẩm khác nhau cũng bị thu hồi. Nguyên nhân được xác định do lỗi hàn tại điện cực cùng tạp chất sắt trong linh kiện, khiến khả năng chập mạch và quá nhiệt tăng cao.

Các chuyên gia chỉ ra, nguyên nhân cháy nổ sạc pin dự phòng thường xuất phát từ bốn yếu tố chính: chất lượng kém, thiếu mạch bảo vệ; thói quen sạc quá mức hoặc dùng sạc không tương thích; tác động cơ học như va đập, biến dạng, phồng rộp và điều kiện nhiệt độ cao trong quá trình lưu trữ, vận chuyển. Khi gặp những yếu tố này, pin lithium-ion rất dễ rơi vào tình trạng “phản ứng nhiệt mất kiểm soát” – dẫn tới cháy, nổ.

Ảnh minh họa.

Nguy cơ tiềm ẩn và lời cảnh báo an toàn

Các vụ việc nêu trên là lời cảnh tỉnh rõ ràng rằng pin dự phòng nếu không được kiểm soát tốt có thể trở thành mối nguy hiểm cho cả người dùng và cộng đồng.

Để phòng tránh, người tiêu dùng cần lựa chọn sản phẩm từ thương hiệu uy tín, có chứng nhận an toàn và đầy đủ mạch bảo vệ. Khi sử dụng, tuyệt đối không sạc pin qua đêm, không để sạc pin trong môi trường nhiệt độ cao, tránh va đập mạnh. Đặc biệt, khi phát hiện sạc pin có dấu hiệu phồng, nứt, biến dạng, cần ngừng sử dụng ngay lập tức.

Trong di chuyển bằng đường hàng không, hành khách phải tuân thủ nghiêm quy định: sạc pin dự phòng chỉ được mang theo hành lý xách tay, tắt nguồn trong suốt chuyến bay, không sử dụng khi đang trên máy bay. Đây là biện pháp nhằm hạn chế tối đa nguy cơ sự cố ảnh hưởng đến an toàn hàng không. Ngoài ra, việc thay mới sạc pin sau thời gian dài sử dụng cũng là điều cần thiết, bởi pin lithium-ion vốn có tuổi thọ hữu hạn. Việc cố dùng những viên pin đã chai, suy giảm hiệu suất không chỉ gây bất tiện mà còn tiềm ẩn nguy cơ sự cố.

Sạc pin dự phòng là thiết bị hữu ích nhưng sự hữu ích ấy chỉ phát huy khi người dùng có ý thức lựa chọn và sử dụng an toàn. Những vụ việc liên tiếp trên là hồi chuông cảnh báo: đừng để sự tiện lợi trở thành hiểm họa và mỗi người tiêu dùng chính là “tuyến phòng thủ” đầu tiên trước nguy cơ cháy nổ từ những cục sạc pin tưởng chừng vô hại.

Thanh Hiền