Số hóa ngành logistics giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất và giảm bớt chi phí

Logistics là hoạt động theo chuỗi dịch vụ từ giai đoạn tiền sản xuất cho tới khi hàng hóa tới tay người tiêu dùng cuối cùng. Lĩnh vực này liên quan trực tiếp đến hoạt động vận tải, giao nhận, kho bãi, các thủ tục dịch vụ hành chính, tư vấn (hải quan, thuế, bảo hiểm…), xuất nhập khẩu - thương mại, kênh phân phối, bán lẻ…

Phát triển dịch vụ logistics thành một ngành dịch vụ sẽ đem lại giá trị gia tăng cao, gắn dịch vụ logistics với phát triển sản xuất hàng hóa, xuất nhập khẩu và thương mại trong nước, phát triển hạ tầng giao thông vận tải và công nghệ thông tin... Phát triển thị trường dịch vụ logistics lành mạnh sẽ tạo cơ hội bình đẳng cho doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, khuyến khích thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước phù hợp pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Số hóa ngành logistics giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất và giảm bớt chi phí. (Ảnh minh họa)

Đánh giá hiện trạng ngành logistics Việt Nam, TS. Bùi Bá Nghiêm, Chuyên viên cao cấp Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, ngành logistics thời gian qua đã có sự phát triển nhanh, trở thành ngành dịch vụ đóng góp ngày càng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế đất nước.

Tuy nhiên, hoạt động ngành logistics cũng đang đối mặt với không ít hạn chế. Đó là dù thị trường logistics đã dần mở rộng nhưng cơ bản chỉ loanh quanh thị trường nội địa, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của đất nước. Cơ sở hạ tầng logistics còn yếu kém, chưa đồng bộ, phân tán và thiếu tính kết nối, hạn chế sự phát triển và dẫn đến chi phí logistics cao, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.

Bên cạnh đó, số lượng doanh nghiệp dịch vụ logistics dù tăng nhanh nhưng chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ, hạn chế cả về vốn, công nghệ cũng như kinh nghiệm hoạt động quốc tế. Trong khi nguồn nhân lực cho ngành vừa thiếu lại vừa yếu, rất ít được đào tạo chuyên nghiệp về hoạt động logistics.

Để phát triển ngành logistics trong thời gian tới, theo ông Nghiêm, trước hết cần tạo đột phá trong xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển logistics.

Cùng với đó, Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư xây dựng, hình thành và phát triển kết cấu hạ tầng logistics đồng bộ, hiện đại. Các doanh nghiệp cần tăng cường sự liên kết; chủ động cơ cấu lại doanh nghiệp, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong hoạt động kinh doanh dịch vụ logistics; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và dịch vụ.

Nhiều ý kiến cũng nhận định, để logistics chuyển đổi theo hướng xanh hoá, đáp ứng yêu cầu xanh của khách hàng và thực hiện theo định hướng của Nhà nước về xanh hóa logistics, cần giải quyết bài toán đầu tư và câu chuyện chính sách vĩ mô của Nhà nước, như chính sách về ưu đãi thuế, tài chính.

Đồng thời, kết nối các doanh nghiệp thực sự có nhu cầu đầu tư vào logistics xanh. Có chính sách kêu gọi đầu tư ngay từ đầu, như: đầu tư khu công nghiệp xanh ngay, sử dụng điện áp mái, đầu tư vào xe tải điện…

Ông Nguyễn Thanh Quang, Giám đốc LEX Việt Nam (tiền thân là Lazada Logistics) cũng cho biết, trong kỷ nguyên 4.0 hiện nay, logistics đã trở thành ngành dịch vụ công nghệ cao. Doanh nghiệp đã ứng dụng nhiều công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), cảm biến internet vạn vật (IoT) hay hệ thống quản lý chuỗi cung ứng để tự động hóa quy trình và nâng cao trải nghiệm người dùng.

Nhờ các công nghệ mới tập trung vào AI, Big Data hay Machine Learning (máy học), nhiều mô hình kinh doanh mới như giao hàng tức thời hoặc giao hàng theo khung giờ đã ra đời và được áp dụng thuận lợi. Cùng với đó, chuyển đổi số giúp doanh nghiệp logistics tăng tốc độ xử lý và đóng gói đơn hàng trong kho, giảm sai sót, tối ưu thời gian giao hàng, từ đó nâng cao năng suất, giảm bớt chi phí và tối ưu vận hành.

Tin tưởng rằng, với sự đồng hành của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một hệ thống logistics xanh hóa và số hóa, tạo bước nhảy vọt cho năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Mai Phương (t/h)