Tận dụng triệt để triết lý Kaizen, Trung Quốc bứt phá trong lĩnh vực AI

Sự trỗi dậy của DeepSeek - một công ty thuộc lĩnh vực AI của Trung Quốc đang gây tiếng vang làm và khiến ngành công nghệ phương Tây phải dè chừng, đó còn là sự minh chứng cho thành công của đất nước tỷ dân đã thành thạo vận dụng triết lý Kaizen - một phương pháp cải tiến liên tục vốn đã từng giúp Nhật Bản đánh bại phương Tây trong lĩnh vực sản xuất vào những năm 1980.

Phương Tây từng có quan điểm cho rằng thành công công nghệ của Trung Quốc đến từ việc sao chép hoặc đánh cắp tài sản trí tuệ. Nhưng quan điểm đó đang dần thay đổi cho những bước tiến vượt bậc của Trung Quốc trong ngành công nghệ.

Trung Quốc đã ứng dụng Kaizen vào AI, giúp DeepSeek phát triển nhanh, rẻ, hiệu quả hơn.

Mặc dù có những cáo buộc về ép buộc chuyển giao công nghệ hoặc vi phạm sở hữu trí tuệ, nhưng DeepSeek không chỉ đơn thuần là một phiên bản sao chép của OpenAI hay Google. Nó phản ánh một cách tiếp cận tinh chỉnh liên tục, nơi từng phần của công nghệ được tối ưu hóa một cách hệ thống để đạt hiệu quả cao nhất.

Nếu như trước đây, Nhật Bản khiến phương Tây phải thay đổi cái nhìn khi đã phát triển công cụ Kaizen để vươn mình, thống trị ngành sản xuất, còn giờ đây là Trung Quốc cũng đang tận dụng triết lý này với một tốc độ nhanh chóng hơn, quy mô lớn hơn.

Có thể khẳng định Trung Quốc sẽ tận dụng Kaizen "đáng gờm" hơn Nhật Bản ? Điều này có thể lí giải qua lợi thế lớn nhất của Trung Quốc so với Nhật Bản là quy mô. Trong khi Nhật Bản chỉ có hơn 120 triệu dân, Trung Quốc có tới 1,4 tỉ người, đồng nghĩa với nguồn nhân lực khổng lồ để triển khai Kaizen ở mức độ chưa từng có. Nếu như trước đây, Kaizen chỉ có thể phát huy tác dụng trong các nhà máy Toyota hay Sony, thì giờ đây nó có thể được áp dụng trên hàng trăm công ty công nghệ và sản xuất khác nhau của Trung Quốc.

Ngoài ra, sự phát triển của AI và dữ liệu lớn cũng giúp quá trình cải tiến trở nên nhanh hơn nhiều so với trước đây. Ngày nay, khi một sản phẩm chưa hoàn thiện, người tiêu dùng có thể ngay lập tức phản hồi, giúp các công ty nhanh chóng sửa đổi và tinh chỉnh. Trung Quốc, với thị trường nội địa khổng lồ và sự chấp nhận nhanh chóng của người dùng, có thể tận dụng điều này để tối ưu hóa sản phẩm theo thời gian thực.

Một yếu tố khác khiến phương Tây lo ngại là sự kết hợp giữa Kaizen của Trung Quốc và nhân lực từ Nhật Bản. Theo các đại lý tuyển dụng tại Tokyo, nhiều kỹ sư Nhật Bản có kinh nghiệm trong lĩnh vực bán dẫn, đường sắt và robot đang được các công ty Trung Quốc mời làm cố vấn với mức lương cao hơn. Nhật Bản có truyền thống cho kỹ sư nghỉ hưu sớm, và điều này tạo cơ hội để Trung Quốc thu hút những chuyên gia giàu kinh nghiệm mà không cần phải đánh cắp công nghệ.

Một kỹ sư giàu kinh nghiệm có thể tiết kiệm hàng năm trời thử nghiệm và nghiên cứu bằng cách chỉ ra những gì đã thất bại trong quá khứ. Đây chính là lợi thế của DeepSeek nói riêng và ngành công nghệ Trung Quốc nói chung - không phải chỉ nhờ vào những phần mềm tiên tiến, mà là nhờ vào một hệ sinh thái liên tục tinh chỉnh, tối ưu hóa và cải tiến.

Trong khi Kaizen từng giúp Nhật Bản thống trị ngành sản xuất, thì phiên bản của Trung Quốc có thể định hình lại cục diện công nghệ toàn cầu. Phương Tây có thể sẽ sớm nhận ra rằng họ không chỉ phải cạnh tranh với Trung Quốc về công nghệ, mà còn về cách tiếp cận đổi mới.

Nếu phương Tây vẫn tiếp tục tin rằng ngân sách lớn và tài năng là đủ để duy trì vị thế dẫn đầu, thì họ có thể sẽ phải đối mặt với một thực tế khác - nơi những đối thủ như DeepSeek đang sử dụng cách tiếp cận hiệu quả hơn để đạt được kết quả tương tự, hoặc thậm chí tốt hơn.

Bảo Linh