Bộ Y tế: Kiểm định chất lượng vắc xin có vai trò quan trọng để đảm bảo an toàn, hiệu quả

Tầm quan trọng của hệ miễn dịch được thể hiện thông qua vai trò bảo vệ cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh. Về bản chất việc tiêm chủng chính là sử dụng vắc xin nhằm kích thích cơ thể sinh ra miễn dịch chủ động đặc hiệu để chống lại một bệnh truyền nhiễm nào đó Sau khi được tiêm vắc xin, hệ miễn dịch nhận diện đây là vật lạ nên tiêu diệt và "ghi nhớ" chúng. Sau này, khi tác nhân gây bệnh thật sự xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch đã ở tư thế sẵn sàng để nhận diện và tấn công một cách nhanh chóng hơn và hiệu quả hơn.

Vắc xin có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là những bệnh có khả năng biến chứng, để lại di chứng và gây tử vong. Tiêm vắc xin làm giảm đáng kể nguy cơ nhiễm trùng bằng cách phối hợp với hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể để hình thành nên khả năng miễn dịch với những tác nhân gây bệnh cụ thể một cách an toàn. Vai trò của vắc xin là rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bằng cách tạo ra khả năng miễn dịch.

Đến nay đã có gần 30 bệnh truyền nhiễm có vắc xin phòng bệnh và khoảng 190 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đưa vắc-xin vào sử dụng phổ cập cho người dân và tiêm chủng thực sự có vai trò rất lớn đối với toàn xã hội.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, có thể nói, vắc xin là thành tựu y học vĩ đại của nhân loại. Vắc xin và tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất để làm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong do bệnh truyền nhiễm của nhân loại.

Tại Việt Nam, Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) bắt đầu được triển khai từ năm 1981 với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF). Trải qua hơn 40 năm thực hiện, công tác tiêm chủng đã góp phần quan trọng trong bảo vệ và nâng cao sức khỏe trẻ em cũng như người dân Việt Nam. Nhờ có vắc xin và tiêm chủng mà Việt Nam đã thanh toán đậu mùa, bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, đồng thời ngăn chặn thành công các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi, điều này càng được thể hiện rõ khi chúng ta phải đối mặt với đại dịch COVID-19 vừa qua.

Việc kiểm định chất lượng vắc xin là quan trọng để đảm bảo an toàn tính mạng con người. Ảnh minh họa

Để có được những liều vắc xin đảm bảo chất lượng, an toàn, hiệu quả thì công tác kiểm định chất lượng đóng vai trò rất quan trọng và cần có một đơn vị độc lập, đủ năng lực chuyên môn thực hiện công tác này. Chính vì điều đó, ngày 12/5/1984, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký Quyết định số 327/BYT-QĐ về việc thành lập Trung tâm Kiểm định Quốc gia sinh vật phẩm trên cơ sở Phòng Kiểm định vắc xin thuộc Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. Đây chính là nền móng cho sự phát triển lớn mạnh của Viện Kiểm định Quốc gia Vắc xin và Sinh phẩm y tế.

Hiện nay kiểm định chất lượng các trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro (IVD) đang được Viện thực hiện để đưa ra thị trường những sản phẩm đạt chất lượng phục vụ công tác chẩn đoán, điều trị cho người dân.

Ngày nay, với sự xuất hiện của các bệnh dịch nguy hiểm mới nổi, sự xuất hiện của các vắc xin công nghệ mới, sự ra đời của nhiều trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro (IVD), các quy định về chính sách thử nghiệm của quốc tế. Điều đó, đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của ngành Y tế nói chung và Viện Kiểm định Quốc gia Vắc xin và Sinh phẩm y tế nói riêng. Do đó cần thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ được giao, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và ứng dụng các kỹ thuật kiểm định tiên tiến trên thế giới để áp dụng vào công tác kiểm định chất lượng vắc xin và sinh phẩm y tế tại Việt Nam. Đảm bảo 100% vắc xin và sinh phẩm y tế sử dụng cho người dân Việt Nam đạt chất lượng tốt, an toàn, hiệu quả phòng bệnh và điều trị, thời gian trả kết quả kiểm định sớm nhất.

Tập trung đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ, đặc biệt các lĩnh vực chuyên môn sâu. Hoàn thiện đề án vị trí việc làm, đảm bảo nguồn nhân lực đủ về số lượng và có chất lượng cao.

Khẩn trương hoàn thiện các dự án đầu tư xây dựng hệ thống phòng xét nghiệm, Trung tâm đánh giá động vật thí nghiệm và Trung tâm lai ghép động vật thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế để phục vụ cho công tác kiểm định.

Tăng cường công tác giám sát hậu kiểm chất lượng vắc xin và sinh phẩm y tế lưu hành trên thị trường, kịp thời phát hiện và tham mưu cho Bộ Y tế thu hồi hoặc cấm lưu hành các sản phẩm không đạt chất lượng.

Phối hợp chặt chẽ với các Cục, Vụ thuộc Bộ Y tế để đưa ra chính sách thử nghiệm cho đăng ký, xuất xưởng và giám sát hậu kiểm chất lượng vắc xin và sinh phẩm y tế nhằm bắt kịp với xu hướng của thế giới. Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực kiểm định chất lượng vắc xin và sinh phẩm y tế.

An Dương