Loại thịt quen thuộc nhưng là 'thủ phạm' gây ung thư hàng đầu

Thịt chế biến sẵn thường được xử lý bằng cách ướp muối, lên men, hun khói hoặc bổ sung chất bảo quản để kéo dài hạn sử dụng và tăng hương vị. Đây là những sản phẩm phổ biến trong đời sống hiện đại, từ bữa ăn nhanh của giới trẻ đến các gia đình bận rộn.

Tuy nhiên, WHO và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) xếp loại thịt chế biến sẵn vào Nhóm 1 – tác nhân gây ung thư ở người, mức cao nhất trong bảng phân loại chất gây ung thư. Điều này đồng nghĩa với việc có đủ bằng chứng khoa học khẳng định tiêu thụ thường xuyên có thể trực tiếp làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Nguyên nhân chính nằm ở hợp chất độc hại sinh ra trong quá trình chế biến. Các chất bảo quản như nitrit khi đi vào cơ thể có thể hình thành hợp chất N-nitroso có khả năng gây đột biến gen. Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ nhiều thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa, trong đó ung thư trực tràng có thể tăng tới 46%. Ngoài ra, lượng muối lớn trong thịt chế biến sẵn còn gây tổn thương niêm mạc dạ dày, thúc đẩy sự hình thành N-nitroso nội sinh. Kết hợp với sự phát triển của vi khuẩn Helicobacter pylori, nguy cơ ung thư dạ dày càng gia tăng.

WHO xếp thịt chế biến sẵn ngang hàng thuốc lá, rượu bia. (Ảnh minh họa).

Không dừng lại ở đó, quá trình hun khói tạo ra nhiều hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) – những hợp chất có khả năng gây ung thư mạnh, liên quan trực tiếp đến các bệnh ung thư đại trực tràng, dạ dày, thực quản, vú và phổi. Ngoài nguy cơ ung thư, thịt chế biến sẵn còn được chứng minh liên quan đến nhiều bệnh mãn tính khác như tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường type 2 và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).

Các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo người dân cần đặc biệt lưu ý đến lượng thịt chế biến sẵn đưa vào cơ thể. Một số tổ chức y tế quốc tế khuyến cáo không nên ăn quá 70g thịt chế biến sẵn mỗi ngày. Để giảm thiểu rủi ro, nên ưu tiên thay thế bằng những nguồn protein lành mạnh như thịt tươi, cá, thịt gà, trứng, các loại đậu, đậu phụ và hạt. Song song với đó, cần duy trì chế độ ăn uống cân bằng, tăng cường rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt nhằm hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm thiểu tác hại từ các thực phẩm không lành mạnh.

Thịt chế biến sẵn – tưởng là lựa chọn nhanh gọn lại tiềm ẩn rủi ro lớn cho sức khỏe nếu tiêu thụ thường xuyên. Việc WHO xếp loại nhóm thực phẩm này ngang hàng với thuốc lá và rượu bia là hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ đối với người tiêu dùng. Để bảo vệ sức khỏe lâu dài, mỗi người cần chủ động thay đổi thói quen ăn uống, hạn chế tối đa sử dụng thịt chế biến sẵn và lựa chọn chế độ dinh dưỡng an toàn, cân bằng hơn.

Thanh Hiền (t/h)