Tiêu chuẩn đánh giá rủi ro an toàn trong các khu công nghiệp hóa chất

Trung Quốc là quốc gia có số lượng lớn các khu công nghiệp hóa chất. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực và quy định an toàn, các sự cố liên quan đến hóa chất vẫn thường xuyên xảy ra, gây ra những hậu quả đáng tiếc. Trước đây, nhiều tỉnh và khu tự trị (như Giang Tô, Thiểm Tây, Ninh Hạ, Tứ Xuyên, Hà Nam, Sơn Đông, Sơn Tây, Hồ Nam, Quảng Đông và Tân Cương) đã tự xây dựng các tài liệu tiêu chuẩn địa phương để hướng dẫn đánh giá rủi ro an toàn. Tuy nhiên, việc thiếu một tiêu chuẩn thống nhất ở cấp quốc gia đã dẫn đến tình trạng không đồng bộ trong cách thức thực hiện đánh giá rủi ro, gây khó khăn trong việc quản lý và thực thi chính sách an toàn quốc gia

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc quản lý an toàn chặt chẽ, chính phủ Trung Quốc đã có một bước tiến quan trọng với việc ban hành tiêu chuẩn quốc gia mới: GB/T 45233-2025 – "Hướng dẫn đánh giá rủi ro an toàn trong khu công nghiệp hóa chất". GB/T 45233-2025 do Cục Quản lý Tiêu chuẩn hóa Quốc gia Trung Quốc (SAC) công bố và có hiệu lực từ ngày 1/5/2025. Tiêu chuẩn được xây dựng nhằm giải quyết những thách thức ngày càng gia tăng trong công tác quản lý an toàn tại các khu công nghiệp hóa chất, nơi tập trung nhiều nhà máy sản xuất, lưu trữ và vận chuyển các hóa chất nguy hiểm.

 Trung Quốc ban hành tiêu chuẩn mới nhằm quản lý rủi ro một cách hệ thống trong các khu công nghiệp hóa chất

Theo đó, tiêu chuẩn đưa ra một hệ thống đánh giá rủi ro an toàn toàn diện, bao gồm:

Nhận diện mối nguy trong toàn bộ vòng đời sản xuất (thiết kế, xây dựng, vận hành, bảo trì).

Phân tích hậu quả tiềm năng, từ sự cố cháy nổ, rò rỉ hóa chất, đến các tai nạn dây chuyền.

Đánh giá nguy cơ cộng hưởng (domino effect) giữa các cơ sở sản xuất gần nhau.

Xác định mức độ chấp nhận rủi ro và phân loại rủi ro theo mức nghiêm trọng.

Khuyến nghị các biện pháp kiểm soát và giảm thiểu thiệt hại.

Tiêu chuẩn cũng nhấn mạnh rằng các khu công nghiệp hóa chất và các cấp tỉnh phải thường xuyên tiến hành đánh giá mức độ rủi ro an toàn, ít nhất là mỗi ba năm một lần. Đặc biệt, các tình huống như xảy ra tai nạn an toàn sản xuất nghiêm trọng trở lên hoặc việc triển khai nhân sự giám sát chuyên nghiệp không đạt tiêu chuẩn sẽ bị xếp trực tiếp vào loại rủi ro an toàn cao.

Theo giới chuyên gia, việc ban hành tiêu chuẩn này không chỉ giúp thống nhất phương pháp đánh giá rủi ro giữa các khu công nghiệp trên toàn quốc mà còn tạo căn cứ pháp lý vững chắc cho công tác thanh tra, kiểm tra an toàn bởi cơ quan chức năng.

Đồng thời, tiêu chuẩn cũng thúc đẩy trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tự đánh giá và cập nhật định kỳ hồ sơ rủi ro, tích hợp các yếu tố an toàn vào quy trình sản xuất, và cải thiện hệ thống phản ứng khẩn cấp.

Theo báo cáo của Bộ Quản lý Khẩn cấp Trung Quốc (MEM), trong giai đoạn 2015-2022, có hơn 300 sự cố nghiêm trọng liên quan đến hóa chất xảy ra tại các khu công nghiệp, chiếm 60% tổng số tai nạn hóa chất toàn quốc. Việc nâng cao tiêu chuẩn an toàn vì thế trở thành ưu tiên hàng đầu trong quy hoạch và quản lý phát triển khu công nghiệp hóa chất.

Bên cạnh mục tiêu phòng ngừa rủi ro, tiêu chuẩn GB/T 45233-2025 cũng hướng tới hài hòa với các thông lệ quốc tế như khung đánh giá rủi ro của Liên Hợp Quốc (UNECE), Hệ thống phân loại hóa chất GHS và ISO 31000 (quản trị rủi ro). Đây là một phần trong chiến lược chuyển đổi xanh và an toàn của ngành công nghiệp Trung Quốc, phù hợp với mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2060 và xây dựng các khu công nghiệp sinh thái.

Bảo Linh