Toàn văn Quyết định kỳ thi Quốc gia THPT 2015

Chiều 9/9, Bộ GD-ĐT công bố phương án thi Quốc gia 2015. Tin tức từ buổi họp báo cho thấy:

Quyết định về Kỳ thi Quốc gia 2015

1. Chỉ còn một kỳ thi quốc gia duy nhất

Từ năm 2015, tổ chức một kỳ thi quốc gia (gọi là kỳ thi trung học phổ thông quốc gia) lấy kết quả để xét công nhận tốt nghiệp phổ thông (THPT) và làm căn cứ tuyển sinh đại học, cao đẳng.

Dự kiến, kỳ thi THPT quốc gia hằng năm được tổ chức vào trung tuần tháng 6. Trong năm 2015, kỳ thi được tổ chức trong các ngày 9, 10, 11 và 12 tháng.

2. Thí sinh phải thi 4 môn tối thiểu.

Để được xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh vào các trường đại học, cao đẳng, thí sinh phải thi 4 môn (gọi là 4 môn thi tối thiểu) gồm 3 môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và 1 môn tự chọn trong số các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lí.

Ngoài 4 môn thi tối thiểu, thí sinh có thể đăng ký thi thêm các môn khác trong số các môn tự chọn để có thêm cơ hội xét tuyển vào đại học, cao đẳng.

Thí sinh đã tốt nghiệp THPT các năm trước chỉ đăng ký các môn thi phục vụ cho tuyển sinh đại học, cao đẳng.

Với những thí sinh không học môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng được chọn môn thi thay thế môn Ngoại ngữ trong số các môn tự chọn.

Thí sinh có chứng chỉ Ngoại ngữ theo quy định do Bộ Giáo dục - Đào tạo công bố sẽ được miễn thi tốt nghiệp THPT môn Ngoại ngữ.

3. Đề thi phân hóa trình độ thí sinh.

Các môn Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí: Thi tự luận, thời gian thi 180 phút; các môn Vật lí, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ: Thi trắc nghiệm, thời gian thi 90 phút.

Đề thi đánh giá thí sinh ở 4 mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao, đảm bảo phân hóa trình độ thí sinh.

4. Tổ chức thi theo cụm.

Việc coi thi, chấm thi được tổ chức theo cụm. Bộ GD-ĐT sẽ công bố các cụm thi và giao nhiệm vụ chủ trì tổ chức coi thi, chấm thi cho các trường đại học đủ năng lực.

Tại các địa phương không có cụm thi do trường đại học chủ trì, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho những thí sinh tham dự kỳ thi chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, Bộ GD-ĐT sẽ thống nhất với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức một số cụm thi do các Sở GD-ĐT chủ trì.

5. Xét công nhận tốt nghiệp THPT.

Các Sở GD-ĐT kết hợp sử dụng kết quả 4 môn thi tối thiểu với điểm trung bình cả năm lớp 12 và điểm khuyến khích (nếu có) để xét công nhận tốt nghiệp THPT.

6. Đăng ký tuyển sinh đại học, cao đẳng sau khi làm bài thi.

Trước ngày 01 tháng 01 hằng năm, các đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng (gọi chung là trường ĐH, CĐ) công bố mức độ và cách thức sử dụng kết quả của kỳ thi để tuyển sinh.

Căn cứ kết quả thi, Bộ GD-ĐT công bố ngưỡng điểm xét tuyển tối thiểu đối với từng môn. Các trường ĐH, CĐ sử dụng kết quả kỳ thi dựa trên ngưỡng điểm này để tuyển sinh theo quy định của quy chế.

Căn cứ chỉ tiêu tuyển sinh của trường ĐH, CĐ và kết quả thi của mình, thí sinh đăng ký tuyển sinh vào các trường theo nguyện vọng cá nhân.

Các trường ĐH, CĐ tuyển sinh theo các phương thức khác phải xây dựng và công bố công khai Đề án tự chủ tuyển sinh theo quy định của quy chế.

Ông Mai Văn Trinh- Cục trưởng Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục- Bộ GD-ĐT khẳng định việc đổi mới kỳ thi quốc gia 2015 không làm xáo trộn việc dạy- học trong các nhà trường, song cách thức tổ chức đã có những đổi mới kịp thời.

Trong đó, lực lượng coi thi sẽ huy động cả giáo viên các trường ĐH và các trường THPT. Riêng quy trình xét tuyển sinh sẽ thay đổi khi thí sinh thi trước và chọn trường ĐH sau.

Với kì thi quốc gia, đề thi có đổi mới như thế nào? Thí sinh cần phải chuẩn bị gì để đáp ứng?

PGS TS Trần Văn Nghĩa, Phó cục trưởng Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng GD- Bộ GD-ĐT: Đề thi khá giống với đề thi tuyển sinh ĐH-CĐ năm 2014. Dĩ nhiên sẽ tiếp tục làm đậm hơn những điểm đổi mới như  tăng cường câu hỏi mở, vận dụng kiến thức liên môn để trả lời. Quy định về các môn tự luận, trắc nghiệm, thời gian tổ chức môn thi vẫn giữ nguyên như năm 2014 để thí sinh không gặp khó khăn, bỡ ngỡ.

Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ được miễn thi tốt nghiệp THPT. Vậy những chứng chỉ nào thì được xét miễn thi?  Bộ có quy định gì để ngăn chặn chuyện mua bằng, chứng chỉ tiếng Anh khi ngoài thị trường chỉ cần 200-300 ngàn đồng cũng mua được chứng chỉ tiếng Anh?

PGS TS Trần Văn Nghĩa: Bộ sẽ ra quy định cụ thể là chứng chỉ nào được phép miễn thi. Chứng chỉ quốc tế chắc chắn được xét miễn thi, còn những chứng chỉ mua được dễ dàng 200-300 ... Bộ GD-ĐT sẽ tổ chức các trung tâm kiểm tra, đánh giá trình độ ngoại ngữ. Dần dần các trung tâm này sẽ cấp các chứng chỉ ngoại ngữ, giảm kiểm tra tập trung đối với môn Ngoại ngữ như hiện nay.

Các trường có khống chế số các trường có kì kiểm tra bổ sung bên cạnh kì thi quốc gia không?

Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Mục đích của kì thi quốc gia là cung cấp dữ liệu cho các trường ĐH-CĐ để tuyển sinh. Vì thế Bộ GD-ĐT mong có nhiều trường sử dụng kết quả này để giảm tốn kém, áp lực cho xã hội và người dân.

Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT không khống chế việc các trường tự chủ tuyển sinh riêng hoặc có thêm kì kiểm tra bổ sung bên cạnh kết quả của kì thi quốc gia. Các trường hoàn toàn có thể sử dụng toàn phần, hoặc một phần kết quả của kì thi quốc gia, tùy thuộc vào yêu cầu, đặc thù đào tạo của trường mình.

Trước băn khoăn về việc tổ chức cụm thi thế nào để bảo đảm an toàn, nghiêm túc, ông Mai Văn Trinh- cục trưởng Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục- Bộ GD-ĐT cho hay bộ sẽ chọn những trường ĐH đảm nhiệm vai trò cụm trưởng cụm thi dựa vào chính năng lực thực tế của trường (về đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất, kinh nghiệm tổ chức thi).

“Còn về lo lắng với lưu lượng thí sinh quá lớn, Bộ có lường trước những khó khăn về giao thông hay không thì xin khẳng định câu trả lời nằm ở chính việc tổ chức kỳ thi ba chung hơn 10 năm qua.

Hiện tại, Bộ GD-ĐT đã thống kê tình hình tham dự các kỳ thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh trên toàn quốc trong năm năm qua để lường trước quy mô thí sinh. Dựa trên những yếu tố này, bộ sẽ xem xét mở rộng lượng cụm thi phù hợp, vừa sức với nhà trường, với thí sinh”- ông Trinh khẳng định.

Nhiều thí sinh thi trượt ĐH từ các năm trước không giấu được hoang mang, lo lắng về việc sẽ tham dự kỳ thi quốc gia duy nhất năm 2015 thế nào khi các em đã đỗ tốt nghiệp THPT, chỉ có nguyện vọng vào ĐH.

Đáp lại lo lắng này, ông Mai Văn Trinh khẳng định với những trường hợp này, thí sinh chỉ cần chọn các môn để thi tuyển sinh mà không phải thi tối thiểu bốn môn như học sinh cần xét tốt nghiệp THPT.

Theo đó, các trường ĐH, CĐ phải công bố phương thức tuyển sinh cụ thể của trường mình, trong đó nêu rõ mức độ sử dụng kết quả kỳ thi quốc gia để thí sinh chuẩn bị và chọn lựa, đăng ký vào các trường phù hợp.

Với việc tổ chức kì thi quốc gia năm nay, liệu có thể đảm bảo độ tin cậy không khi trước đây từng có năm Bộ GD-ĐT tung hàng ngàn thanh tra về các địa phương nhưng không ngăn chặn được tiêu cực và tỷ lệ tốt nghiệp năm tới sẽ tiếp tục tăng?  Liệu năm tới Bộ GD-ĐTcó công bố phổ điểm thi để xã hội kiểm soát không?

Thứ trưởng Bộ GD-DT Nguyễn Vinh Hiển: Bộ không đặt ra vấn đề đỗ tốt nghiệp bao nhiêu, nhưng chúng tôi tin không có biến động nhiều vì Bộ GD-ĐT sẽ có giải pháp để đảm bảo độ tin cậy của kì thi với mô hình tổ chức thi theo cụm, tương tự như kì thi “ba chung” đã làm thành công.

Kì thi quốc gia năm nay sẽ công khai điểm trên mạng, yêu cầu xét tuyển của mỗi trường cũng được công khai trên mạng. Như vậy thí sinh có thể căn cứ vào dữ liệu công khai để đăng kí xét tuyển, xã hội cũng sẽ giám sát được kì thi.

Liệu với việc đổi mới thi năm tới, có mâu thuẫn với việc dạy học khi học sinh phổ thông vẫn học chương trình cũ. Bộ GD-ĐT sẽ chỉ đạo việc dạy và học sẽ thế nào để học sinh có thể đáp ứng yêu cầu của kì thi?

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển: Kì thi tới sẽ phát huy thành công của các kì thi trước, đặc biệt là kì thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH-CĐ năm 2014 để thiết kế kì thi quốc gia cho năm tới nên không có mâu thuẫn giữa việc đổi mới thi và việc thực hiện chương trình GD hiện hành.

Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT sẽ yêu cầu nâng cao chất lượng dạy học theo từng năm theo hướng phát triển năng lực.

Cùng với đó, tỷ lệ các câu hỏi khó, yêu cầu cao sẽ tăng lên so với mỗi năm. Học sinh sẽ phải làm quen với các câu hỏi yêu cầu phát huy năng lực tư duy, sáng tạo, năng lực vận dụng kiến thức liên môn và liên hệ với thực tế.

Việc đổi mới nội dung đề thi sẽ được tiến hành từng bước để không gây sốc cho thí sinh.

* Khi hợp nhất hai kỳ thi quốc gia, Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ  liệu có được sửa đổi không? Nếu sửa đổi, thì những quy định quan trọng nào sẽ cần thiết điều chỉnh cho phù hợp?

- Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Đúng là khi thực hiện kỳ thi quốc gia 2015, Bộ GD-ĐT sẽ phải sửa đổi Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ chính quy cho phù hợp. Trong đó, sẽ quy định việc tổ chức cụm thi thế nào.

Điều khác biệt của kỳ thi này là thí sinh không còn phải đăng ký trường trước rồi mới thi như lâu nay vẫn làm, mà thí sinh thi xong, sẽ căn cứ vào kết quả cụ thể của mình để đăng ký trường ĐH, CĐ cho phù hợp.

Về phía trường ĐH-CĐ, các trường sẽ phải công bố mức điểm xét tuyển cụ thể cùng các điều kiện đi kèm để thí sinh đăng ký khi đã đảm bảo đầy đủ các yêu cầu do trường ĐH-CĐ đặt ra.

Với những thay đổi này, Bộ sẽ thay đổi phần mềm tuyển sinh.

Điểm mới dành cho thí sinh là các em không phải nhận giấy chứng nhận kết quả thi, phiếu báo điểm do các trường cung cấp như trước đây, mà các em có thể in kết quả thi trực tiếp từ mạng Internet.

Riêng về cụm thi, Bộ chủ trương tổ chức quy mô cụm thi ở chừng 30.000-40.000 thí sinh/cụm thi.

Bộ GD-ĐT quy định thí sinh chỉ cần xét tốt nghiệp sẽ thi theo cụm do địa phương tổ chức, còn muốn thi ĐH phải thi tại cụm do trường ĐH tổ chức. Tuy nhiên, liệu có trường hợp địa phương lo tỉ lệ tốt nghiệp thấp khi thí sinh dự thi tại cụm thi của trường ĐH mà ép thí sinh thi tại cụm thi của đại phương không?

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga: Chắc chắc không thể có chuyện ép thí sinh như vậy được. Thí sinh có nguyện vọng nào sẽ dự thi theo cách thức đó.

Việc xét tốt nghiệp THPT năm 2015 có gì khác so với năm 2014?

Ông Trần Văn Kiên, Phó cục trưởng Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng GD- Bộ GD-ĐT:  Bộ sẽ duy trì quy định xét tuyển THPT như năm 2014. Theo đó, việc xét tốt nghiệp THPT sẽ căn cứ vào điểm thi các môn thi tối thiểu (4 môn thi) và điểm đánh giá quá trình học tập của học sinh ở lớp 12.

Đề thi của kì thi quốc gia năm 2015 sẽ có bao nhiêu phần trăm kiến thức, kỹ năng lớp 12, và các lớp khác ở bậc THPT?  Tỷ lệ câu hỏi sẽ phân chia như thế nào cho hai mục đích xét tốt nghiệp và tuyển sinh ĐH-CĐ?

Bộ GD-ĐT sẽ kế thừa những thành công của các kì thi trước. Vì thế, đề thi cũng theo tinh thần này.

Đề thi sẽ nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12. Đề có phần nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao, đáp ứng yêu cầu cho thí sinh trung bình đủ điều kiện tốt nghiệp và có một tỷ lệ câu hỏi phân hóa, nhằm đáp ứng yêu cầu tuyển sinh ĐH-CĐ.

Với  việc lấy kết quả của kì thi quốc gia để tuyển sinh vào các trường ĐH-CĐ, thí sinh sẽ có tối đa bao nhiêu nguyện vọng xét tuyển. Một thí sinh đã trúng tuyển vào một trường ĐH thì có được phép xét tuyển vào trường khác hay ngành khác không? Nếu được thì Bộ GD-ĐT cần quy định như thế nào để giúp các trường khắc phục tình trạng thí sinh “ảo”?

Ông Trần Văn Nghĩa: Hiện nay  đã có bài học thực tế từ việc tuyển sinh nguyện vọng bổ sung của kì thi tuyển sinh ĐH-CĐ theo phương thức “ba chung” rồi. Nên cách thức xét tuyển ĐH-CĐ với kì thi quốc gia năm sau sẽ thực hiện tương tự như vậy, với nguyên tắc tạo điều kiện tối đa cho học sinh và không gây khó khăn cho trường. Việc này sẽ được cụ thể hóa trong quy chế thi của năm 2015.

Khi áp dụng một kỳ thi quốc gia vào năm 2015, các trường ĐH khi tuyển sinh, trong đó có tuyển sinh riêng, sẽ áp dụng chính sách ưu tiên thế nào để bảo đảm quyền lợi của thí sinh?

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga: Các chính sách ưu tiên cụ thể áp dụng cho thí sinh sẽ được đưa vào quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ. Ngay các trường ĐH tuyển sinh riêng năm 2014 cũng vẫn áp dụng chính sách ưu tiên chung mà Bộ GD-ĐT quy định. Năm 2015, bất kể áp dụng phương thức tuyển sinh riêng nào, trường cũng sẽ phải thực hiện chính sách ưu tiên chung.

Minh Tuấn