Trà bồ công anh người Việt hay dùng có chất chống di căn ung thư

Nghiên cứu từ các nhà khoa học thuộc ĐH Y khoa Ardabil, ĐH Y khoa Khalkhal (Iran) và ĐH Coventry (Anh) vừa được công bố trên Scientific Reports cho thấy, chiết xuất bồ công anh riêng lẻ hoặc kết hợp với một dẫn xuất của vitamin A là axit all-trans retinoic (ATRA) có thể tạo ra "thuốc độc" cho các tế bào ung thư vú.

Theo tóm tắt nghiên cứu của tờ News Medical, các hợp chất này giúp giảm biểu hiện các gien liên quan đến quá trình tăng sinh và xâm lấn của tế bào ung thư, tức chống lại khả năng di căn của chúng.

Hiệu quả được ghi nhận trong các thí nghiệm cho thấy tác dụng vượt trội của hợp chất nói trên so với các phương pháp điều trị khác. Trong đó, việc sử dụng riêng lẻ chiết xuất bồ công anh hoặc kết hợp với ATRA sẽ cho ra những hiệu quả khác nhau với các dạng ung thư vú khác nhau.

Phát hiện này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng bởi ung thư vú hiện là một trong những loại ung thư có tỉ lệ mắc, khả năng di căn cao và nguy cơ tử vong cao nhất thế giới. Các khảo sát ở Mỹ cho thấy khoảng 1/8-1/9 phụ nữ có nguy cơ mắc căn bệnh này. Trong khi đó, cây bồ công anh (họ cúc) lại là loài cây dễ tìm, thường được coi như cỏ dại; mọc ở nhiều nước châu Á, châu Âu, Bắc Mỹ.

Tại Việt Nam và một số nước châu Á khác, loài hoa này thường được dùng làm trà giúp mát gan, làm dịu các vấn đề về tiêu hóa, lợi tiểu, đẹp da...

Trong Đông y, cả hoa và rễ bồ công anh được dùng như một vị thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc, chống viêm tắc tuyến sữa, chữa viêm dạ dày, mụn trứng cá, hỗ trợ cho người bệnh gan...

Đối với Tây y, các hợp chất hoạt tính sinh học flavonoid trong loài cây này được cho là "thần dược" đẩy lùi nguy cơ nhiều loại bệnh, từ tim mạch đến chuyển hóa, ung thư... nhờ đặc tính kháng viêm, chống ôxy hóa cao.

Tất nhiên, để sử dụng cây bồ công anh làm thuốc trị ung thư, cần nghiên cứu thêm nhằm tìm ra công thức tối ưu, cũng như trải qua các giai đoạn thử nghiệm cao hơn.

Nói tới loại trà này, theo thông tin từ Bệnh viện Vinmec, bồ công anh giống như một loại cỏ dại được sử dụng làm trà uống. Trong y học từ lâu đời cũng có nhắc đến vị thuốc này. Tuy nhiên cần hết sức am hiểu mới có thể sử dụng được bồ công anh. Khi uống trà bồ công anh, bạn có thể đang sử dụng sản phẩm từ lá hay rễ cây của loại hoa này. Tuy nhiên uống trà bồ công anh từ rễ hay lá chỉ an toàn nếu không chứa hóa chất. 

Ngoài ra bồ công anh là một dược liệu được cho là lành tính nên phần lớn người dùng sẽ không gặp phải vấn đề về thuốc. Tuy nhiên, nếu trong số ít còn lại rất có thể sẽ xuất hiện một số phản ứng phụ. Có thể khi chạm vào lá bồ công anh sẽ lập tức cảm thấy ngứa. Hoặc do đang sử dụng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, lithium hay cipro. Những thuốc này sẽ có nguy cơ gây nên tương tác với trà bồ công anh. Để đảm bảo an toàn và công dụng cần liên hệ cho bác sĩ tư vấn. Không nên tự ý sử dụng kết hợp các loại thuốc với nhau nếu không nắm rõ tác dụng và phản ứng tương tác của chúng.

Theo nghiên cứu, bồ công anh nên được thu hoạch từ khi còn non. Sau khi thu hoạch cần làm sạch và xử lý những chất bẩn trước khi tinh chế. Hãy đổ nước nóng lên thân cây hay phần rễ dùng để điều chế. Sau đó tiến hành xay và bảo quản thành phẩm. Bồ công anh sau khi chế biến sẽ có thể dùng để ngâm trà uống. Mỗi lần chỉ cần ngâm khoảng 1-2 thìa cà phê bột rễ hay lá trong nước nóng 10 phút.

Ngọc Nga (T/h)