Trí tuệ nhân tạo ChatGPT bị cáo buộc vi phạm quy tắc bảo vệ dữ liệu của EU

Theo đó, Garante là một trong những cơ quan tích cực đánh giá sự tuân thủ của ChatGPT với chế độ bảo mật dữ liệu của Liên minh châu Âu (EU). Trong năm trước, Garante đã cấm ChatGPT vì nghi ngờ vi phạm các quy định về quyền riêng tư của EU. Dịch vụ này sau đó được kích hoạt lại sau khi OpenAI giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền từ chối sử dụng dữ liệu cá nhân để đào tạo thuật toán. Trong khi đó, cơ quan quản lý này cam kết tiếp tục quá trình điều tra.

Garante đã nhấn mạnh, OpenAI - công ty có vốn đầu tư từ Tập đoàn Microsoft, phải bảo vệ quyền riêng tư và có 30 ngày để bào chữa trước khi quyết định chính thức được đưa ra. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, OpenAI chưa có thông tin phản hồi khi được yêu cầu bình luận.

EU đạt được những thỏa thuận về quy tắc quản lý AI. Ảnh: Reuters

Theo Quy định Bảo vệ dữ liệu chung của EU, công ty nào vi phạm các quy tắc có thể phải đối mặt với mức phạt lên tới 4% doanh thu toàn cầu. Điều này đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với OpenAI, một trong những đối tác lớn trong lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo.

Trước đó, 12/2023 EU đã thông qua các điều khoản tạm thời để quản lý hệ thống AI như ChatGPT. Đây là đạo luật AI đầu tiên trên thế giới là khung pháp lý độc đáo cho sự phát triển của AI mà người dân có thể tin tưởng, đã thể hiện cam kết của EU vì sự an toàn và các quyền cơ bản của người dân, doanh nghiệp. Thỏa thuận bao gồm cách tiếp cận 2 cấp, trong đó yêu cầu minh bạch đối với các mô hình AI nói chung và yêu cầu khắt khe hơn với các mô hình mạnh. Thỏa thuận cũng cấm nhận diện khuôn mặt theo thời gian thực, nhưng có đặt ra một số ngoại lệ để phục vụ công tác an ninh.

EU sẽ tiến hành giám sát thông qua văn phòng AI EU, cơ quan mới trực thuộc Ủy ban Châu u (EC). Cơ quan này sẽ có quyền phạt tới 7% doanh thu công ty hoặc 35 triệu euro (37,7 triệu USD) với những bên vi phạm.

Tại Việt Nam, mặc dù chưa được OpenAI cung cấp dịch vụ ChatGPT chính thức, nhưng các nhóm tự phát đã nhanh chóng xuất hiện trên nhiều nền tảng mạng xã hội như Facebook, Reddit... Việc tự ý sử dụng dữ liệu này cũng đặt ra nhiều vấn đề về quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu.

Tuy nhiên, để không bị tụt hậu với sự phát triển của AI thế giới, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã ban hành Chiến lược phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030. Trong chiến lược này, đề xuất phát triển AI ứng dụng để góp phần triển khai thành công kinh tế số, xã hội số, chính phủ số ở Việt Nam. Việc phát triển AI ứng dụng phải lấy con người làm trung tâm, đảm bảo hài hòa các lợi ích mà AI mang lại cho các ngành, lĩnh vực, đảm bảo an toàn cho các sản phẩm, dịch vụ AI, đồng thời không vi phạm các vấn đề đạo đức, chuẩn mực con người khi triển khai AI.

Thực tế cho thấy chúng ta vẫn đang ở giai đoạn sơ khai về phát triển AI so với thế giới. Các chuyên gia chỉ ra rằng, ngay cả trong hoạt động phát triển AI thông thường, chúng ta vẫn chưa có một hệ sinh thái liên quan mạnh mẽ, cũng như chính sách hỗ trợ phù hợp. Mức độ ứng dụng AI tại Việt Nam còn chưa cao, trong khi các quốc gia khác ở châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, hay Nhật Bản đã đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI trong nhiều năm qua, đạt được những thành tựu đáng kể.

Với những thách thức và cơ hội, Việt Nam cần học hỏi nhanh chóng từ các bài học quản lý AI của các quốc gia khác để xây dựng kế hoạch phát triển và quản lý AI dài hạn. Chính sách cần khuyến khích doanh nghiệp thử nghiệm, triển khai ứng dụng AI vào sản xuất, kinh doanh, và đồng thời, nghiên cứu các mô hình triển khai thành công trên thế giới để áp dụng tại địa phương.

Một hướng đi có thể là phát triển những sản phẩm AI đặc thù, sử dụng dữ liệu của Việt Nam để phục vụ riêng cho người Việt. Điều này có thể là một cơ hội để nâng cao chất lượng dịch vụ AI trong bối cảnh nền kinh tế số ngày càng phát triển.

Duy Trinh (t/h)