Truy xuất nguồn gốc giúp đẩy lùi hàng giả, hàng nhái khỏi thị trường

Thời gian qua, hàng loạt vụ việc liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng như vụ kẹo rau củ Kera, sữa giả, thuốc giả,… được phanh phui gây rúng động dư luận. Hàng giả, hàng nhái, buôn lậu và gian lận thương mại len lỏi khắp chợ truyền thống, sàn thương mại điện tử, thậm chí cả trong kệ hàng sang trọng không chỉ làm méo mó thị trường, hủy hoại đạo đức kinh doanh mà còn gặm nhấm niềm tin của người dân vào pháp luật.

Vụ việc làm giả gần 600 loại sữa gây rúng động dư luận thời gian qua.

Truy xuất nguồn gốc được đánh giá là giải pháp hữu hiệu giúp người tiêu dùng tìm hiểu thông tin nguồn gốc xuất xứ sản phẩm, truy ngược từ sản phẩm đang được bày bán trên kệ hàng về nơi sản xuất ban đầu, qua từng công đoạn theo thời gian, địa điểm của quá trình sản xuất, chế biến, lưu trữ, bảo quản, vận chuyển, phân phối và kinh doanh.

Tại nhiều quốc gia trên thế giới, truy xuất nguồn gốc cho nhiều sản phẩm đã trở thành quy định bắt buộc với hàng hóa nhập khẩu và thói quen của người tiêu dùng, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất, lưu thông hàng hóa trong nền kinh tế số, đáp ứng yêu cầu minh bạch thông tin sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.

Tại Việt Nam, theo quy định hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa phải bảo đảm bảo 4 nguyên tắc sau: Nguyên tắc “Một bước trước - một bước sau”: Bảo đảm khả năng giám sát, nhận diện được công đoạn sản xuất, kinh doanh trước và công đoạn sản xuất, kinh doanh tiếp theo trong quá trình sản xuất, kinh doanh đối với một sản phẩm, hàng hóa. Nguyên tắc “Sẵn có của phần tử dữ liệu chính”: Các phần tử dữ liệu chính phải được thu thập, lưu trữ và cập nhật kịp thời trong các báo cáo thông tin chi tiết về các sự kiện quan trọng trong quá trình sản xuất và chuỗi cung ứng.

Nguyên tắc “Minh bạch”: Hệ thống truy xuất nguồn gốc phải đạt yêu cầu về tính minh bạch tối thiểu bằng cách sử dụng dữ liệu tĩnh về khách hàng, bên cung ứng, sản phẩm và các điều kiện sản xuất. Nguyên tắc “Sự tham gia đầy đủ các bên truy xuất nguồn gốc”: Hệ thống truy xuất nguồn gốc phải có sự tham gia của đầy đủ các bên truy xuất nguồn gốc của tổ chức.

Truy xuất nguồn gốc bảo vệ người tiêu dùng và thương hiệu của doanh nghiệp. (Ảnh minh họa)

Các chuyên gia đánh giá, truy xuất nguồn gốc mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Một trong những lợi ích đầu tiên mà chúng ta phải kể đến đó chính là bảo vệ thương hiệu uy tín và nâng tầm giá trị doanh nghiệp một cách hiệu quả.

Thực tế cho thấy, có không ít doanh nghiệp nổi tiếng trên thế giới bị kẻ xấu lợi dụng, trà trộn bán hàng thật giả, hủy hoại niềm tin của người tiêu dùng đối với những sản phẩm mà doanh nghiệp đã mất rất nhiều công sức để gây dựng thương hiệu trước đó. Truy xuất nguồn gốc chính là con đường ngắn nhất giúp bảo vệ uy tín doanh nghiệp, đồng thời truyền tải mọi thông điệp của nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng chỉ thông qua một thao tác quét mã đơn giản.

Thứ hai, truy xuất nguồn gốc giúp tăng tính cạnh tranh, kích thích hành vi mua hàng. Người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi khắt khe hơn về chất lượng sản phẩm hàng hóa, vì vậy, việc áp dụng truy xuất nguồn gốc sẽ góp phần nâng cao tính cạnh tranh cho sản phẩm của doanh nghiệp trên thị trường trong và ngoài nước.

Thứ ba, truy xuất nguồn gốc là nền tảng xuất khẩu hàng hóa đi quốc tế. Cụ thể, Việt Nam là quốc gia có nhiều sản phẩm nông sản có giá trị, tuy nhiên thị phần xuất khẩu ra thị trường quốc tế lại khá thấp. Nguyên nhân chủ yếu là do sản phẩm chưa chứng minh được nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hình thức sản xuất nhỏ lẻ, thiếu tập trung, quy mô và cách thức còn nhiều hạn chế. Việc áp dụng truy xuất nguồn gốc sẽ giúp hỗ trợ hoạt động xuất khẩu sản phẩm phát triển mạnh mẽ, giúp các doanh nghiệp vươn tầm thế giới.

Ngoài ra, việc áp dụng truy xuất nguồn gốc với mỗi doanh nghiệp không đơn thuần chỉ có giá trị về mặt kinh tế mà còn là cách các doanh nghiệp đang chung tay góp sức bảo vệ lợi ích cộng đồng, đẩy lùi hàng giả hàng nhái ra khỏi thị trường.

Thanh Tùng