Vaccine Covid-19 liệu còn hiệu quả với virus SARS-CoV-2 biến thể mới?

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, đơn vị này đang liên lạc chặt chẽ với nhà chức trách Anh về biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19.

Trên mạng Twitter, WHO nêu rõ giới chức Anh sẽ tiếp tục chia sẻ thông tin, kết quả nghiên cứu và phân tích hiện nay với tổ chức này. WHO sẽ cập nhật tới các nước thành viên và người dân về đặc tính và ảnh hưởng của biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Trước đó, Thủ tướng Anh Boris Johnson và các nhà khoa học đánh giá biến thể mới của virus SARS-CoV-2 tại Anh có khả năng lây nhiễm nhanh hơn tới 70%, nhưng không dẫn đến tỷ lệ tử vong cao hơn và vaccine vẫn sẽ hoạt động hiệu quả với biến thể mới.

Do sự gia tăng các ca mắc COVID-19 liên quan đến biến thể mới của virus SARS-CoV-2, Thủ tướng Johnson đã tái áp đặt lệnh phong tỏa tại vùng England và hủy các kế hoạch nới lỏng hạn chế vào dịp Giáng sinh.

Liên quan tới các biến thể của COVID-19, được biết virus corona chủng mới gây đại dịch COVID-19 được phát hiện lần đầu tiên ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Tuy nhiên, các biến thể của virus gốc từ Vũ Hán đã dần trở nên phổ biến hơn ở những nơi khác trên thế giới.

Một trong những biến thể phổ biến nhất là D614G. D614G có đột biến ở protein sợi, giúp biến thể này có thể nhanh chóng di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác trong cơ thể con người, tự sao chép với một tốc độ cực nhanh. Do đó, biến thể D614G nổi lên ở châu Âu vào tháng 2 và nhanh chóng chiếm ưu thế trên toàn thế giới.

Một biến thể khác, gọi là 20A.EU1, xuất hiện tại Tây Ban Nha từ tháng 6, lan rộng khắp châu Âu và chiếm phần lớn trong các ca nhiễm tại một số quốc gia trong khu vực này.

Các nhà khoa học Tây Ban Nha và Thụy Sĩ xác định biến thể mới có tên gọi là 20A.EU1, chiếm khoảng 40% số ca nhiễm ở Tây Ban Nha vào tháng 7. Đến tháng 9, biến thể này chiếm tới 90% ca mắc mới ở quốc gia này.

Cũng trong tháng 9, biến thể này đã xuất hiện và chiếm 40-70% các ca mắc mới ở Thụy Sĩ, Ireland và Vương quốc Anh. Biến thể này cũng được tìm thấy ở Na Uy, Latvia, Hà Lan và Pháp.

Ngoài ra, các nhà khoa học châu Âu cũng ghi nhận một vài biến thể khác trong khu vực như 20A.EU2, S:S98F, S:D80Y và S:N439K.

Đài BBC cho biết một biến thể tương tự VUI-202012/01, có tên gọi là biến thể 501.V2, đã xuất hiện ở Nam Phi. Biến thể 501.V2 có chung một số đột biến giống với biến thể tại vùng đông nam Anh nhưng dường như không liên quan đến biến thể này.

Bộ Y tế Nam Phi thông tin rằng không giống với biến thể ở Anh, 501.V2 có thể khiến người nhiễm virus mắc bệnh nặng hơn, theo trang bgr.com.

"Sau khi đối chiếu các bằng chứng, có thể suy đoán rằng làn sóng dịch bệnh thứ hai mà chúng ta đang đối mặt có liên quan đến biến thể mới này" - Bộ trưởng Y tế Zweli Mkhize cho biết.

Theo các nhà khoa học, các biến thể mới nhiều khả năng sẽ không ảnh hưởng đến tác dụng của các vắc xin COVID-19 đã và đang được nghiên cứu, phát triển, sản xuất và đưa vào sử dụng ở một số nước như hiện nay.

Dù vậy, các cơ quan y tế của các nước trên thế giới vẫn kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, tuân thủ đeo khẩu trang và các biện pháp giãn cách xã hội để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.

Cũng liên quan đến vấn đề vaccine, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC) ngày 19/12 cho biết đang theo dõi báo cáo về các trường hợp dị ứng với vaccine ngừa COVID-19, đồng thời đưa ra khuyến cáo đối với những người có tiền sử dị ứng.

Theo CDC, bất kỳ ai có phản ứng nghiêm trọng với vaccine ngừa COVID-19 không nên tiêm liều thứ 2, đồng thời định nghĩa tình trạng dị ứng nghiêm trọng là cần phải sử dụng epinephrine hoặc điều trị tại bệnh viện.

CDC nêu rõ người có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào của vaccine ngừa COVID-19 cũng phải tránh các loại vaccine có công thức sử dụng các thành phần này. Hiện Mỹ đã phê duyệt quyền sử dụng khẩn cấp đối với 2 vaccine ngừa COVID-19 do Moderna và Pfizer/ BioNTech sản xuất. Những người có tiền sử dị ứng mạnh với vaccine cần phải tham khảo với bác sĩ trước khi tiêm vaccine.

Trong khi đó, những người dị ứng nặng với thực phẩm, vật nuôi và các điều kiện môi trường, hay những người dị ứng với uống thuốc, hoặc trong gia đình có người từng dị ứng nặng vẫn có thể tiêm vaccine.

Trước đó, giới chức y tế Anh cũng khuyến cáo bất kỳ ai có tiền sử mẫn cảm, hay từng phản ứng nghiêm trọng với thuốc hoặc thực phẩm, không nên tiêm vaccine của Pfizer/BioNTech.

Trong khi đó, theo phóng viên TTXVN tại Seoul, Hàn Quốc có thể sẽ bắt đầu tiêm vaccine ngừa Covid-19 cho người dân trong quý I/2021 với số lượng hạn chế.

An Dương (T/h)